Dapagliflozyna zarejestrowana w Unii Europejskiej do leczenia niewydolności serca

Dapagliflozyna jest pierwszym inhibitorem SGLT2 zatwierdzonym w UE do stosowania w niewydolności serca z obniżoną frakcją wyrzutową lewej komory serca u dorosłych pacjentów. 

Dapagliflozyna została zatwierdzona w Unii Europejskiej (UE) do leczenia objawowej, przewlekłej niewydolności serca ze zmniejszoną frakcją wyrzutową (HFrEF) u osób dorosłych z cukrzycą typu 2 i bez cukrzycy (T2D).

Niewydolność serca (HF) jest zagrażającą życiu chorobą przewlekłą, która uniemożliwia sercu pompowanie  wystarczającej ilości krwi do organizmu. Dotyka ona 15 milionów osób w UE, z których co najmniej połowa ma zmniejszoną frakcję wyrzutową,^1-3 co ma miejsce, gdy mięsień lewej komory nie jest w stanie odpowiednio się kurczyć i dlatego pompuje do organizmu mniej bogatej w tlen krwi.^4-6 

Zatwierdzenie przez Komisję Europejską opiera się na pozytywnych wynikach przełomowego badania fazy III - DAPA-HF, opublikowanego w The New England Journal of Medicine.⁷ Rejestracja jest zgodna z zaleceniem wydanym przez Komitet ds. Leków stosowanych u Ludzi Europejskiej Agencji ds. Leków. 

Dapagliflozyna AstraZeneca jest pierwszym inhibitorem kotransportera glukozowo-sodowego typu 2 (SGLT2), który wykazał statystycznie istotne zmniejszenie ryzyka wystąpienia złożonego punktu końcowego zgonu lub pogorszenia zdarzeń związanych z HF, w tym hospitalizacji z powodu HF (hHF). Badanie III fazy DAPA-HF wykazało, że dodanie dapagliflozyny do standardowego leczenia, zmniejszyło ryzyko wystąpienia pierwszorzędowego złożonego punktu końcowego w porównaniu z placebo o 26%, w tym aż o 30% zredukowano względnie pogorszenie się zdarzeń związanych z niewydolnością serca (w tym hospitalizacji z powodu niewydolności serca lub pilnej wizyty związanej z HF). Na każdego z 21 pacjentów leczonych dapagliflozyną, będzie można uniknąć jednego zgonu z powodów sercowo-naczyniowych lub hospitalizacji z powodu niewydolności serca lub pilnej wizyty związanej z niewydolnością serca.

Dapagliflozyna ratuje życie. Jest pierwszą i jedyną flozyną dodaną do optymalnej terapii leczenia niewydolności serca, która wykazała redukcję zgonu sercowo-naczyniowego o 18% i zgonu niezależnie od przyczyny o 17% vs placebo dla tej populacji pacjentów.^8,9,10,11 W badaniu DAPA-HF profil bezpieczeństwa dapagliflozyny był zgodny ze znanym profilem bezpieczeństwa tego leku. 

Dapagliflozyna sprzyja profilaktyce sercowo-naczyniowej  

Badanie DAPA-HF jest częścią DapaCare, kompleksowego programu badań klinicznych, który ma na celu ocenę potencjalnych korzyści płynących z zastosowania dapagliflozyny na incydenty sercowo naczyniowe i nerkowe.

AstraZeneca w swoim programie badawczym poszukuje powiązań pomiędzy sercem, nerkami i trzustką. W ramach tego programu badano również pacjentów z przewlekłą chorobą nerek (CKD) w przełomowym badaniu III fazy DAPA-CKD. Dodatkowo, dapagliflozyna jest obecnie badana pod kątem pacjentów z HF z zachowaną frakcją wyrzutową (HFpEF) w badaniu fazy III DELIVER, którego wyniki są  oczekiwane w drugiej połowie 2021 roku.

Niewydolność serca  

HF dotyka około 64 milionów ludzi na całym świecie (z których co najmniej połowa ma zmniejszoną frakcję wyrzutową), w tym 15 milionów w UE i sześć milionów w USA.^2-3,12 Jest to choroba przewlekła, w przypadku której połowa pacjentów umrze w ciągu pięciu lat od postawienia diagnozy.¹³ Istnieją dwie główne kategorie HF związane z frakcją wyrzutową (EF) - pomiar odsetka krwi opuszczającej serce przy każdym jego skurczu: HFrEF i HFpEF.⁷ HFrEF występuje wtedy, gdy mięsień lewej komory nie jest w stanie odpowiednio się skurczyć i w związku z tym wyrzuca do organizmu mniej bogatej w tlen krwi.^5,6

W Polsce w 2019 roku chorobowość rejestrowana dla niewydolności serca wyniosła 1,39 mln osób, a wartość refundacji świadczeń w leczeniu szpitalnym z powodu niewydolności serca obliczono na 1 588 mln zł.¹⁴ Według danych Ministerstwa Zdrowia, co roku w Polsce umiera 142 tysiące pacjentów  z niewydolnością serca.¹⁵ Ponadto niewydolność serca jest równie śmiertelna jak niektóre z najczęstszych nowotworów, zarówno u mężczyzn (rak prostaty i pęcherza), jak i u kobiet (rak piersi).¹⁶ 

DAPA-HF  

DAPA-HF (Dapagliflozin and Prevention of Adverse-outcomes in Heart Failure) to międzynarodowe, wieloośrodkowe, randomizowane, podwójnie zaślepione badanie III fazy u 4 744 pacjentów z niewydolnością serca i zmniejszoną frakcją wyrzutową (LVEF ≤ 40%), z T2D i bez T2D, które oceniało wpływ preparatu dapagliflozyna 10 mg, w porównaniu do placebo, podawanych raz dziennie jako dodatek do standardowej terapii. Podstawowym złożonym punktem końcowym był czas do pierwszego wystąpienia zdarzenia pogorszenia się niewydolności serca (hospitalizacja lub zdarzenie równorzędne; tj. pilna wizyta z powodu niewydolności serca) lub zgonu sercowo-naczyniowego. Mediana czasu trwania obserwacji wynosiła 18,2 miesiąca. 

Dapagliflozyna  

Dapagliflozyna 10 mg jest pierwszym w klasie, doustnym, podawanym raz dziennie inhibitorem SGLT2 wskazanym u dorosłych do leczenia niedostatecznie kontrolowanej cukrzycy typu 2, zarówno jako monoterapia, jak i w ramach terapii skojarzonej jako uzupełnienie diety i ćwiczeń fizycznych w celu  poprawy kontroli glikemii, z dodatkowymi korzyściami w postaci utraty wagi i obniżenia ciśnienia tętniczego krwi. Dapagliflozyna 10 mg jest wskazana do leczenia objawowej przewlekłej niewydolności serca u dorosłych ze zmniejszoną frakcją wyrzutową. 

Dapagliflozyna 5 mg jest wskazana w leczeniu niedostatecznie kontrolowanej cukrzycy typu 1 jako uzupełnienie insuliny u pacjentów z BMI ≥ 27 kg/m2, gdy sama insulina nie zapewnia odpowiedniej kontroli glikemii, pomimo optymalnej insulinoterapii.  

Dapagliflozyna została oceniona u pacjentów z CKD w badaniu III fazy DAPA-CKD, którego pełne wyniki zostały ogłoszone w sierpniu 2020 r. pokazując, że preparat spełnił wszystkie pierwszo- i drugorzędowe punkty końcowe, zapewniając istotną skuteczność. Obecnie dapagliflozyna jest badana u pacjentów z HF w badaniach fazy III DELIVER (HF z zachowaną frakcją wyrzutową, HFpEF) i DETERMINE (HFrEF i HFpEF). Dapagliflozyna będzie również badana u pacjentów bez T2D z ostrym zawałem serca (MI) w badaniu DAPA-MI - pierwszym tego rodzaju poszukującym nowych wskazań, opartym na rejestrach medycznych, badaniu randomizowanym i kontrolowanym. Dapagliflozyna posiada rozbudowany program badań klinicznych, który obejmuje ponad 35 zakończonych i trwających badań fazy IIb/III u ponad 35 000 pacjentów, a także ponad 2,5 miliona pacjento-lat doświadczenia. 

AstraZeneca w obszarze CVRM  

CVRM, rozumiany jako: cardio-vascular-renal-metabolic to dział obejmujący choroby sercowo naczyniowe, nefrologiczne i metaboliczne, tworząc jeden z trzech obszarów terapeutycznych  AstraZeneca, kluczowy dla rozwoju firmy. Aby lepiej zrozumieć podstawowe powiązania pomiędzy sercem, nerkami i trzustką, AstraZeneca inwestuje w portfolio leków, które chronią narządy i poprawiają ich pracę poprzez spowolnienie postępu choroby, zmniejszenie ryzyka i walkę z chorobami współistniejącymi. Ambicją firmy jest zmodyfikowanie lub powstrzymanie naturalnego przebiegu chorób w obszarze CVRM oraz potencjalna regeneracja narządów i przywrócenie ich funkcji. AstraZeneca kontynuując dostarczanie wiedzy poprawia sposoby leczenia i zdrowie sercowo naczyniowe dla milionów pacjentów na całym świecie i w Polsce.

Referencje

1. Mayo Clinic. Heart failure; 29 May 2020 [cited 21 October 2020]. Available from: URL: https://www.mayoclinic.org/diseases conditions/heart-failure/symptoms-causes/syc-20373142. 
2. Dickstein K, et al. ESC Guidelines for the diagnosis and treatment of acute and chronic heart failure 2008: the Task Force for the  Diagnosis and Treatment of Acute and Chronic Heart Failure 2008 of the European Society of Cardiology. Developed in collaboration  with the Heart Failure Association of the ESC (HFA) and endorsed by the European Society of Intensive Care Medicine (ESICM). Eur  Heart J 2008; 29:2388-2442. 
3. Travessa AMR, Menezes Falcão LF de. Treatment of Heart Failure With Reduced Ejection Fraction-Recent Developments. Am J Ther  2016; 23(2):e531-49. 
4. American Heart Association. Ejection Fraction Heart Failure Measurement; 2017 [cited 2 Nov 2020]. Available from: URL:  https://www.heart.org/en/health-topics/heart-failure/diagnosing-heart-failure/ejection-fraction-heart-failure-measurement. 
5. Ponikowski P et al. 2016 ESC Guidelines for the diagnosis and treatment of acute and chronic heart failure: The Task Force for the  diagnosis and treatment of acute and chronic heart failure of the European Society of Cardiology (ESC) Developed with the special  contribution of the Heart Failure Association (HFA) of the ESC. Eur Heart J 2016; 37(27):2129–200.). 
6. National Guideline Centre (UK). Chronic Heart Failure in Adults: Diagnosis and Management. London: National Institute for Health  and Care Excellence (UK); 2018 Sep. (NICE Guideline, No. 106.) 13, Glossary. 
7. McMurray JJV et al. Dapagliflozin in Patients with Heart Failure and Reduced Ejection Fraction. N Engl J Med 2019.
8. Charakterystyka produktu FORXIGA 10 mg listopad 2020. 
9. Invokana [Charakterystyka produktu leczniczego]. Beerse, Belgia; Janssen-Cilag International NV; 2020.
10. Jardiance [Charakterystyka produktu leczniczego]. Ingelheim am Rhein, Niemcy; Boehringer Ingelheim International GmbH; 2019.
11. Steglatro [Charakterystyka produktu leczniczego]. Hertfordshire, UK; Merck Ltd; 2019. 
12. Vos T et al. Global, regional, and national incidence, prevalence, and years lived with disability for 328 diseases and injuries for 195  countries, 1990–2016: A systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2016. The Lancet 2017; 390(10100):1211–59.
13. Mozaffarian D et al. Heart Disease and Stroke Statistics-2016 Update: A Report From the American Heart Association. Circulation  2016; 133(4):e38-360. 
14. NFZ o zdrowiu Choroba niedokrwienna serca. Kwiecień 2020. ISBN:978-83-956980-2-6.
15. http://mpz.mz.gov.pl/mapy-kardiologiczne 
16. Mamas MA et al. Do patients have worse outcomes in heart failure than in cancer? A primary care-based cohort study with 10-year  follow-up in Scotland. Eur J Heart Fail 2017; 19(9):1095–104. 
17. Charakterystyka produktu FORXIGA 5 mg listopad 2020.