Wyszukaj w szybkich pytaniach
Jak przeprowadzić staging raka trzonu macicy według FIGO?
Rak trzonu macicy (rak endometrium) jest najczęstszym nowotworem złośliwym żeńskich narządów płciowych w krajach rozwiniętych. Najczęściej występuje u kobiet po menopauzie, a jego wczesne objawy – przede wszystkim nieprawidłowe krwawienia z dróg rodnych – sprawiają, że w wielu przypadkach rozpoznawany jest we wczesnym stadium. Podobnie jak w raku szyjki macicy, kluczowym elementem postępowania diagnostyczno-terapeutycznego jest ocena stopnia zaawansowania choroby. Standardem międzynarodowym pozostaje klasyfikacja FIGO (International Federation of Gynecology and Obstetrics).
Klasyfikacja FIGO – podstawowe zasady
Ocena zaawansowania raka trzonu macicy dokonywana jest na podstawie danych chirurgicznych i histopatologicznych. Oznacza to, że pełne ustalenie stopnia możliwe jest dopiero po histerektomii z limfadenektomią (jeśli była wskazana) i ocenie materiału tkankowego.
FIGO 2023 – rak endometrium
| Stadium | Podtyp | Opis |
|---|---|---|
I – ograniczony do trzonu macicy (± IA3 – patrz niżej) | IA1 | Nieagresywny nowotwór w polipie lub ograniczony do endometrium |
IA2 | Nieagresywny nowotwór: <50% nacieku mięśniówki, LVSI brak/ogniskowa | |
IA3 | Low-grade’owy endometrioidalny ograniczony do macicy z jednoczesnym low-grade’owym ogniskiem w jednym jajniku, przy spełnieniu ściśle określonych kryteriów (m.in. <50% MI, brak rozległej LVSI, guz jajnika jednostronny pT1a) | |
IB | Nieagresywny: ≥50% nacieku mięśniówki, LVSI brak/ogniskowa | |
IC | Typ agresywny (surowiczy, CCC, G3 endometrioidalny itd.) bez nacieku mięśniówki (w polipie/ograniczony do endometrium) | |
II – naciekanie zrębu szyjki lub rozległa LVSI w nieagresywnych typach lub typ agresywny z jakimkolwiek naciekiem mięśniówki | IIA | Naciekanie zrębu szyjki – typ nieagresywny |
IIB | Rozległa LVSI (≥5 naczyń) – typ nieagresywny | |
IIC | Typ agresywny z jakimkolwiek naciekiem mięśniówki | |
III – szerzenie miejscowe/regionalne (dowolny typ) | IIIA1 | Zajęcie przydatków (jajnik/jajowód), o ile nie spełnia IA3 |
IIIA2 | Zajęcie podsurowicówki lub surowicówki macicy | |
IIIB1 | Zajęcie pochwy i/lub przymacicza | |
IIIB2 | Zajęcie otrzewnej miednicy | |
IIIC1 | Zajęcie węzłów miednicznych: i – mikro, ii – makro. ITC: pN0(i+) | |
IIIC2 | Zajęcie węzłów okołoaortalnych do poziomu naczyń nerkowych (± miednicznych): i – mikro, ii – makro | |
IV – naciekanie błony śluzowej pęcherza/jelita i/lub przerzuty odległe | IVA | Naciekanie błony śluzowej pęcherza i/lub jelita |
IVB | Zajęcie otrzewnej poza miednicą | |
IVC | Przerzuty odległe (w tym węzły powyżej naczyń nerkowych, płuca, wątroba, kości, mózg) |
Znaczenie praktyczne
- Stadium I–II: najczęściej leczone chirurgicznie (histerektomia z usunięciem przydatków, ewentualnie limfadenektomia), w niektórych przypadkach uzupełniane brachyterapią lub radioterapią z pól zewnętrznych.
- Stadium III–IV: wymagają postępowania skojarzonego – chirurgii cytoredukcyjnej, radioterapii i/lub chemioterapii.
- Obecność przerzutów do węzłów chłonnych (IIIC) znacząco pogarsza rokowanie i wpływa na dalsze leczenie.
Kody ICD-10
Referencje
- Berek, J. S., Matias-Guiu, X., Creutzberg, C., Fotopoulou, C., Gaffney, D., Kehoe, S., Lindemann, K., Mutch, D., Concin, N., & Endometrial Cancer Staging Subcommittee, FIGO Women's Cancer Committee (2023). FIGO staging of endometrial cancer: 2023. International journal of gynaecology and obstetrics: the official organ of the International Federation of Gynaecology and Obstetrics, 162(2), 383–394. https://doi.org/10.1002/ijgo.14923
