Jakie są wskazania do wykonania próby wysiłkowej u pacjenta z nadciśnieniem tętniczym?

Nadciśnienie tętnicze jest uznawane za czynnik ryzyka chorób serca [1,2]. Elektrokardiograficzny test wysiłkowy jest pomocny w ocenie wydolności fizycznej organizmu, której przyczyną może być choroba serca [3]. W związku z tym, wskazania do przeprowadzenia testu wysiłkowego obejmują:

• ocenę wydolności fizycznej i tolerancji wysiłku,
• kwalifikację do ćwiczeń fizycznych lub treningu,
• ocenę ryzyka przed operacjami niekardiochirurgicznymi,
• ocenę odpowiedzi na leczenie (trening fizyczny, farmakoterapia, stymulacja elektryczna),
• analizę objawów wywoływanych wysiłkiem (nadciśnienie tętnicze, odpowiedź chronotropowa, zaburzenia rytmu serca, objawy związane z wadami serca lub kardiomiopatiami) [3].
• jako pierwsze badanie w diagnostyce stabilnej choroby wieńcowej u pacjentów z dławicą piersiową oraz wstępnym podejrzeniem choroby wieńcowej, gdy prawdopodobieństwo wynosi 15-65%,
• ocenę zaawansowania funkcjonalnego choroby wieńcowej (ocena rezerwy wieńcowej),

Jakie parametry są oceniane w teście wysiłkowym?

W trakcie testu monitorowane są parametry kliniczne, hemodynamiczne oraz elektrokardiograficzne. Raport końcowy badania powinien zawierać informacje takie jak: maksymalne ciśnienie tętnicze, stopień nasilenia bólu i zmęczenia, protokół obciążenia, przyczyny zakończenia badania, stopnia zmęczenia wg. skali Berga, obecności i nasilenia dolegliwości wieńcowych, maksymalnej wydolności lub tolerowanego obciążenia w odniesieniu do wartości należnych, opis lub ich brak zmian odcinka ST [2].

Jak wygląda przygotowanie pacjenta do testu wysiłkowego?

Przed planowanym badaniem pacjent powinien odpoczywać przez 6 godzin i unikać picia mocnej kawy, herbaty, napojów energetyzujących oraz palenia tytoniu. Pacjent powinien przyjść na badanie około 3 godziny po lekkim posiłku, ubrany w wygodne, luźne ubranie oraz sportowe obuwie, umożliwiające chodzenie po bieżni lub jazdę na rowerze. Przy testach diagnostycznych może być konieczne odstawienie niektórych leków, jednak przy testach oceniających skuteczność leczenia i wydolność fizyczną leki należy kontynuować. Należy pamiętać, że miejsca, w których elektrody mają kontakt ze skórą, powinny być pozbawione owłosienia [3].

Referencje:

1. Narodowy Instytut Kardiologiczny [dostęp na 24.01.2025 r. https://www.ikard.pl/karta-ryzyka-score.html]
2. Surma, S., Szyndler, A., & Narkiewicz, K. (2018). Świadomość nadciśnienia tętniczego i innych czynników ryzyka chorób układu sercowo-naczyniowego w populacji osób dorosłych. Choroby Serca i Naczyń, 15(1), 14-22.
3. Smarż, K., Jaxa-Chamiec, T., & Budaj, A. (2015). Metody oceny wydolności fizycznej pacjentów kardiologicznych–elektrokardiograficzny, spiroergometryczny i echokardiograficzny test wysiłkowy. Post Nauk Med, 48, 79-83.
4. Smarż, K., Jaxa-Chamiec, T., Bednarczyk, T., Bednarz, B., Eysymontt, Z., Gałaszek, M., ... & Wolszakiewicz, J. (2019). Elektrokardiograficzne testy wysiłkowe u dorosłych: wykonanie i interpretacja. Opinia ekspertów Sekcji Rehabilitacji Kardiologicznej i Fizjologii Wysiłku Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego. Kardiologia Polska,