Skala SOFA
Opis
Kalkulator medyczny skali SOFA służy do oceny niewydolności narządów związaną z sepsą. Narzędzie wykorzystywane jest głównie w intensywnej terapii.
Interpretacja
Nagłe zwiększenie wyniku w skali SOFA o co najmniej 2 punkty wskazuje na sepsę, jeśli występuje lub podejrzewa się zakażenie.
Fizjologia
Wstrząs septyczny rozwija się z chwilą wyczerpania mechanizmów kompensacyjnych organizmu chorego, gdy dysproporcja między zapotrzebowaniem, a dostarczeniem odpowiedniej ilości krwi niosącej tlen i substancje odżywcze do komórek prowadzi do upośledzenia funkcji i niewydolności wielu ważnych dla życia narządów, co z kolei doprowadza do niewydolności wielonarządowej.
Skala niewydolności narządów związanej z sepsą (SOFA) (ang.sequential organ failure assessment score) - skala oceny niewydolności wielonarządowej u pacjentów z sepsą przebywających na oddziale intensywnej terapii.
Parametry
Do oceny w skali SOFA wykorzystujemy:
- FiO2– stężenie tlenu w mieszaninie oddechowej wyrażone ułamkiem dziesiętnym (21% = FiO2 0,21; 100% = FiO2 1);
- PaO2 – ciśnienie parcjalne tlenu w krwi tętniczej;
- MAP – średnie ciśnienie tętnicze (w przybliżeniu suma 1/3 ciśnienia skurczowego i 2/3 ciśnienia rozkurczowego);
- ocena w GCS;
- PLT – płytki krwi [tys./µl];
- bilirubina [µmol/l lub mg/dl];
- kreatynina [µmol/l lub mg/dl] lub diureza [ml/24h];
Kody ICD-10
Wybrane choroby zakaźne i pasożytnicze
Wybrane stany rozpoczynające się w okresie okołoporodowym
Ciąża, poród i połóg
Wybrane choroby zakaźne i pasożytnicze
Niektóre choroby zakaźne i pasożytnicze
Urazy obejmujące liczne okolice ciała
Źródła
- Vincent, J. L., Moreno, R., Takala, J., Willatts, S., De Mendonça, A., Bruining, H., Reinhart, C. K., Suter, P. M., & Thijs, L. G. (1996). The SOFA (Sepsis-related Organ Failure Assessment) score to describe organ dysfunction/failure. On behalf of the Working Group on Sepsis-Related Problems of the European Society of Intensive Care Medicine. Intensive care medicine, 22(7), 707–710. https://doi.org/10.1007/BF01709751
- Cárdenas-Turanzas, M., Ensor, J., Wakefield, C., Zhang, K., Wallace, S. K., Price, K. J., & Nates, J. L. (2012). Cross-validation of a Sequential Organ Failure Assessment score-based model to predict mortality in patients with cancer admitted to the intensive care unit. Journal of critical care, 27(6), 673–680. https://doi.org/10.1016/j.jcrc.2012.04.018
