Wyszukaj w publikacjach
Mogło by się wydawać, że pisanie do personelu o maseczkach ochronnych jest swego rodzaju impertynencją, lecz po obserwacji wielu negatywnych komentarzach o ich skuteczności i potrzebie używania, nawet wśród medyków, koniecznością jest jego poruszenie.
Nie ukrywam, że żaden ze mnie ekspert, gdy mówimy o maseczkach. Już zresztą wielokrotnie wypowiadałem się, iż nie chcę być uważany w ogóle za eksperta, gdyż jest to osoba, która pojawia się, aby powiedzieć, że czegoś nie da się zrobić. Ja jestem przeświadczony o tym, że wiele spraw, tym bardziej w polskiej ochronie zdrowia zrobić można.
Wracając jednak do meritum, to napomknę, że w sprawie maseczek ochronnych miałem okazję rozmawiać z jednym z profesorów pracującym w laboratorium BSL-2 (to taka klasa bezpieczeństwa mikrobiologicznego – maksymalna to 4 i tam możemy spotkać najbardziej potworne patogeny bytujące na Ziemi). Ten profesor wykonuje badania dostarczanych przez rząd maseczek, gdy chodzi o ich jakość i bezpieczeństwo.
Przepuszczamy koronawirusa
Badania maseczek ochronnych, na podstawie których przedstawiane są procentowe dane dotyczące ich bezpieczeństwa dla noszącego i otoczenia, są określane dla cząstek wielkości Staphylococcus aureus. Czyli patogenu znacznie większego od SARS-CoV-2. Tak więc procenty, które obserwujemy na internetowych grafikach, nie dotyczą bezpośrednio nowego koronawirusa.
1 – warstwowa maseczka chirurgiczna: 98 proc. ochrony innych i 50 proc. ochrony siebie.
Maseczka FFP1 (KN80): 98 proc. ochrony innych i 80 proc. ochrony siebie.
Maseczka FFP2 (KN95) bez zaworka: 98 proc. ochrony innych i 95 proc. ochrony siebie.
Maseczka FFP2 (KN95) z zaworkiem: 0 proc. ochrony innych i 95 proc. ochrony siebie.
Maseczka FFP3 (KN99): 0 proc. ochrony innych i 99 proc. ochrony siebie.
Te dane dotyczą ochrony przed cząstkami wielkości wspomnianego wyżej gronkowca złocistego. Tak więc, dla znacznie mniejszego, nowego koronawirusa maseczki te przepuszczają w większym procencie, aniżeli zapisany powyżej. Przedziera się, ale i tak słabiej niż bez żadnej ochrony.
Fizyka płynów
Aerozol to układ koloidalny – najczęściej dwufazowa, niejednorodna mieszanina tworząca układ dwóch substancji – w którym ośrodkiem rozpraszającym jest gaz, a cząstkami koloidalnymi są substancje ciekłe lub stałe. Nowy koronawirus przenosi się drogą kropelkową, a więc z aerozolem. Badaniem ruchu płynów zajmuje się ich fizyka. Ta gałąź nauki jednoznacznie wskazuje – wszak nauki ścisłe nie znoszą próżni – że jakakolwiek osłona stawiana przed płynem wpływa na jego prędkość, przemieszczanie się. Jeżeli postawimy połowę tamy na rzece, woda musząc ją omijać, będzie płynąć w tym miejscu – globalnie – wolniej. Jeżeli postawimy zasłonę przed aerozolem, będzie rozprzestrzeniać się on wolniej. Tak więc, przekładając używanie maseczek ochronnych w kontekście SARS-CoV-2, będą one jakkolwiek spowalniać jego przedzieranie się na dalszy obszar.
Holandia, już teraz Niderlandy
Poza zmianą nazwy z Holandii na Królestwo Niderlandów, rząd „Pomarańczowych” zdecydował się ogłosić dość ryzykowne i – dla całego świata – niebezpieczne stwierdzenie dotyczące zdjęcia obowiązku noszenia maseczek. Uznali, że podobno – bo swojej tezy nie poparli żadnym badaniem naukowym – maseczki nie pomagają. Nijak ma się to do mych poprzednich rozważań, ale i przy okazji do naukowej oceny publikowanej w najwyższej jakości czasopismach medycznych: „The Lancet” czy „JAMA Internal Medicine”. To sprawia, że środowiska paramedyczne otrzymują kolejne paramedyczne argumenty, aby ust i nosa nie zasłaniać, a nowy koronawirus się cieszy. Tak, w końcu poza żywicielem jest martwy, więc dziękuje wszystkim, którzy jego rozprzestrzenianie się na kolejnych żywicieli (organizmy żywe, w tym ludzi) mu umożliwiają. Nie porównujmy się do Królestwa Niderlandów – ani w kontekście nakazu noszenia maseczek, ani w sprawie jakości systemu opieki zdrowotnej.
Polska to nie Hiszpania
Jak ważne jest dystansowanie się społeczne, a w razie braku takich możliwości podczas codziennych czynności – noszenie maseczek ochronnych – nie muszę Was przekonywać. Włochy czy Hiszpania były pierwszymi krajami, w których liczba zakażeń wzrastała wykładniczo, szpitale szybko się zapełniały i możliwości sprawnego udziela świadczeń zdrowotnych szybko malały, a ludzie, nawet Ci, którzy umrzeć w warunkach pokoju by nie musieli, umierali. To sprawiło, że kraje te poważnie podeszły do tematu pandemii COVID-19. W ostatnim czasie mogliśmy zobaczyć w mediach powszechnych zdjęcia z polskich plaż. Władysławowo to chyba taka wizytówka polskiej ignorancji, lecz inne nadmorskie, polskie plaże starają się nie być gorsze. Masek brak. Trudno się jednak dziwić, w końcu niekomfortowe jest wypoczywanie, tym bardziej na plaży, w masce. Dystans społeczny jednak żaden. Polak na Polaku. Polka na Polce. Parawan na parawanie. Gwar, więc krzyczymy. Wiatr, więc nowy koronawirus świetnie się przenosi. Nowe ogniska są kwestią czasu.
Powyższy śródtytuł nie dotyczy piłki nożnej, której fanem jestem. W tym sporcie faktycznie Polska to nie Hiszpania. Niestety, ale również w sprawach zdrowia, a przede wszystkim profilaktyki dotyczącej rozprzestrzeniania się SARS-CoV-2 czy zakażenia owym patogenem, nie dorównujemy Hiszpanom. Poza absurdalnymi zdjęciami z polskich plaż, miałem okazję zobaczyć zdjęcia z plaż hiszpańskich. A tam, duże kwadratowe pola, na środku których wbite są parasole, wokół których rozstawione są leżaki. Kwadraty – na oko – wielkości minimalnie 5 na 5 metrów, czyli o polu powierzchni 25 metrów kwadratowych. Na jednym takim obszarze mogą przebywać tylko osoby z jednego domostwa. I nie biegamy po innych kwadratach, w okolicy innych ludzi. To się nazywa zabezpieczenie.
Brak umiejętności adekwatnego prowadzenia epidemii przez rząd i bagatelizowanie pandemii COVID-19 przez wiele Polek i Polaków jest receptą na tragedię. Namawiajmy wszystkich, tym bardziej w nadchodzącym sezonie jesiennym, do noszenia maseczek ochronnych oraz społecznego dystansowania się.
