Skala Centora

ocena prawdopodobieństwa zakażenia paciorkowcami
Zapisuję
Zapisz
Zapisane

Pediatria

Opis

Kalkulator medyczny pozwalający na ocenę pacjenta z wykorzystaniem skali Centora w modyfikacji McIsaaca. Przeznaczony do stosowania u pacjentów z ostrym zapaleniem gardła, aby ustalić, czy zakażenie ma charakter wirusowy, czy paciorkowcowy, i dobrać odpowiednią metodę leczenia.

Interpretacja

Punkty
-1-1
Angina o etiologii prawdopodobnie wirusowej - leczenie objawowe (diagnostyka bakteriologiczna niepotrzebna)
Punkty
2-3
Decyzję o wyniku należy podjąć w oparciu o diagnostykę bakteriologiczną (“szybki test” na obecność antygenu PBHA)
Punkty
4-5
Angina o etiologii prawdopodobnie bakteryjnej. Przy nasilonych objawach konieczna antybiotykoterapia; w przypadku objawów łagodnych decyzję o wyniku należy podjąć w oparciu o diagnostykę bakteriologiczną (“szybki test” na obecność antygenu PBHA)

Fizjologia

Ostre zapalenie gardła i migdałków, nazywane także anginą, to zapalenie błony śluzowej wywołane zakażeniem lub podrażnieniem. Prawdopodobny czynnik etiologiczny jest silnie skorelowany z wiekiem - u osób dorosłych są to najczęściej wirusy, zaś u dzieci zwykle Streptococcus pyogenes - PBHA (paciorkowiec β-hemolizujący grupy A).

W diagnostyce różnicowej anginy paciorkowcowej należy uwzględnić m.in.:

  • wirusowe zapalenie górnych dróg oddechowych (często nakładające się z zakażeniem paciorkowcowym),
  • mononukleozę,
  • zapalenie gardła spowodowane zakażeniem bakteryjnym lub grzybiczym, w tym Arcanobacterium haemolyticum oraz Fusobacterium necrophorum,
  • inne schorzenia takie jak nieżyt nosa ze spływaniem wydzieliny po tylnej ścianie gardła, zapalenie nagłośni, ropień zagardłowy, refluks żołądkowo-przełykowy, zapalenie tarczycy oraz nowotwór gardła.

W ustalaniu przyczyny anginy objawów przydatna jest skala Centora w modyfikacji McIsaaca, która pozwala ocenić, czy antybiotykoterapia jest koniecznym elementem postępowania.

Parametry

Według skali Centora w modyfikacji McIsaaca, w czasie oceny pacjenta z ostrym zapaleniem gardła i migdałków podniebiennych uwzględnia się:

  • wiek pacjenta,
  • obecność kaszlu,
  • powiększenie węzłów chłonnych szyjnych przednich,
  • obserwowalny wysięk na migdałkach oraz obrzęk migdałków.

W zależności od liczby punktów, jaką otrzyma pacjent, ustala się dalsze postępowanie - wyłącznie leczenie objawowe, konieczność wykonania “szybkiego testu” na obecność antygenu PBHA lub antybiotykoterapię.

Kody ICD-10

Niektóre choroby zakaźne i pasożytnicze

B27
Mononukleoza zakaźna

Choroby układu oddechowego

J00
Ostre zapalenie nosa i gardła (przeziębienie)
J02
Ostre zapalenie gardła
J03
Ostre zapalenie migdałków podniebiennych
J39
Inne choroby górnych dróg oddechowych

Objawy, cechy chorobowe oraz nieprawidłowe wyniki badań klinicznych i laboratoryjnych niesklasyfikowane gdzie indziej

R07
Ból gardła i w klatce piersiowej

Źródła

  1. Szczeklik, A., Gajewski, P., Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, & Polski Instytut Evidence Based Medicine. (2022). Interna Szczeklika 2022. Medycyna Praktyczna.



Poradniki związane z kalkulatorem

Jakie mogą być przyczyny niedrożności nosa?
Najczęstszy objaw chorób dróg oddechowych
Infekcja dolnych dróg oddechowych
Infekcja wirusowa czy bakteryjna
Zapalenie ucha zewnętrznego środkowego czy wtórny ból ucha
Uczucie pełności w nadbrzuszu i refluks żołądkowo-przełykowy
Neutrocytoza oraz limfocytoza
Neutropenia oraz limfopenia
Powiększenie węzłów chłonnych
Naturalny mechanizm obronny organizmu
Alergiczne zapalenie błony śluzowej nosa
Paciorkowcowa lub wirusowa, a może mononukleoza zakaźna?
Proces zapalny błony śluzowej nosa i zatok
Jak rozpoznawać i leczyć nawracające infekcje?
Ostra choroba zakaźna