Skala Centora
Opis
Kalkulator medyczny pozwalający na ocenę pacjenta z wykorzystaniem skali Centora w modyfikacji McIsaaca. Przeznaczony do stosowania u pacjentów z ostrym zapaleniem gardła, aby ustalić, czy zakażenie ma charakter wirusowy, czy paciorkowcowy, i dobrać odpowiednią metodę leczenia.
Interpretacja
Fizjologia
Ostre zapalenie gardła i migdałków, nazywane także anginą, to zapalenie błony śluzowej wywołane zakażeniem lub podrażnieniem. Prawdopodobny czynnik etiologiczny jest silnie skorelowany z wiekiem - u osób dorosłych są to najczęściej wirusy, zaś u dzieci zwykle Streptococcus pyogenes - PBHA (paciorkowiec β-hemolizujący grupy A).
W diagnostyce różnicowej anginy paciorkowcowej należy uwzględnić m.in.:
- wirusowe zapalenie górnych dróg oddechowych (często nakładające się z zakażeniem paciorkowcowym),
- mononukleozę,
- zapalenie gardła spowodowane zakażeniem bakteryjnym lub grzybiczym, w tym Arcanobacterium haemolyticum oraz Fusobacterium necrophorum,
- inne schorzenia takie jak nieżyt nosa ze spływaniem wydzieliny po tylnej ścianie gardła, zapalenie nagłośni, ropień zagardłowy, refluks żołądkowo-przełykowy, zapalenie tarczycy oraz nowotwór gardła.
W ustalaniu przyczyny anginy objawów przydatna jest skala Centora w modyfikacji McIsaaca, która pozwala ocenić, czy antybiotykoterapia jest koniecznym elementem postępowania.
Parametry
Według skali Centora w modyfikacji McIsaaca, w czasie oceny pacjenta z ostrym zapaleniem gardła i migdałków podniebiennych uwzględnia się:
- wiek pacjenta,
- obecność kaszlu,
- powiększenie węzłów chłonnych szyjnych przednich,
- obserwowalny wysięk na migdałkach oraz obrzęk migdałków.
W zależności od liczby punktów, jaką otrzyma pacjent, ustala się dalsze postępowanie - wyłącznie leczenie objawowe, konieczność wykonania “szybkiego testu” na obecność antygenu PBHA lub antybiotykoterapię.
Kody ICD-10
Niektóre choroby zakaźne i pasożytnicze
Choroby układu oddechowego
Objawy, cechy chorobowe oraz nieprawidłowe wyniki badań klinicznych i laboratoryjnych niesklasyfikowane gdzie indziej
Źródła
- Szczeklik, A., Gajewski, P., Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, & Polski Instytut Evidence Based Medicine. (2022). Interna Szczeklika 2022. Medycyna Praktyczna.