Zaktualizowane wytyczne szczepienia przeciwko półpaścowi

I o czym, proszę państwa,powiem.W ogóle po co nampotrzebne były nowe, uaktualnione rekomendacje z-z-ztego roku, czyli 2025 roku?Przecież niedawno te rekomendacje poprzednie,pierwsze opublikowaliśmy no niespełna dwa latatemu, w 2023 roku.Dlatego, proszę Państwa, że teszczepienia się po prostu przyjęły ipojawiło się sporo wątpliwości dotyczai--doty-- doty-- dotyczących ich, ich stosowania.W skrócie: generalnie szczepienie przeciwkopółpaścowi jest dla wszystkich osób starszych,umównie-umownie przy-przy-przyjmijmy w drugiej połowie,połowie życia, czyli po pięćdziesiątym rokużycia.A jak ktoś ma problemy,które do wystąpienia półpaśca predysponują, takiejak choroby przewlekłe, jak immunosupresja,to oczywiście wcześniej, nawet w osiemnastymczy dziewiętnastym roku życia.Proszę Państwa, chorobotwórczość półpaśca, mierzonanie tylko od-- pogorszeniem jakości życia,ale dniami hospitalizacji czy, czyzwolnienia, jest znacznie, ale to znaczniewiększa niż ospy wiecznej, choćwywołane, te dwie choroby wywołuje tensam, ten sam wirus.

Można tak nieco w przenośnipowiedzieć, że jest to taki matriks,reaktywacja.Każdy, kto przebył ospę wiecznąjest zagrożony półpaścem, a każda osoba,która nie była szczepiona, niechorowała, zagrożona jest oczywiście ospą wiecznąi półpaścem później.Dlaczego tak się dzieje?A no dlatego, że wirusyz grupy opryszczki wywołują tak nazywanezakażenie latentne, zakażenie przewlekłe.My jesteśmy zawsze zarażeni.Ten wirus w przypadku VZVznajduje się w spo-- w zwojachczuciowych i tylko czeka, żebykontrola, głównie związana z-z-z mechanizmami komórkowymi

osłabła, żeby w postaci półpaścasię, proszę Państwa, wyzwolić.Problem jest rzeczywiście duży.W Polsce szacujemy, że jednana trzech osób-- na trzy osobyzachoruje.To oznacza kilkaset mniej więcejponad sto na pewno tysięcy przypadkówpółpaśca.Biorąc pod uwagę te zmianydemograficzne, które obserwujemy, czyli starzenie siępopulacji, prawdopodobnie będzie tych przypadkówcoraz, coraz więcej.No, chyba że będziemy teszczepienia promować.

Kiedy dochodzi do rozwoju półpaśca?Który kraj byśmy nie analizowali,wszędzie epidemiologia jest podobna.Gdzieś koło pięćdziesiątego, sześćdziesiątego rokużycia, proszę państwa, choroba, która jestdo tej pory rzadka —w populacji dziecięcej się zdarza, aleto są sporadyczne przypadki, naglegwałtownie, gwałtownie odbija.I tak jest, proszę państwa,wszędzie, stąd te zalecenie szczepień popięćdziesiątym roku życia.

Kto jest zagrożony szybszym wystąpieniempółpaśca?No, proszę państwa, osoby chore.Choroby nas nie wzmacniają.Jak widzicie Państwo, ktoś mate sześćdziesiąt, siedemdziesiąt, osiemdziesiąt lat, toma już z definicji średniokilka chorób przewlekłych.Ale zdarzają się również pechowcywśród nas, którzy mają lat dwadzieścia,trzydzieści i też już mająpoważne problemy, problemy zdrowotne.No, nam się może wydaje,że ciągle jesteśmy młodzi.Ale proszę państwa, jak widzicie,nawet zdjęcie ujawnia pewne, pewne, pewne,pewne braki, niedyspozycje.Tak jak skóra dostaje zmarszczek,tak inne, inne narządy i układyteż gorzej funkcjonują.Szczególnie zły wpływ na, nawystąpienie półpaśca mają, ma zaburzenia odporności.Proszę zwrócić uwagę, że jużskrajny przykład: przeszczep komórek macierzystych zwiększato ryzyko kilkadziesiąt czy prawiedziesięć, dziesięć razy, a każde inneleki czy choroby, które zupośledzeniem odporności się wiążą, też, teżto ryzyko zwiększają.

Czy na półpasiec można chorowaćwiele razy?Tak, można, aczkolwiek oczywiście ryzykonie jest wielkie.Uważa się, że jak ktośprzebył półpasiec, co stanowi najlepszy dowódtego, że do półpaśca maskłonność, to, to ryzyko wynosi tekilka procent w tych kilkulatach, kilku latach obserwacji.Najwyższe ryzyko dotyczy pacjentów zobniżoną odpornością.Proszę Państwa, pewnie wiele osóbzadaje sobie pytanie, po co mamydwie szczepionki na to samo

zakażenie?Ano dlatego, że mamy dwiechoroby.Istotą szczepionki przeciwko ospie wiecznej,na przykład Varix czy Varivax, tosą szczepionki żywe, atenuowane, jestochrona przed ospą wieczną, głównie chroniprzed wiremią.Natomiast jest nie-- jest toszczepionka niewystarczająca do zapewnienia trwałej,trwałej, trwałego nadzoru nad tymzakażeniem latentnym w zwojach rdzen-- wzwojach czuciowych.Do tego jest nam potrzebnainna szczepionka i tą szczepionką jestszczepionka Shingrix, która jest dedykowanado wzmocnienia odporności typu komórkowego ichroni przed, przed półpaścem.

Proszę Państwa, czy acyklowir wchodziw interakcje ze szczepieniem przeciwko półpaścowi?Bo wiemy, że czasami wwypadku takich żywych szczepionek taka interakcjajest.Nie, tutaj nie ma.To jest szczepionka zabita.Podawanie acyklowiru nie ma tużadnego znaczenia.

Pytanie bardzo praktyczne: ile wtakim razie od-odczep-- odczekać ze szczepieniempo przechorowaniu półpaśca, skoro możnamieć nawroty?Proszę Państwa, musi -- musząustąpić ostre objawy, w związku zczym w praktyce uważa się,że to jest odczekanie jednego dotrzech miesięcy.Podobnie następstwa półpaśca nie sąprzeciwwskazaniem do szczepienia.Jak ktoś ma neuralgię półpaścową,no to ma.Rzecz jasna szczepienie nie będziełagodziło jej przebiegu, ale zm-zmniejszy ryzykoponownego wystąpienia półpaśca.

Czy można stosować w chorobachautoimmunizacyjnych?Proszę państwa, można.Gdybyśmy patrzyli na zalecenia AmerykańskiegoKolegium Reumatologicznego, czyli American College ofRheumatology, to proszę zwrócić uwagę,że jak najbardziej zaleca po-podawanie chorymz chorobami tkanki łącznej, chorobamiautoimmunizacyjnymi, w tym pacjentom, którzy przyjmująleki immunosupresyjne.Szczepionka zabita nie stanowi tutaj,to-- nie stanowi przeciwwskazania do szczepienia.I również polskie, polskie rekomendacjetych, które też jak najbardziej zalecają.

Proszę państwa, komu w takimrazie zlecać szczepienie przeciwko półpaścowi?Te nasze rekomendacje z dwatysiące dwudziestego trzeciego roku.Mówię nasze, bo ja ipan profesor Szenborn jest wśród-- jesteśmywśród autorów tych rekomendacji.Były bardzo proste: wszystkie osobypięćdziesiąt plus, najzdrowsi po pięćdziesiątce ipacjenci, czyli dorośli o zwiększonymryzyku zachorowania na półpasiec.Proszę państwa, wprogramie szczepień ochronnych, emm, znalazły siętakie czynniki ryzyka, jak przewlekłechoroby serca, wątroby, płuc, nerek, chorobyautoimmunizacyjne, cukrzyca, depresja, yym, ioczywiście, to co nam najbardziejprzeszkadza w życiu to alkoholi tytonio. Nabyte i wrodzone zaburzenia, zaburzenia,zaburzenia odporności.Ale proszę Państwa, znacznie istotniejszez praktycznego punktu widzenia jest to,komu ta szczepionka przysługuje zezniżką.I tutaj, proszę Państwa, tojuż zupełnie inna rzecz, czyli kwestiarefundacji to jedno, a kwestiarekomendacji to niestety co innego.

Szczepionka ma to szczęście, żeod pierwszego kwietnia bieżącego roku znalazłasię na liście senioralnej, czylijest dostępna, dostępna bezpłatnie dla pacjentówspełniających oba warunki.Co to znaczy?To znaczy, że mają sześćdziesiątpięć lat- to jedno, a drugarzecz- mają chorobę przewlekłą ztych tutaj wymienionych, odsyłam Państwa do-do-do-do-dopublikacji i wówczas szczepionka jestbezpłatna.

Jeżeli proszę Państwa, ktoś tejchoroby, choroby, choroby nie ma tychsześćdziesięciu pięciu lat, no tow przypadku, w przypadku wskazań możeuzyskać pięćdziesięcioprocentową refundację.Teraz proszę Państwa, gdyby przejśćdo szczegółów, kiedy z punktu naszegolekarskiego możemy wystawić pacjentowi receptęz refundacją na szczepionkę przeciwko półpaścowi,czyli musi, tak jak wspomniałem,spełniać oba warunki sześćdziesiąty piąty rokżycia, czy sześćdziesiąte piąte urodzinyoraz rozpoznanie, czyli udokumentowanie gdzieś wdokumentacji lekarskiej takie rozpoznanie siępojawia.Rozpoznano chorobę przewlekłą, która uwagazwiększa ryzyko zachorowania na półpasiec iktórą wymieniono w obwieszczeniu.Czyli mamy tam dość szeroko,bo proszę zobaczyć, jak mało precyzyjnejest określenie przewlekła choroba serca.To i nadciśnienie tętnicze, izaburzenia rytmu się tu mieszczą.I powiedzmy wada serca też.

Proszę Państwa, nie będę tychczytał, ale zwrócę uwagę na punktwidzenia prawnika, dlatego, że późniejw razie wątpliwości to raczej prawnicyz ramienia NFZ-u będą takiewątpliwości rozstrzygać.I proszę zwrócić uwagę, naco prawnik będzie zwracał uwagę.Będzie zwracał uwagę, że postępowaniema być takie samo, jak przywystawieniu recepty na inne refundowaneprodukty lecznicze.A zatem powinien, proszę Państwa,udokumentować wskazania refundacyjne, które występują waktualnym obwieszczeniu ministra.W związku z czym, proszęPaństwa, albo samodzielnie, albo na podstawiekonsultacji ustalić takie rozpoznanie zkodem ICD-10, które, które to, torozpoznanie, rozpoznanie dokumentuje.Jakie tu mamy rozpoznanie?Proszę Państwa.Przewlekła niewydolność nerek, przewlekła chorobapłuc.I tu wymieniam odpowiednie, odpowiednie,odpowiednie kody ICD-10, które, które tejchorobie odpowiadają.Cukrzyca też nie jest precyzyjnie,więc w zasadzie każda cukrzyca tenwarunek, warunek spełnia.Uguliona choroba nowotworowa, no tojuż bez dyskusji.Choroba, która prowadzi do przerzutów,która będzie uogólniona, albo białaczka, któraz definicji jest chorobą uogólnioną.Zakażenie wirusem HIV to akuratjest jednoznaczne.Ziarnica złośliwa, prawda?Immunosupresja trogenna.No tutaj mamy różne możliwości,ale też myślę, że to rozpoznaniepowinno budzić wątpliwości.Białaczka to bezdyskusyjnie.Stan po przeszczepieniu narządu miąższowego.Nieswoiste zapalenie jelit, to teżnie budzi wątpliwości.Stwardnienie rozsiane.Proszę Państwa, reumatoidalne zapalenie stawów,łuszczyca, zesztywniałe zapalenie stawów kręgosłupa, stwardnienierozsiane i toczeń rumieniowaty uokładowy.Cóż jeszcze?Proszę Państwa, przewlekła choroba serca,tutaj, jak mówię, najwięcej można miećwątpliwości.

Natomiast jeżeli ktoś ma nadciśnienie,ale też z jakimkolwiek uszkodzeniem narządowym,to w mojej opinii bezwątpienia zwiększa to ryzyko wystąpienia półpaśca,ponieważ człowieka osłabia albo bezpośrednio,albo przez albo w związku zprzyjmowanym czy planowaną, planowaną terapią.I teraz, proszę Państwa, poco pojawiły się potrzeba aktualizacji?Chodziło o doprecyzowanie wskazań doszczepienia.Myśmy sformułowali wspólnie dziewięć rekomendacjii zajęliśmy stanowisko w tych kwestiach,które budziły wątpliwości lekarzy praktyków,bo jak wspomniałem, szczepienia zaczęły sięcieszyć sporym zainteresowaniem, ale jakto w życiu bywa, od razupojawiły się, pojawiły się wątpliwości.I tak idąc po kolei.

Rekomendacja pierwsza, tu się niezmieniło.Zalecamy szczepienie każdej osoby, któraukończyła pięćdziesiąty rok życia.Proste.Rekomendacja druga.Zalecamy szczepienie osób dorosłych, czylidefiniujemy, kto to jest dorosły poukończeniu osiemnastu lat w immunosupresjiwrodzonej lub nabytej, jak też przedplanowanym leczeniem immunosupresyjnym.To jest ważne, bo wtedyta osoba jeszcze w immunosupresji niejest, no ale de factobędzie.A proszę pamiętać o tym,że my chcemy podać, podać szczepionkęwtedy, kiedy spodziewamy się optymalnejodpowiedzi.W momencie, gdybyśmy czekali ztą szczepionką, no to odpowiedź najej podanie będzie znacznie słabszaw trakcie leczenia immunosupresyjnego niż przedjego włączeniem.

Rekomendacja trzecia.Zalecamy szczepienie osób dorosłych, czyliznowu do osiemnastu lat ze schorzeniamihematoonkologicznymi, onkologicznymi.Po przeszczepieniu szpiku narządu litego.I tutaj przechodzimy w szczegóły.Jeśli chodzi o pacjent, pacjentpo przeszczepie komórek-komórek szpiku kostnego, noto co najmniej dwa tygodnieprzed planowanymi przygotowaniami, dlatego że sameprzygotowania wiążą się już zobniżeniem odporności, z kolei po przeszczepieautologicznym trzy do sześciu miesięcypo, bo musimy dać czasu, czasproszę Państwa na odbudowę, odbudowęszpiku i odporności tym samym.I druga sprawa bez szczepieniaprzeciwko spełnieniu i ocenie przeciwciał antyVZV, bo jest to poprostu do niczego niepotrzebne, strata czasu,a podobne rekomendacje w Stanachwprowadzono z dobrym, z dobrym skutkiem.Jeśli chodzi o pacjentów poallogenicznym przeszczepie komórek krwiotwórczych, to odczekamyproszę państwa dwanaście miesięcy, oile zakończono leczenie immunosupresyjne, nie występujązaostrzenia, a całkowita liczba komórekT wynosi ponad dwieście w milimetrzesześciennym.Rekomendacja trzecia też dość długa,ale później będą krótsze.Zalecamy szczepienie osób dorosłych zeschorzeniami hematoonkologicznymi i kontynuujemy po przeszczepienarządu litego przed planowanym przeszczepieniemnarządu i zakończenie szczepienia, czyli tychdwóch dawek co najmniej dwatygodnie przed przeszczepieniem.Czyli musimy wcześniej to szczepieniezaplanować.Kolejna sprawa pacjent po przeszczepieniunarządu litego już jest po przeszczepieniu.Zdążyliśmy szczepienia przeprowadzić przed przeprowadzeniemprzed samym przeszczepem, no to potrzech do dwunastu miesiącach odprzeszczepienia.Pacjent onkologiczny. No, gdyby w optymalnychwarunkach dobrze by było szczepienie przeprowadzićprzed rozpoczęciem leczenia onkologicznego izakończyć co najmniej dwa tygodnie przedplanowaną chemioterapią, radioterapią czy innymleczeniem posiadającym odporność.Ale jeżeli proszę Państwa tegonie zrobiono, a czasu przecież niecofniemy, to pacjent może byćzaszczepiony również w trakcie lub bezpośredniopo chemioterapii, radioterapii czy innymleczeniu, które odporność upośledza.Starajmy się wybrać taki moment,w którym mamy największe szanse nauzyskanie dobrej, dobrej odpowiedzi.

Kolejna rekomendacja. Zalecamy szczepienie wszystkich osób od ukończenia osiemnastego roku życia, u których rozpoznano schorzenia przewlekłe, zwiększające ryzyko zachorowania na półpaśca. W tym uwaga i znowu będziemy to wymieniać. Generalnie prawie wszystkie choroby przewlekłe tutaj w tej kategorii się mieszą, ale na pewno mieszczą się przewlekłe choroby jelit, przewlekłe choroby wątroby, reumatoidalne zapalenie stawów, toczeń układowy, inne układowe choroby reumatologiczne, łuszczyca, cukrzyca, przewlekła obturacyjna choroba płuc, astma, choroby układu sercowo- naczyniowego, w tym uwaga nadciśnienie tętnicze, migotanie przedsionków, choroba niedokrwienna serca, niewydolność serca, choroba tętnic obwodowych, przebyty incydent sercowo-naczyniowy lub mózgowo-naczyniowy, na przykład udar czy przejściowe niedokrwienie TIA, schorzenia nefrologiczne, przewlekłe choroby nerek wszelkiego typu, w tym oczywiście pacjenci dializowani i choroby autoimmunizacyjne nerek. Następnie proszę Państwa, depresja. Wydawałoby się odległy problem od somatyki, ale jednak wszystko w naszym organizmie jest powiązane i stąd takie zalecenie w naszych rekomendacjach się znalazło. Choroby układu mięśniowo-szkieletowego, takie jak osteoporoza, dlatego, że to jest ryzyko złamań, ryzyko leżenia. Jak na to wszystko nałoży się półpasiec? Proszę państwa, to dochodzi do takiej niepotrzebnej kumulacji, kumulacji ryzyka. Jeszcze na to wszystko rozwinie się na przykład zapalenie płuc i po starszym, po starszym człowieku. Proszę państwa, schorzenia endokrynologiczne, zespół policystycznych jajników, choroby tarczycy z grupy autoimmunologii jak choroba Gravesa-Basedowa, choroby układu nerwowego, takie jak stwardnienie rozsiane czy wszelkiego typu inne choroby autoimmunizacyjne, stan po udarze, co już wspominaliśmy przy przy incydentach wzorowo zakrzepowych, rwa kulszowa, stan po urazie, zwłaszcza urazach czaszkowo-mózgowych.

I tutaj, jak wspomniałem, rekomendacje już będą krótsze. Proszę Państwa, rekomendacja piąta. Zalecamy szczepienie osób, które przebyły półpaśce. Tu nie ma dyskusji. Wystąpienie półpaśca jest dowodem skłonności do jego występowania. Jest najlepszym dowodem. Lepszego nam nie trzeba, ponieważ choroba może nawracać. To takie osoby jak najbardziej powinny być szczepione. Kolejna sprawa to szczepienie osób z grup ryzyka, które mają regularny i bliski kontakt z małymi dziećmi. Dlaczego? Dlatego, że półpasiec jest chorobą zakaźną, jest zaraźliwy dla otoczenia. Może nie tak jak ospa wieczna, ale w wystarczającym stopniu, żeby osoby z bliskiego kontaktu się VZV zaraziły.

Rekomendacja siódma. Potwierdzenie przebycia w przeszłości ospy wiecznej przed szczepionką nie jest konieczne. Dużo nie ryzykujemy, nie potwierdzając, proszę Państwa, tego przebycia nic się nie stanie, w związku z czym uznajemy to za niekonieczne. A statystyki są takie, że dziewięćdziesiąt dziewięć procent Polaków ospę wietrzną przebyło. Rekomendacja ósma. W przypadku podania pierwszej dawki przerwania szczepienia zalecamy jego kontynuację bez potrzeby rozpoczynania od nowa, niezależnie jakie opóźnienie wystąpiło. Rzecz jasna nie namawiamy do opóźniania. Zgodnie z HPL-em odstęp między pierwszą a drugą dawką powinien wynosić od dwóch do sześciu miesięcy.

W sytuacjach skrajnych może byćskrócony do jednego miesiąca.Natomiast my uważamy, że jeżeliz jakichś względów różnych ten odstępsię wydłużył, no to wystarczypodać wówczas jedną dawkę, a niezaczynać szczepienia od początku.Zalecamy wreszcie edukację.Proszę Państwa, o tym półpaścuwarto, żebyśmy nie tylko my, alenasi pacjenci również coś wiedzieli.

I teraz zasady, proszę Państwa,również dla nas ważne.Koadministracja.Czy można podać innymi szczepionkami?Tak, można.To jest szczepionka zabita.Jak najbardziej nie ma przeciwwskazań.Kiedy po przebytym półpaścu?Po ustąpieniu objawów, to jużwspominałem.Co z półpaścem ocznym?Dlaczego ten półpasiec oczny budzitakie wątpliwości?Dlatego, że były sygnały, którewskazywały na to, że szczepienie szybkopo półpaścu ocznym może sprzyjaćnawrotowi.Proszę państwa, te dane sądość niespójne, mogą wynikać po prostuze zbieżności czasowych.W związku z czym podługiej analizie doszliśmy do wniosku, żenajlepszą rekomendacją będzie w przypadkupółpaśca ocznego, bardzo poważnej choroby, abytakich pacjentów objąć kontrolą okulistyczną,nauczyć rozpoznawać objawy nawrotu w postacibólu oka, wykwitów w okolicyunerwionej przez nerw nerw pierwszy.Po to proszę Państwa, gałąźpierwsza nerwu nerwu dwutrójdzielnego.Po to, żeby, proszę państwa,w razie jakiegokolwiek nawrotu objawów pierwszychobjawów pacjent niezwłocznie zgłosił siędo lekarza i otrzymał lek, którydziała przeciwwirusowo, czyli acyklowir czywalacyklowir, zgodnie z obowiązującymi standardami leczenia.

Kolejna sprawa to zespół Guillain-Barre.Zespół ten, proszę państwa, występuje,ale występuje również po samym półpaścu,w związku z czym tenbilans korzyści do ryzyka zdecydowanie przemawiaza szczepieniami przeciwko półpaścowi, czego,proszę państwa, na koniec powiem, bojąsię najbardziej osoby dorosłe ito mówię z własnych, niestety rodzinnych,rodzinnych doświadczeń.Proszę państwa, najbardziej boją sięniesamodzielności i tego, że będą skazanena proszę państwa, codzienną pomocosoby trzeciej.Tego się boją osoby starszei okazuje się, że ciężkie choroby,których możemy uniknąć przez szczepienie,takie jak zapalenie płuc, czy towirusowe, czy bakteryjne i takiejak proszę państwa, właśnie półpasiec należydo tych chorób, które potrafią,potrafią sprawić, że osoba do tejpory sprawna, oczywiście pewnie przewleklechora, leciwa, ale sprawna, samodzielna, funkcjonująca,dająca sobie radę, niewymagająca opieki,staje się osobą, która takiej opiekipotrzebuje i szczepionka przeciwko półpaścowimożemy tej niekorzystnej nie tylko dlatej osoby zainteresowanej, dla całejrodziny sytuacji, proszę Państwa zapobiec.

Podsumowując, półpasiec zagraża wszystkim osobom,które chorowały na ospę wietrzną.Zapadalność na półpasiec istotnie zwiększasię po pięćdziesiątym roku życia, adużo wcześniej wśród przewlekle chorychi w immunosupresji.Dysponujemy obecnie skuteczną, bezpieczną, zabitąszczepionką przeciwko półpaścowi, która do tegonależy się licznej grupie bezpłatniepo sześćdziesiątym piątym roku życia.Więc ta bariera finansowa, któraw przypadku osób utrzymujących się jużz emerytur i rent, anie z pracy, jest duża, zostałazniesiona i po prostu trzeba--warto z tego skorzystać.Dzięki szczepieniu przeciwko półpaścowi możemyuniknąć licznych problemów zdrowotnych, w tymobniżenia jakości życia w jesieniżycia, kiedy stajemy się z naturyżycia słabsi, bardziej podatni narozwój, podatni na rozwój powikłań.I wreszcie najistotniejsze przesłanie dlanas lekarzy.Powinniśmy zdecydowanie zlecać szczepienia przeciwkopółpaścowi wszystkim osobom, które skończyły pięćdziesiątyrok życia, jak również tymdorosłym pacjentom, naszym pacjentom z grupryzyka, w tym leczonym immunosupresyjnie.A już szczegóły będą wrekomendacjach.

Ta uaktualniona wersja z dwatysiące dwudziestego piątego roku, mam nadzieję,w ciągu najbliższych dwóch miesięcyukaże się na łamach czasopisma FamilyMedicine Primary Care Review.To jest czasopismo polskie podredakcją Pani profesor Niczosuk, dostępne wInternecie bezpłatnie, więc będziecie Państwomieli do niego dostęp, też postaramysię, żeby jednocześnie z wersjąanglojęzyczną ukazała się wersja po polsku.Dziękuję bardzo.