Wyszukaj w publikacjach
Z konstytucji wynika, że obowiązek udostępniania pytań egzaminacyjnych nie może być ograniczony. Naczelny Sąd Administracyjny przesądził, że egzaminy lekarskie będą jawne. Od lat apelowali o to młodzi lekarze. Jak podkreślają medycy, wyrok NSA to promyk nadziei dla nich, ale sprawy nie rozwiązuje.
Chodzi o pytania z Lekarskiego Egzaminu Końcowego, Lekarsko-Dentystycznego Egzaminu Końcowego oraz Państwowego Egzaminu Specjalistycznego, które zdaniem lekarzy powinny być jawne. Do tej pory osoba, która chciała się przygotować do egzaminu, nie miała do nich dostępu. Późniejsze przepisy pozwalały na poznanie pytań, ale dopiero po upływie pięciu lat od przeprowadzenia egzaminu. Sprawą zajęło się Stowarzyszenie Sieci Obywatelskiej Watchdog. - Nie wierzyłem w sądy administracyjne i nastawiałem się na potrzebę kontynuowania sprawy przed Europejskim Trybunałem Praw Człowieka. Z tego względu rozważaliśmy, czy nie lepiej, aby o pytania zwróciła się lekarka lub lekarz, za którymi stoi historia i niemal namacalna potrzeba poznania tych egzaminów. Znajomi medycy jednak nie byli chętni. Obawiali się i nie chcieli sobie zaszkodzić. Sprawa zakończyła się sukcesem, ale czy wyrok zakończy ją definitywnie, to się okaże – mówi
Bartosz Wilk, prawnik ze Stowarzyszenie Sieci Obywatelskiej Watchdog. I podkreśla, że do tej pory wyrok Trybunału Konstytucyjnego nie przekonał tzw. strony rządowej do tego, żeby ujawnić egzaminy medyczne. - Wyrok NSA jest ważnym wydarzeniem, bo oznacza, że sądy administracyjne, które generalnie są sądami dość formalistycznymi zauważają Konstytucję, wyrok Trybunału Konstytucyjnego i widzą zagrożenia związane z tajnością egzaminów medycznych. Mamy nadzieję, że nasz wniosek zostanie przez Centrum Egzaminów Medycznych (CEM) pozytywnie rozpatrzony, czyli że poznamy pytania z kilku poprzednich egzaminów medycznych. Jeśli będziemy zmuszeni, ponownie złożymy sprawę do sądu – dodaje prawnik.
Pytań wciąż nie pokazano
Niedawno, mimo wyroku NSA, CEM odmówiło pokazania pytań lekarce, która powołując się na wyrok, poprosiła o nie. - Dyrektor CEM odpisał ofensywnie, że wyrok NSA nie zmienia stanu prawnego i że informacje na temat rozstrzygnięcia NSA zawierają dużo "fake newsów". Rzeczywiście sprawa ta nie zmienia stanu prawnego. Oznacza to, że inne osoby, które chciałyby poznać pytania, być może będą musiały przejść drogę sądową, podobnie jak my. Faktem jest natomiast, że dyrektor CEM został zobowiązany do rozpoznania wniosku Sieci Watchdog o ujawnienie pytań. Czy to zrobi? Zobaczymy – mówi Bartosz Wilk. Mariusz Klencki, wieloletni szef CEM poinformował, że do CEM nie wpłynęły dotąd akta tej sprawy.
Wyrok sądu nie jest obowiązującym prawem
- Niestety zgodnie z polskim systemem prawnym pojedynczy wyrok nie kończy sprawy. Można oczywiście opierając się na nim zgłaszać prośbę o udostępnianie pytań. Natomiast jest to ważny sygnał, że prawo należy interpretować inaczej niż robi to Centrum Egzaminów Medycznych lub Sejm, uchwalając wadliwe przepisy. Sprawa jest o tyle bulwersująca, że głos lekarzy i lekarzy dentystów jest lekceważony. Jednym z pocieszających faktów jest sytuacja, w której przekonania naszego środowiska potwierdza niezależny sąd. Mam nadzieję, że jak najszybciej zostanie wprowadzona nowelizacja ustawy o zawodzie lekarza i lekarza dentysty, która umożliwi udostępnianie pytań do Państwowego Egzaminu Specjalizacyjnego - mówi lek. Michał Bulsa, Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej, przewodniczący Komisji ds. Młodych Lekarzy NRL.
Aura tajemniczości nie służy nauce
Środowisko lekarskie od lat podkreśla, że pytania powinny być jawne. - Utajnienie pytań zawsze wiąże się z aurą tajemniczości i nie sprzyja przejrzystości. Jawność pytań to także jawność odpowiedzi. Wielokrotnie dochodziły mnie słuchy dotyczące niejednoznaczności w pytaniach, podwójnych zaprzeczeniach lub dwóch poprawnych odpowiedziach. Państwowy Egzamin Specjalizacyjny ma potwierdzić zdobycie przez lekarza i lekarza dentystę konkretnej wiedzy. Jeśli osoba szkoli się 5 lat, zdaje wszystkie wymagane kolokwia oraz zalicza kursy, to dlaczego podejrzewamy, że jest to osoba niedouczona? Lekarze i lekarze dentyści w trakcie specjalizacji zazwyczaj pracują także w poradniach specjalistycznych zatem negując ich przygotowanie negujemy zasadności ich pracy w tych podmiotach. Nie uważam, że jawność pytań wpłynie negatywnie na jakość leczenia pacjentów. Wręcz przeciwnie, ta możliwość repetycji wiedzy może jedynie pomóc – dodaje dr Michał Bulsa.
