Ateńska skala bezsenności – ocena jakości snu

Czas potrzebny na zaśnięcie po położeniu się do łóżka i zgaszeniu światła

szybko

z nieznacznym opóźnieniem

z wyraźnym opóźnieniem

z bardzo dużym opóźnieniem lub bezsenność przez całą noc

Częstość budzenia się w nocy

nie występuje

sporadyczne przebudzenia

częste przebudzenia

bardzo częste przebudzenia lub bezsenność przez całą noc

Zbyt wczesne budzenie się rano (przed planowaną porą)

nie występuje

nieznacznie wcześniej

znacznie wcześniej

dużo wcześniej lub bezsenność przez całą noc

Całkowity czas snu

wystarczający

nieznacznie niewystarczający

wyraźnie niewystarczający

całkowicie niewystarczający lub bezsenność przez całą noc

Ocena jakości snu (niezależnie od jego długości)

satysfakcjonująca

nieznacznie niesatysfakcjonująca

wyraźnie niesatysfakcjonująca

całkowicie niesatysfakcjonująca

Ocena samopoczucia w ciągu dnia (następnego dnia po śnie)

dobre

nieznacznie obniżone

wyraźnie obniżone

znacznie obniżone

Sprawność psychiczna i fizyczna w ciągu dnia

niezaburzona

nieznacznie zaburzona

wyraźnie zaburzona

znacznie zaburzona

Senność w ciągu dnia

brak

nieznaczna

wyraźna

bardzo nasilona

Ateńska skala bezsenności (Athens Insomnia Scale – AIS) to narzędzie służące do oceny jakości snu i diagnozowania bezsenności. Skala została opracowana w celu ułatwienia identyfikacji problemów ze snem oraz monitorowania ich nasilenia. Opiera się na subiektywnej ocenie pacjenta i obejmuje zarówno trudności w zasypianiu, jak i jakość snu oraz funkcjonowanie w ciągu dnia.

0–5 pkt

Wynik w normie.

Zaburzenia snu są mało prawdopodobne.

6–10 pkt

Wynik graniczny.

Wskazana jest obserwacja i powtórzenie testu podczas kolejnej wizyty.

11–24 pkt

Wysokie prawdopodobieństwo występowania bezsenności.

Konieczna jest interwencja.

Bezsenność to jedno z najczęściej występujących zaburzeń snu, mogące prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych, takich jak zaburzenia koncentracji, osłabienie układu odpornościowego, zwiększone ryzyko depresji i chorób sercowo-naczyniowych. Przyczyny bezsenności mogą być różnorodne – od stresu i niewłaściwej higieny snu po choroby neurologiczne i psychiatryczne.

Ateńska skala bezsenności pomaga w obiektywnej ocenie trudności związanych ze snem oraz w monitorowaniu skuteczności wdrożonych metod leczenia.

Ocena w skali AIS opiera się na odpowiedziach dotyczących różnych aspektów snu. Każde pytanie oceniane jest w skali od 0 do 3 punktów. Pod uwagę brane są problemy takie jak:

trudności z zasypianiem,
trudności w utrzymaniu snu,
przedwczesne budzenie się,
całkowita jakość snu,
samopoczucie w ciągu dnia,
funkcjonowanie w ciągu dnia,
senność w ciągu dnia.

Odpowiedzi powinny odzwierciedlać stan pacjenta z ostatniego miesiąca, przy założeniu, że dana trudność występowała co najmniej trzy razy w tygodniu

Soldatos, C. R., Dikeos, D. G., & Paparrigopoulos, T. J. (2000). Athens Insomnia Scale: validation of an instrument based on ICD-10 criteria. Journal of psychosomatic research, 48(6), 555–560. https://doi.org/10.1016/s0022-3999(00)00095-7
Jahrami, H., Trabelsi, K., Saif, Z., Manzar, M. D., BaHammam, A. S., & Vitiello, M. V. (2023). Reliability generalization meta-analysis of the Athens Insomnia Scale and its translations: Examining internal consistency and test-retest validity. Sleep medicine, 111, 133–145. https://doi.org/10.1016/j.sleep.2023.09.015