Dlaczego należy kontrolować poziom kwasu moczowego u pacjentów z nadciśnieniem tętniczym?

Podwyższony poziom kwasu moczowego jest niezależnym czynnikiem ryzyka rozwoju nadciśnienia tętniczego oraz wystąpienia powikłań narządowych pod postacią choroby wieńcowej, udaru mózgu czy otępienia naczyniopochodnego. Stężenie kwasu moczowego stanowi więc parametr oznaczany w ramach badania przesiewowego u pacjentów z nadciśnieniem tętniczym.

Jaka jest rola kwasu moczowego w kardiologii?

Mechanizmy patofizjologiczne łączące hiperurykemię z nadciśnieniem tętniczym są złożone i obejmują: aktywację układu renina-angiotensyna-aldosteron, stres oksydacyjny, dysfunkcję śródbłonka oraz indukcję stanu zapalnego. 

Nie bez znaczenia jest wpływ farmakoterapii stosowanej przy nadciśnieniu na poziom kwasu moczowego w organizmie. Leki takie jak diuretyki czy beta-blokery mogą podwyższać jego stężenie. Przeciwnie, inhibitory konwertazy angiotensyny oraz sartany wykazują korzystny wpływ na stężenie kwasu moczowego. 

U pacjentów ze współistniejącą hiperurykemią i nadciśnieniem tętniczym należy rozważyć modyfikację stylu życia oraz, w uzasadnionych przypadkach, włączenie leczenia obniżającego stężenie kwasu moczowego. W farmakoterapii prewencyjnej w wytycznych leczenia dny moczanowej zaleca się obniżenie stężenia kwasu moczowego poniżej 6 mg/dl, co prowadzi do nieznacznego obniżenia ciśnienia tętniczego.

Bibliografia:

1. Feig, D. I., Kang, D., & Johnson, R. J. (2008). Uric acid and cardiovascular risk. New England Journal of Medicine, 359(17), 1811–1821. https://doi.org/10.1056/nejmra0800885
2. Wytyczne ESC/ESH dotyczące postępowania w nadciśnieniu tętniczym. 2018.
3. W. Stolarek, D. Stolarek. Hiperurykemia w chorobach układu sercowo-naczyniowego. Via Medica 2019. 
5. Zalecenia ESH dotyczące postępowania w nadciśnieniu tętniczym. 2023.