Jak rozpoznać częstoskurcz nadkomorowy w EKG?

Częstoskurcze nadkomorowe (SVT, ang. supraventricular tachycardia) stanowią heterogenną grupę arytmii, których wspólnym mianownikiem jest generowanie impulsów w pęczku Hisa lub powyżej niego. Rozpoznanie SVT w zapisie elektrokardiograficznym (EKG) bywa wyzwaniem, szczególnie w przypadkach, gdy aktywność przedsionków jest trudna do zidentyfikowania, choćby przez nałożenie załamków P na zespół QRS. 

Kryteria rozpoznania SVT w EKG

Za częstoskurcz nadkomorowy uznamy każdy rytm przyspieszony (>100/min), który ma swoje źródło bezpośrednio w pęczku Hisa lub powyżej niego. Jednak w jaki sposób stwierdzić, która struktura układy bodźcoprzewodzącego nadaje rytm? Pozwala na to ocena szerokości zespołów QRS – wąskie zespoły (<120ms) wskazują na nadkomorowe pochodzenie rytmu. W zapisie EKG należy również zwrócić uwagę na:

• obecność załamków P, które mogą być nałożone na QRS (w EKG zaobserwujemy zniekształcenie zespołu QRS). W takim wypadku najczęściej sugerują częstoskurcz nawrotny w węźle AV (AVNRT). Zupełny brak załamków P i fala migotania będą wskazywać na migotanie przedsionków które nie jest zaliczane do częstoskurczów nadkomorowych. 
• miarowość rytmu – zmienność rytmu może sugerować częstoskurcz przedsionkowy wieloogniskowy lub migotanie przedsionków.

Różnicowanie poszczególnych typów SVT

• AVNRT (nawrotny częstoskurcz węzłowy) – najczęstsza forma SVT. W EKG obserwujemy regularne, wąskie QRS, bez wyraźnych załamków P (ukryte w zespole QRS lub występujące tuż za nim).
• AVRT (nawrotny częstoskurcz przedsionkowo-komorowy) – w zależności od postaci AVRT zespoły QRS mogą być wąskie z załamkami P tuż za QRS lub szerokie z nałożonymi załamkami P. 
• Częstoskurcz przedsionkowy – w EKG załamki P są widoczne przed każdym QRS. Ich morfologia  jest nietypowa, ponieważ zależy od lokalizacji ogniska ektopowego. W częstoskurczu jednoogniskowym morfologia załamków P jest jednakowa, a w wieloogniskowym występują co najmniej trzy różne załamki P. 

Chcesz nauczyć się rozróżniać SVT w EKG? Sięgnij po kurs Remedium!

W praktyce najważniejsze jest określenie stabilności hemodynamicznej pacjenta, odróżnienie częstoskurczu z wąskimi QRS od częstoskurczu z szerokimi QRS oraz określenie miarowości rytmu.  

Kody ICD-10

Referencje

1. Interna Szczeklika 2024. Medycyna Praktyczna, Kraków 2024.