Samorząd lekarski przeciwko ograniczeniom preskrypcyjnym i obowiązkowi weryfikacji pacjentów

Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej po analizie projektu ustawy zmieniającej przepisy dotyczące refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych, zgłosiło zastrzeżenia. Lekarze sprzeciwiają się przede wszystkim planowanym ograniczeniom preskrypcyjnym oraz obowiązkowi każdorazowej weryfikacji danych pacjenta w centralnym systemie informatycznym przed wystawieniem recepty. Zdaniem samorządu lekarskiego proponowane rozwiązania odbiorą lekarzom potrzebne kompetencje i utrudnią pacjentom dostęp do refundowanych terapii.

Prezydium NRL zwraca uwagę, że choć projekt usuwa część niedoskonałości rynku prawa farmaceutycznego i ustawy refundacyjnej, nie realizuje kluczowego postulatu środowiska lekarskiego: zdjęcia z lekarzy odpowiedzialności za oznaczanie poziomu odpłatności na recepcie i wprowadzenia automatycznego mechanizmu refundacyjnego. 

NRL najmocniej krytykuje zmianę w art. 6 ust. 2b ustawy refundacyjnej, która umożliwiłaby ministrowi zdrowia wskazanie w wykazie leków refundowanych określonych specjalizacji lekarskich, których posiadanie będzie warunkowało wystawienie recepty z określonym poziomem odpłatności leku. Zdaniem samorządu, „nie należy różnicować uprawnień poszczególnych grup lekarzy do przepisania określonego leku czy ustalania określonego poziomu odpłatności”. NRL już wcześniej sprzeciwiała się różnicowaniu uprawnień lekarzy przy wystawianiu recept na bezpłatne leki dla pacjentów powyżej 65. roku życia i poniżej 18. roku życia.

Ograniczenia preskrypcyjne oznaczające, że nie każdy lekarz może przepisać uprawnionemu pacjentowi receptę z określonym poziomem odpłatności, zwykle skutkują tym, że pacjent dla uzyskania leku z należną mu odpłatnością musi korzystać z porady lekarskiej dwóch lekarzy. Samorząd lekarski stoi na stanowisku, że uprawnienie do zaopatrzenia w leki z odpowiednią refundacją przysługuje pacjentowi. Dostęp do refundowanych leków to prawo pacjenta, a nie przywilej lekarza. Wobec tego każdy lekarz powinien być upoważniony, aby wystawić pacjentowi receptę na ten lek z odpłatnością taką, jaka należy się pacjentowi. Nie ma uzasadnienia kierowanie pacjenta na kolejną wizytę do lekarza, tylko po to, aby ten drugi lekarz wystawił receptę

– czytamy w stanowisku NRL.

Przypomnijmy, że niedawna nowelizacja ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych wskazuje, że wszyscy lekarze, niezależnie od miejsca pracy i wykonywania zawodu w ramach umowy z NFZ, mają uprawnienie preskrypcyjne w zakresie darmowych leków dla pacjentów powyżej 65. roku życia i poniżej 18. roku życia.

Niezrozumiałe jest, dlaczego od zasady tej ustawodawca zamierza obecnie odstąpić

– dodają lekarze. 

Weryfikacja w systemie informatycznym

Drugim budzącym sprzeciw rozwiązaniem jest dodanie art. 96a ust. 5a do ustawy Prawo farmaceutyczne. Zgodnie z nim, każdy wystawiający receptę na lek refundowany musiałby przed jej wypisaniem sprawdzić w systemie informacji w ochronie zdrowia, jakie preparaty zostały już przepisane i zrealizowane przez pacjenta.

Wprowadzenie tego przepisu zdaje się nie uwzględniać istnienia recept dla osoby wystawiającej, zwanych "receptami pro auctore" oraz recept dla małżonka, osoby pozostającej we wspólnym pożyciu, krewnych lub powinowatych w linii prostej, a w linii bocznej do stopnia pokrewieństwa między dziećmi rodzeństwa osoby wystawiającej, zwanych "receptami pro familiae". Wystawienie takiej recepty nie powinno być powiązane z koniecznością uprzedniej weryfikacji poprzez system

– podkreśla NRL.

Zdaniem samorządu, „wymóg weryfikacji przez lekarza wystawiającego receptę dla siebie ilości przepisanego leku poprzez system elektroniczny jest nadmiernym formalizmem”. Przepis ten, zdaniem medyków, „stwarza ryzyko obciążania lekarzy koniecznością zwrotu kwoty stanowiącej równowartość kwoty refundacji za samo niesprawdzenie danych w systemie teleinformatycznym, podczas gdy w razie ich sprawdzenia przez lekarza nie byłoby wątpliwości, że pacjent ma prawo do danego leku w przepisanej przez lekarza ilości”.