Refundacja z automatu – jakie pomysły mają lekarze?

Lekarze od dawna walczą o odbiurokratyzowanie zawodu. Samorząd lekarski postuluje m.in. o automatyzację procedury refundacyjnej. Niedawno Ministerstwo Zdrowia powołało zespół do spraw opracowania automatyzacji procesu refundacji. Jakie rozwiązania zaproponują członkowie tego zespołu?

Administracyjne obowiązki lekarza, w tym również te związane z określaniem przez niego stopnia refundacji, stanowią jedynie przeszkodę w leczeniu, a co za tym idzie, działają na niekorzyść naszych pacjentów

– podkreśla Łukasz Jankowski, prezes NRL w komunikacie.

Zdaniem Tomasza Zielińskiego, wiceprezesa Federacji Porozumienie Zielonogórskie, biurokracja zabiera nie tylko czas lekarzom, ale przede wszystkim nakłada na niego dodatkową odpowiedzialność za coś, co w codziennej pracy w ogóle nie powinno lekarza dotyczyć.

Zadaniem lekarza jest leczenie chorych i poświęcanie mu uwagi, a niekoniecznie zastanawianie się nad poziomem refundacji danego leku. Cieszę się, że powołano zespół, którego zadaniem jest wypracowanie takich rozwiązań, które właściwie uporządkują system opieki zdrowotnej

– mówi Tomasz Zieliński, wiceprezes Federacji Porozumienie Zielonogórskie.

Sprawa związana z karami, które NFZ nałożył na lekarzy przepisujących preparat mlekozastępczy pokazała, że obecny system działa wadliwie. Dziś to lekarz na recepcie wskazuje stopień refundacji danego leku. Rozwiązanie to wprowadzono w 2011 r., gdy wszystkie recepty były wypisywane tradycyjnie, na papierze.

Wtedy nie było możliwości, by inną drogą tę refundację na recepcie zaznaczyć

– dodaje dr Klaudiusz Komor, wiceprezes Naczelnej Rady Lekarskiej.

I podkreśla, że o tym, czy lek jest refundowany i w jakich chorobach, nie decyduje lekarz, a Minister Zdrowia w rozporządzeniach refundacyjnych.

Co 2-3 miesiąca pojawiają się nowe rozporządzenia MZ dot. zmian w refundacji leków. Musimy niepotrzebnie uczyć się stopnia refundacji setek różnych preparatów. Ponadto obecne prawo mówi, że jeśli lekarz źle oznaczy sposób refundacji, grozi mu za to nie tylko zwrot kosztów nienależnej refundacji, ale jeszcze kara

 – mówi dr Klaudiusz Komor.

Obecnie niemal wszystkie recepty są wystawiane w systemach informatycznych i większość stosowanych programów do prowadzenia dokumentacji elektronicznej, a więc i do wypisywania recept, ma już wprowadzoną możliwość sprawdzenia wskazań refundacyjnych dla danego leku, jednak wymaga to dodatkowego czasu, a ponadto programy nie sugerują odpowiedniej refundacji dla danego pacjenta, tylko wymagają wybrania jej ze wszystkich dostępnych.

Skoro niemal wszystkie recepty są wystawiane w systemach informatycznych, to system komputerowy, znając rozporządzenie Ministra, znając rozpoznanie w kodzie ICD, wiek pacjenta na podstawie PESEL-u, może automatycznie określać poziom refundacji. Dzięki takiemu rozwiązaniu nie będzie pomyłek, NFZ nie będzie z tego powodu ponosił kosztów i ścigał winnych, by nakładać na nich kary

– mówi dr Komor.

Nowe rozwiązanie jeszcze w tym roku?

Jak podkreśla wiceprezes NRL w dużej mierze przez sprawę z preparatem Neocate wysłuchano lekarzy i Ministerstwo Zdrowia powołało zespół, który zajmie się opracowaniem automatycznego systemu określającego poziom refundacji. Z zapowiedzi resortu zdrowia wynika, że zespół ma się zebrać w ciągu 30 dni od jego powołania.

Jeśli jego członkowie będą zgodni, to przygotowanie systemu przez informatyków nie będzie skomplikowanym zadaniem. Jest szansa, że jeszcze w tym roku takie narzędzie powstanie

– dodaje.

W skład zespołu wejdą przedstawiciele Ministerstwa Zdrowia, Narodowego Funduszu Zdrowia, Centrum e-Zdrowia, Naczelnej Rady Lekarskiej, Porozumienia Zielonogórskiego - Federacji Związków Pracodawców Ochrony Zdrowia, Rady Organizacji Pacjentów przy Ministrze, przedstawiciel Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych. Ich zadaniem będzie zebranie międzynarodowych doświadczeń dotyczących aplikacji wspierających pracę lekarza w zakresie refundacji leków, wskazanie listy leków wchodzących do automatycznego systemu określania refundacji, opracowanie zasad działania tworzonego systemu informatycznego oraz modelu sztucznej inteligencji, która będzie wspierała dobór poziomu refundacji. 

Federacja Porozumienie Zielonogórskie zakłada, że w pierwszym etapie powstanie macierz, która przypisze do leku refundowanego odpłatność zgodną z rozpoznaniem według klasyfikacji ICD-10 oraz wiekiem i płcią pacjenta. Następnym krokiem będzie zebranie na podstawie zdarzeń medycznych oraz Elektronicznej Dokumentacji Medycznej danych o rozpoznaniach pacjenta. W kolejnym etapie utworzony będzie na platformie P1 mechanizm, za pomocą którego do e-recepty (w oparciu o dane pacjenta i wypisane leki) zostanie automatycznie dołączony poziom refundacji.

Dzięki temu rozwiązaniu farmaceuta również nie będzie zmuszony określać poziomu refundacji, bo będzie on automatycznie zastosowany

– informuje Federacja.

Medycy z Porozumienia Zielonogórskiego planują również, aby mechanizm na bieżąco udoskonalać, a w dłuższej perspektywie stworzyć narzędzie do automatycznej analizy zawartości EDM, która dzięki algorytmowi sztucznej inteligencji będzie takie działanie wykonywać.

Dzisiaj najlepsze, co możemy zaproponować, to rozwiązania z zakresu cyfryzacji, które mogą realnie pomóc w pracy lekarza i odciążą go od nadmiernej biurokracji, a dzięki temu pozwolą mu zająć się tym, na czym zna się najlepiej, czyli na leczeniu pacjentów

– dodaje Zieliński.

Inni przedstawiciele zespołu na tym etapie nie chcieli jeszcze powiedzieć nam o swoich pomysłach.

Ponad 100 lekarzy potrzebuje pomocy

NIL pomaga lekarzom, na których nałożono kary w związku z nienależną refundacją.

Dotychczas zgłosiło się do nas ponad 100 medyków, których obciążono niesłusznymi karami. W razie potrzeby zapewniamy im wsparcie prawne i merytoryczne. Są już pierwsze, na razie nieoficjalne, sygnały, że odwołania lekarzy od kar mogą być rozpatrzone pozytywnie. 31 marca w sali plenarnej Senatu RP odbędzie się spotkanie w tej sprawie. Zależy nam, by konieczność określania stopnia refundacji została raz na zawsze z nas zdjęta

– mówi dr Klaudiusz Komor.