Skala qSOFA
Opis
Uproszczona skala SOFA (qSOFA) jest wykorzystywana do oceny ryzyka sepsy u pacjentów z potwierdzonym zakażeniem lub jego podejrzeniem, przebywających poza oddziałem intensywnej terapii.
Interpretacja
Fizjologia
Zgodnie z obowiązującą definicją, sepsa to zagrażająca życiu dysfunkcja narządowa spowodowana zaburzoną regulacją odpowiedzi organizmu na zakażenie. Polega ona na patologicznej aktywacji nieswoistej odpowiedzi immunologicznej, tj. nadmiernym wytwarzaniu mediatorów stanu zapalnego (m.in. cytokin, chemokin, eikozanoidów) i substancji cytotoksycznych (m.in. wolnych rodników tlenowych), które powodują uszkodzenie tkanek i narządów, w tym układu oddechowego (ARDS), krążenia, moczowego (AKI) oraz zaburzenia hemostazy (DIC i wtórną małopłytkowość) i zaburzenia metaboliczne (kwasicę mleczanową).
Parametry
Do oceny ryzyka rozwoju sepsy w skali qSOFA wykorzystuje się następujące parametry:
- ciśnienie tętnicze skurczowe [mmHg];
- liczbę oddechów/min;
- stan świadomości (oceniony wg skali Glasgow).
Źródła
- Singer M et al. The Third International Consensus Definitions for Sepsis and Septic Shock (Sepsis-3). JAMA. 2016 Feb 23;315(8):801-10.
- Brabrand M, Havshøj U, Graham CA. Validation of the qSOFA score for identification of septic patients: A retrospective study. Eur J Intern Med. 2016 Dec;36:e35-e36.
- Jaeschke R, Jankowski M, Kubler A. Sepsa i wstrząs septyczny. Interna Szczeklika. Mały podręcznik 2020/21.
- Kraków, Medycyna Praktyczna; 2020; str. 1332-1340.