Kiedy pacjenta z cukrzycą należy skierować do diabetologa?

Kiedy pacjenta z cukrzycą należy skierować do diabetologa?

Większość pacjentów z cukrzycą typu 2 może być skutecznie leczona przez lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej (POZ). Istnieją jednak sytuacje wymagające konsultacji specjalistycznej lub hospitalizacji. 

Na szczególną uwagę zasługuje w tym miejscu wdrożenie modelu opieki koordynowanej, który pozwala na poprawę jakości opieki nad pacjentem poprzez dostęp do dodatkowych narzędzi diagnostycznych oraz współpracę lekarzy POZ i specjalistów diabetologów. 

Opieka poradni diabetologicznej

Skierowanie pacjenta do poradni diabetologicznej w celu przewlekłego leczenia zalecane jest w następujących sytuacjach:

• cukrzyca typu 1,
• inne specyficzne typy cukrzycy,
• trudności diagnostyczne w ustaleniu rodzaju cukrzycy,
• cukrzyca zdiagnozowana u dzieci i młodzieży,
• cukrzyca u kobiet będących w ciąży lub planujących ciążę.

Konsultacja diabetologiczna

Wielu pacjentów z cukrzycą typu 2 nie wymaga stałej opieki poradni specjalistycznej. W niektórych przypadkach zalecana jest jednak konsultacja diabetologiczna. Dotyczy to zwłaszcza sytuacji takich jak:

• brak osiągnięcia zakładanych celów terapeutycznych, szczególnie gdy istnieje konieczność intensyfikacji leczenia insuliną;
• występowanie chorób współistniejących, które komplikują prowadzenie leczenia;
• pojawienie się powikłań cukrzycy m.in.:
  • polineuropatii cukrzycowej,
  • podejrzenie lub rozpoznanie zespołu stopy cukrzycowej – pacjenta należy skierować do gabinetu stopy cukrzycowej przy poradni specjalistycznej lub do referencyjnych wielospecjalistycznych gabinetów w wojewódzkich lub uniwersyteckich ośrodkach diabetologicznych,
  • przewlekłej choroby nerek (niezbędne może być skierowanie do poradni nefrologicznej),
• wystąpienie działań niepożądanych stosowanej farmakoterapii,
• inne szczególne okoliczności wymagające specjalistycznej opinii diabetologa.

Kiedy wskazana jest hospitalizacja?

Wskazania do hospitalizacji obejmują natomiast sytuacje kliniczne, które wymagają intensywnego leczenia ze względu na zagrożenie zdrowia lub życia lub brak możliwości skutecznego postępowania ambulatoryjnego:

• świeżo rozpoznaną cukrzycę typu 1 lub typu 2 z nasilonymi objawami hiperglikemii, gdy brak jest możliwości odpowiedniej opieki ambulatoryjnej,
• ostre powikłania cukrzycy (ciężka lub nawracająca hipoglikemia),
• kwasica i śpiączka cukrzycowa,
• zaostrzenie przewlekłych powikłań cukrzycy,
• konieczność zmiany sposobu leczenia u pacjentów, u których nie uzyskuje się oczekiwanych rezultatów leczenia ambulatoryjnego.

Kody ICD-10

Referencje:

1. Mastalerz-Migas, A., Czupryniak, L., Fabian, W., Kłoda, K., Kowalska, I., & Ledwoch, J. (2022). Wytyczne rozpoznawania i leczenia cukrzycy dla lekarzy rodzinnych Polskiego Towarzystwa Medycyny Rodzinnej, Kolegium Lekarzy Rodzinnych w Polsce i Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego. Lekarz POZ, 8(4), 229-252.
2. Araszkiewicz, A., Bandurska-Stankiewicz, E., & Borys, S. (2024). Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u osób z cukrzycą – 2024. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego. Curr Top Diabetes 2023; 4: 1-155