Style uczenia się to mit

Wzrokowiec, słuchowiec, dotykowiec, kinestetyk. W teorii każdy z nich przyswaja wiedzę na swój sposób i ma różne metody na zapamiętywanie. Przynajmniej tak kiedyś myślano – dzisiaj już wiemy, że to nieprawda.

To zadziwiające, jak wiele osób powiela mit stylów uczenia się. Strony szkół publicznych i niepublicznych oferują treści omawiające wybór najlepszej metody dla dziecka na podstawie jego stylu. Podobne informacje można znaleźć w mediach społecznościowych, choćby na profilach korepetytorów. Towarzyszą temu quizy, rzekomo pozwalające określić, do jakiego typu należymy. Jak pokazują badania, większość nauczycieli uznaje style uczenia [1].

Powszechność mitu

Popularność tego mitu może wynikać z jego prostoty. Nauczycielowi trudniej jest prowadzić klasę pełną różnorodnych, skomplikowanych osobowości. Model ułatwiający kategoryzację uczniów i dostosowanie do nich metod nauczania jest więc bardzo zachęcający. W dążeniu do prostoty zapominamy jednak, że uczenie się to skomplikowany proces. Nie ma jednego, najlepszego sposobu na przedstawienie materiału dla konkretnego ucznia. Powinniśmy korzystać z różnorodnych technik i dostosować je do typu prezentowanych treści, a nie do stylu uczenia się podopiecznych. Trudno wyobrazić sobie np. geometrię w formie audiobooka. Tymczasem niektórzy posuwają się tak daleko, że uznają style uczenia się za wrodzone i dziedziczne! [2]

Negatywne konsekwencje

Jeśli przyjmiemy style uczenia się za pewnik, możemy negatywnie wpłynąć na własną edukację. Mit ten jest przede wszystkim ograniczający. Wierząc w niego, sięgamy po techniki uczenia się, które odpowiadają naszemu stylowi, porzucając inne. Do metod efektywnej nauki należą m.in. mapy myśli, dzięki którym tworzymy przejrzystą sieć połączeń między informacjami. Identyfikując się jako typ inny niż wzrokowiec, możemy zaniechać prób tworzenia map. Innym przykładem jest metoda Feynmana, która polega na tłumaczeniu komuś tego, czego sami się uczymy. Pogłębia nasze zrozumienie tematu i ułatwia znalezienie luk w wiedzy. Powinni skorzystać z niej wszyscy, nie tylko uczniowie zaliczani do słuchowców.

To nie działa

Wzrokowiec uczący się języka musi korzystać z mowy i słuchu, czyli głównych dróg nauki przypisywanych słuchowcowi. Badanie fizykalne pacjenta nie jest domeną kinestetyków, a słuchowiec nie nauczy się badać z nagranego wykładu. Nic więc dziwnego, że studenci nie są w stanie trzymać się metod przypisanych ich stylowi. Co więcej, kurczowe trzymanie się określonych technik nie skutkuje lepszymi ocenami. W rzeczywistości efektywne metody wykorzystywane niezależnie od stylu uczenia się przynoszą najwięcej korzyści [3].

Czy coś się zmienia?

Zwraca uwagę, że mimo upływu lat i coraz większej liczby dowodów na niesłuszność stylów uczenia się, wiara w nie nie maleje. [1] Chciałbym móc powiedzieć, że powszechność tego mitu wśród nauczycieli wynika z faktu, że ich edukacja odbywała się, zanim dotarła do nas nowa wiedza. Niestety, zbyt często widzę (np. na Instagramie) młodych edukatorów, którzy propagują ten mit. Trudno powiedzieć, z czego to wynika. 

Rady dla uczących się

Jeśli kiedykolwiek zostałeś/aś przypisany do jakiegoś stylu uczenia się, wiesz już, że nie jest to prawda. Nie pozwól, by głęboko zakorzenione mity wpłynęły na twoją edukację. Możesz śmiało korzystać z różnorodnych metod i dopasować je nie do stylu uczenia się, a do materiału, który masz opanować. Nie bój się eksperymentować i angażować w naukę na wiele sposobów. Możesz przeczytać książkę, stworzyć własne schematy, poszukać materiału wideo lub podcastu na dany temat itp.

Jeśli nigdy nie miałeś/aś do czynienia ze stylami uczenia się, a chcesz się pobawić, rozwiąż ten quiz. Możesz zaznaczyć więcej niż jedną odpowiedź w pytaniu. W moim przypadku, co nie jest zaskoczeniem, musiałem zaznaczać po 3-4 odpowiedzi, ponieważ w opisanych w pytaniach sytuacjach trudno skorzystać tylko z jednego “stylu”. W efekcie otrzymałem akuratny wynik: mam styl multimodalny, czyli korzystam z dobrodziejstwa różnych metoda przyswajania informacji, tak jak Ty.