Kiedy należy rozważyć wczesne włączenie terapii insuliną u pacjentów z cukrzycą typu 2?

Rozpoczęcie insulinoterapii u pacjentów z cukrzycą typu 2 (T2DM) stanowi istotną decyzję terapeutyczną, która powinna być podejmowana w określonych sytuacjach klinicznych. Właściwe rozpoznanie wskazań do wczesnego włączenia insuliny może znacząco wpłynąć na skuteczność leczenia i rokowanie pacjenta.

Kluczowe wskazania do wczesnej insulinoterapii

Ciężka hiperglikemia stanowi podstawowe wskazanie do wczesnego rozpoczęcia insulinoterapii. U pacjentów, u których poziom hemoglobiny glikowanej (HbA1c) przekracza 9,0% i występują objawy hiperglikemii, należy rozważyć natychmiastowe włączenie insuliny.

Kolejnym kluczowym wskazaniem jest niepowodzenie leczenia doustnymi lekami przeciwcukrzycowymi. Gdy leczenie skojarzone lekami doustnymi jest nieskuteczne w osiąganiu lub utrzymaniu docelowych wartości glikemii, włączenie insuliny staje się konieczne.

Sytuacje szczególne wymagające insulinoterapii

Stany ostre, takie jak zawał serca, udar mózgu lub ostre zakażenia wymagają szczególnego podejścia do leczenia cukrzycy. Insulinoterapia powinna być wdrożona w przypadku hospitalizacji, ostrej choroby lub w trakcie leczenia wysokimi dawkami glikokortykosteroidów.

Określone choroby współistniejące mogą wymuszać wczesne rozpoczęcie insulinoterapii. Dotyczy to szczególnie pacjentów z:

1. przewlekłą chorobą nerek w stadium 3-5,
2. marskością wątroby,
3. cukrzycą potransplantacyjną. 

W tych przypadkach, ze względu na złożoność kontroli glikemii, często konieczne jest zastosowanie insuliny.

Ciąża stanowi szczególną sytuację kliniczną, w której insulinoterapia jest często niezbędna do kontroli poziomu glukozy we krwi. Ma to kluczowe znaczenie zarówno dla zdrowia matki, jak i prawidłowego rozwoju płodu.

Korzyści metaboliczne

Wczesne włączenie insuliny może skutkować dodatkowymi korzyściami metabolicznymi. Zachowanie funkcji komórek β trzustki jest jednym z kluczowych efektów wczesnej insulinoterapii, co zostało potwierdzone w badaniach klinicznych. Przekłada się to na lepszą długoterminową kontrolę glikemii.

Kody ICD-10

Referencje

1. Blonde, L., Umpierrez, G. E., Reddy, S. S., McGill, J. B., Berga, S. L., Bush, M., Chandrasekaran, S., DeFronzo, R. A., Einhorn, D., Galindo, R. J., Gardner, T. W., Garg, R., Garvey, W. T., Hirsch, I. B., Hurley, D. L., Izuora, K., Kosiborod, M., Olson, D., Patel, S. B., Pop-Busui, R., … Weber, S. L. (2022). American Association of Clinical Endocrinology Clinical Practice Guideline: Developing a Diabetes Mellitus Comprehensive Care Plan-2022 Update. Endocrine practice : official journal of the American College of Endocrinology and the American Association of Clinical Endocrinologists, 28(10), 923–1049. https://doi.org/10.1016/j.eprac.2022.08.002
2. American Diabetes Association Professional Practice Committee (2025). 9. Pharmacologic Approaches to Glycemic Treatment: Standards of Care in Diabetes-2025. Diabetes care, 48(Supplement_1), S181–S206. https://doi.org/10.2337/dc25-S009
3. Galdón Sanz-Pastor, A., Justel Enríquez, A., Sánchez Bao, A., & Ampudia-Blasco, F. J. (2024). Current barriers to initiating insulin therapy in individuals with type 2 diabetes. Frontiers in endocrinology, 15, 1366368. https://doi.org/10.3389/fendo.2024.1366368
4. Hanefeld M. (2014). Use of insulin in type 2 diabetes: what we learned from recent clinical trials on the benefits of early insulin initiation. Diabetes & metabolism, 40(6), 391–399. https://doi.org/10.1016/j.diabet.2014.08.006