Ashwagandha. Co na jej temat mówi nauka?

Ashwagandha (Withania somnifera), znana również jako witania ospała lub żeńszeń indyjski, od wieków stosowana jest w medycynie ajurwedyjskiej jako środek poprawiający adaptację organizmu do stresu. Współczesne badania potwierdzają jej korzyści w redukcji stresu, poprawie funkcji poznawczych, jakości snu oraz zdrowia seksualnego. Główne działanie ashwagandhy przypisuje się witanolidom – związkom o właściwościach adaptogennych, przeciwzapalnych i przeciwutleniających.

Właściwości i działanie kliniczne 

Ashwagandha zmniejsza odczuwany stres poprzez obniżenie stężenia kortyzolu. W badaniu z udziałem 60 osób suplementacja 240 mg ekstraktu dziennie przez 60 dni doprowadziła do istotnej redukcji poziomu stresu i lęku w porównaniu z placebo (p < 0,001) [1]. Roślina wspiera także funkcje poznawcze – badanie trwające 8 tygodni wykazało, że suplementacja 500 mg dziennie poprawiła pamięć, uwagę i szybkość przetwarzania informacji [2].

Ashwagandha może także poprawić jakość snu. W badaniu z udziałem zdrowych dorosłych stosowanie 120–240 mg dziennie przez 6 tygodni skutkowało znaczącą poprawą jakości snu oraz skróceniem czasu zasypiania [3]. W kontekście zdrowia seksualnego kobiet suplementacja ekstraktem z korzenia w dawkach 300–500 mg dziennie przez 8 tygodni prowadziła do wzrostu Female Sexual Function Index (FSFI, ocena funkcjonowania seksualnego kobiet) [4].

Bezpieczeństwo i interakcje 

Ashwagandha jest zazwyczaj dobrze tolerowana. Możliwe działania niepożądane obejmują łagodne zaburzenia żołądkowo-jelitowe, senność oraz bóle głowy. Nie zaleca się jej stosowania u kobiet w ciąży, karmiących piersią, pacjentów z nadczynnością tarczycy ani osób przyjmujących leki immunosupresyjne. Może wchodzić w interakcje z lekami stosowanymi w niedoczynności tarczycy, nasilając ich działanie i potencjalnie prowadząc do nadczynności, oraz z lekami immunosupresyjnymi, osłabiając ich skuteczność.

Bibliografia

1. Deshpande, A., et al. (2020). A randomized, double blind, placebo controlled study to evaluate the effects of ashwagandha (Withania somnifera) extract on sleep quality in healthy adults. Sleep Medicine, 72, 28–36.
2. Lopresti, A. L., & Drummond, P. D. (2022). Efficacy of ashwagandha (Withania somnifera) extract in reducing stress, anxiety, and cortisol levels: A systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. Journal of Clinical Medicine, 11(1), 101.
3. Langade, D., et al. (2019). Efficacy and safety of ashwagandha (Withania somnifera) root extract in improving sleep quality: A randomized, double-blind, placebo-controlled study in healthy subjects. Cureus, 11(9), e5797.
4. Dongre, S. S., et al. (2022). Efficacy of ashwagandha (Withania somnifera) root extract in improving sexual function in healthy women: A randomized, double-blind, placebo-controlled study. Healthcare, 10(7), 1228.