Dilzem® retard; 120; 180

Choroba niedokrwienna serca pod postacią:

• dusznicy bolesnej stabilnej;
• dusznicy bolesnej niestabilnej;
• dusznicy bolesnej naczynioskurczowej (postać Prinzmetala).

Nadciśnienie tętnicze.

Schemat dawkowania zalecany jest u osób dorosłych.

Produkt leczniczy 90 mg. Choroba niedokrwienna serca. 2x/dobę 1 tabl. o przedłużonym uwalnianiu produktu (co odpowiada 180 mg diltiazemu chlorowodorku/dobę). Jeżeli efekt kliniczny nie jest zadowalający, dawka leku może być stopniowo zwiększona do 360 mg/dobę. W przypadku długotrwałego leczenia z zadowalającym efektem klinicznym, zaleca się sprawdzanie, co 2-3 m-ce, czy możliwe jest zmniejszenie dawki leku. Nadciśnienie tętnicze. 2x/dobę 1 tabl. o przedłużonym uwalnianiu produktu (co odpowiada 180 mg diltiazemu chlorowodorku/dobę). Jeżeli obniżone ciśnienie nie jest zadowalające, dawka leku może być stopniowo zwiększona do maks. dawki 360 mg diltiazemu chlorowodorku/dobę. W przypadku wystąpienia zadowalającego efektu hipotensyjnego wskazane jest rozważenie zmniejszenia dawki diltiazemu chlorowodorku.

Specjalne grupy pacjentów. Produkt leczniczy musi być ostrożnie stosowany u pacjentów z zaburzoną czynnością wątroby i/lub nerek oraz u osób w podeszłym wieku. Dzieci i młodzież. Dane dotyczące bezpieczeństwa stosowania leku w tej grupie pacjentów nie zostały ocenione.

Produkt leczniczy 120 mg. Leczenie należy rozpoczynać od małych dawek w celu ustalenia indywidualnej dawki dobowej. Choroba niedokrwienna serca. 2x/dobę 1 tabl. o przedłużonym uwalnianiu produktu (co odpowiada 240 mg diltiazemu chlorowodorku/dobę). Jeżeli efekt kliniczny nie jest zadowalający, dawka leku może być stopniowo zwiększona do 360 mg/dobę. W przypadku długotrwałego leczenia z zadowalającym efektem klinicznym, zaleca się sprawdzanie, co 2-3 m-ce, czy możliwe jest zmniejszenie dawki leku. Nadciśnienie tętnicze. 2x/dobę 1 tabl. o przedłużonym uwalnianiu produktu (co odpowiada 240 mg diltiazemu chlorowodorku/dobę). W przypadku niezadowalającego efektu hipotensyjnego, dawka leku może być stopniowo zwiększona do maks. dawki 360 mg/dobę. W przypadku osiągnięcia zadowalającego efektu hipotensyjnego, warto rozważyć możliwość zmniejszenia dawki diltiazemu chlorowodorku. Przerwanie leczenia lub zmiana w dawkowaniu produktu powinny odbywać się wyłącznie na zlecenie lekarza. Produkt leczniczy należy odstawiać powoli, zmniejszając kolejne przyjmowane dawki, szczególnie u pacjentów z chorobą niedokrwienną serca. Stosowanie u osób w podeszłym wieku. Produkt musi być ostrożnie stosowany u pacjentów w podeszłym wieku. Stosowanie u pacjentów z niewydolnością nerek. Produkt leczniczy musi być ostrożnie stosowany u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek. Stosowanie u pacjentów z niewydolnością wątroby. Produkt leczniczy musi być ostrożnie stosowany u pacjentów zaburzeniami czynności wątroby.

Produkt leczniczy 180 mg. Leczenie należy rozpoczynać od małych dawek w celu ustalenia indywidualnej dawki dobowej. Choroba niedokrwienna serca. 2x/dobę 1/2 tabl. o przedłużonym uwalnianiu produktu (co odpowiada 180 mg diltiazemu chlorowodorku/dobę). Jeżeli efekt kliniczny nie jest zadowalający, dawka leku może być stopniowo zwiększona do 360 mg/dobę. W przypadku długotrwałego leczenia z zadowalającym efektem klinicznym, zaleca się sprawdzanie, co 2-3 m-ce, czy możliwe jest zmniejszenie dawki leku. Nadciśnienie tętnicze. 1 tabl. o przedłużonym uwalnianiu produktu (co odpowiada 180 mg diltiazemu chlorowodorku/dobę), przyjęta rano. W przypadku niezadowalającego efektu hipotensyjnego, dawka leku może być stopniowo zwiększona do maks. dawki 360 mg/dobę. W przypadku osiągnięcia zadowalającego efektu hipotensyjnego, warto rozważyć możliwość zmniejszenia dawki diltiazemu chlorowodorku. Przerwanie leczenia lub zmiana w dawkowaniu produktu powinny odbywać się wyłącznie na zlecenie lekarza. Produkt leczniczy należy odstawiać powoli, zmniejszając kolejne przyjmowane dawki, szczególnie u pacjentów z chorobą niedokrwienną serca. Stosowanie u osób w podeszłym wieku. Produkt leczniczy musi być ostrożnie stosowany u pacjentów w podeszłym wieku. Stosowanie u pacjentów z niewydolnością nerek. Produkt leczniczy leczniczy musi być ostrożnie stosowany u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek. Stosowanie u pacjentów z niewydolnością wątroby. Produkt lecznicze musi być ostrożnie stosowany u pacjentów zaburzeniami czynności wątroby.

Tabl. należy przyjmować w całości, przed posiłkami, popijając wystarczającą ilością płynu (np. 1 szklanka wody). Leczenie jest z reguły długotrwałe.

Diltiazemu chlorowodorek jest antagonistą wapnia.

Substancje z tej grupy hamują napływ wapnia przez błony komórkowe.

Jako antagonista wapnia, diltiazemu chlorowodorek działa na mięśnie gładkie, w szczególności na mięśnie gładkie naczyń.

Diltiazemu chlorowodorek powoduje zmniejszenie całkowitego oporu obwodowego jako rezultat rozszerzenia naczyń, co z kolei prowadzi do zmniejszenia obciążenia następczego.

Ostatecznie dochodzi do zmniejszenia ciśnienia tętniczego.

Diltiazemu chlorowodorek, jako antagonista wapnia, ma silne działanie na mięsień sercowy.

W dawkach terapeutycznych diltiazemu chlorowodorek ma bezpośrednie ujemne działanie chronotropowe, hamuje więc odruchowe zwiększenie częstości akcji serca.

Diltiazemu chlorowodorek opóźnia szybkość przewodzenia bodźców pomiędzy przedsionkiem a komorą.

Może także wykazywać ujemne działanie izotropowe.

1 tabl. o przedłużonym uwalnianiu zawiera 90 mg, 120 mg lub 180 mg diltiazemu chlorowodorku.

Produkty lecznicze przeciwwskazane do jednoczesnego stosowania. Dantrolen (we wlewie dożylnym): w przypadku jednoczesnego podania werapamilu i dantrolenu dożylnie zwierzętom laboratoryjnym obserwowano zwykle migotanie komór zakończone zgonem. Z tego względu skojarzenie antagonisty wapnia z dantrolenem może być potencjalnie niebezpieczne. Iwabradyna: jednoczesne stosowanie z iwabradyną jest przeciwwskazane, ze względu na uzupełniające się działanie iwabradyny i diltiazemu polegające na zmniejszeniu częstości akcji serca.

Jednoczesne stosowanie wymagające zachowania ostrożności. Lit - ryzyko nasilenia działania neurotoksycznego litu. Pochodne azotanów - nasilenie działania hipotensyjnego i ryzyko omdlenia (addytywne działanie rozszerzające naczynia krwionośne): u wszystkich pacjentów przyjmujących antagonistów wapnia można rozpocząć podawanie pochodnych azotanów tylko stopniowo zwiększając dawkę. Teofilina - zwiększenie stężenia teofiliny we krwi. Leki blokujące receptory α-adrenergiczne - nasilenie działania przeciwnadciśnieniowego - jednoczesne stosowanie leków blokujących receptory α-adrenergiczne może wywołać lub nasilić niedociśnienie. Stosowanie diltiazemu w skojarzeniu z α-adrenolitykiem można rozważyć wyłącznie pod warunkiem ścisłego monitorowania ciśnienia tętniczego. Amiodaron, digoksyna - zwiększenie ryzyka wystąpienia bradykardii: należy zachować ostrożność w przypadku jednoczesnego stosowania tych leków z diltiazemem, zwłaszcza u osób w podeszłym wieku i w przypadku stosowania dużych dawek. Leki blokujące receptory β-adrenergiczne: możliwość wystąpienia zaburzeń rytmu serca (wyraźna bradykardia, blok zatokowy), zaburzeń przewodzenia zatokowo-przedsionkowego i przedsionkowo-komorowego oraz niewydolności serca (działanie synergiczne). Takie skojarzenie można zastosować jedynie w warunkach umożliwiających ścisłą obserwację kliniczną i pod kontrolą EKG, zwłaszcza na początku leczenia. Inne leki przeciwarytmiczne - ponieważ diltiazem ma działanie przeciwarytmiczne, nie zaleca się jego jednoczesnego stosowania z innymi lekami przeciwarytmicznymi (dodatkowe ryzyko nasilenia działań niepożądanych ze strony serca). Takie skojarzenie można zastosować jedynie w warunkach umożliwiających ścisłą obserwację kliniczną i pod kontrolą EKG. Karbamazepina - zwiększenie stężenia karbamazepiny we krwi: zaleca się oznaczanie stężeń karbamazepiny w osoczu i w razie potrzeby odpowiednie dostosowanie dawki. Ryfampicyna - ryzyko zmniejszenia stężenia diltiazemu w osoczu po rozpoczęciu leczenia ryfampicyną. Należy ściśle monitorować stan pacjenta podczas rozpoczynania lub kończenia leczenia ryfampicyną. Antagoniści receptora H₂ (cymetydyna, ranitydyna) - zwiększenie stężenia diltiazemu w osoczu. Pacjentów przyjmujących diltiazem należy ściśle monitorować podczas rozpoczynania lub kończenia leczenia antagonistą receptora H₂. Może być konieczne dostosowanie dawki dobowej diltiazemu. Cyklosporyna - zwiększenie stężenia cyklosporyny we krwi: zaleca się zmniejszenie dawki cyklosporyny, monitorowanie czynności nerek, kontrolowanie stężenia cyklosporyny we krwi i dostosowanie dawki w przypadku leczenia skojarzonego i po odstawieniu cyklosporyny.

Informacje ogólne, które należy wziąć pod uwagę. Ze względu na możliwość działania addytywnego konieczne jest zachowanie uwagi i ostrożne zwiększanie dawki u pacjentów przyjmujących diltiazem jednocześnie z innymi lekami wpływającymi na kurczliwość i/lub przewodzenie serca. Diltiazem jest metabolizowany za pomocą CYP3A4. Zaobserwowano umiarkowane (mniej niż 2-krotne) zwiększenie stężenia diltiazemu w osoczu w przypadku jednoczesnego stosowania z silniejszym inhibitorem CYP3A4. Diltiazem jest także inhibitorem izoenzymów cytochromu CYP3A4. Jednoczesne stosowanie z innymi substratami CYP3A4 może spowodować zwiększenie stężenia w osoczu każdej z substancji. Jednoczesne stosowanie diltiazemu z induktorem CYP3A4 może prowadzić do zmniejszenia stężenia diltiazemu w osoczu. Benzodiazepiny (midazolam, triazolam): diltiazem powoduje istotne zwiększenie stężenia midazolamu i triazolamu w osoczu oraz wydłużenie ich T_0,5. Należy zachować szczególną ostrożność w przypadku stosowania krótko działających benzodiazepin metabolizowanych za pomocą CYP3A4 u pacjentów przyjmujących diltiazem. Kortykosteroidy (metyloprednizolon): zahamowanie metabolizmu metyloprednizolonu (CYP3A4) i zahamowanie aktywności glikoproteiny P. Należy monitorować stan pacjenta podczas rozpoczynania leczenia metyloprednizolonem. Może być konieczne dostosowanie dawki metyloprednizolonu. Statyny: diltiazem jest inhibitorem CYP3A4 i wykazano, że powoduje istotne zwiększenie pola powierzchni pod krzywą (AUC) niektórych statyn. W przypadku jednoczesnego stosowania z diltiazemem ryzyko rozwoju miopatii i rabdomiolizy związane z leczeniem statynami metabolizowanymi za pomocą CYP3A4 może być zwiększone. Jeśli to możliwe, jednocześnie z diltiazemem należy stosować statyny, które nie są metabolizowane przez CYP3A4; w innym przypadku konieczne jest ścisłe monitorowanie pacjenta ze względu na możliwość wystąpienia objawów podmiotowych i przedmiotowych związanych z toksycznym działaniem statyn.

• Nadwrażliwość na diltiazemu chlorowodorek lub na którąkolwiek substancję pomocniczą;
• zespół chorego węzła zatokowego, z wyjątkiem osób z wszczepionym czynnym stymulatorem komorowym;
• blok przedsionkowo-komorowy II lub III stopnia, z wyjątkiem osób z wszczepionym czynnym stymulatorem komorowym;
• ciężka bradykardia (mniej niż 40 uderzeń serca/minutę);
• niewydolność lewej komory serca z zastojem płucnym;
• jednoczesne stosowanie dantrolenu we wlewie dożylnym;
• jednoczesne stosowanie z iwabradyną.

W przypadku pacjentów z zaburzeniami czynności lewej komory serca, bradykardią (ryzyko zaostrzenia) lub blokiem przedsionkowo-komorowym I stopnia, stwierdzonym w zapisie EKG (ryzyko zaostrzenia i, w rzadkich przypadkach, ryzyko wystąpienia bloku całkowitego) konieczna jest ścisła obserwacja. Przed zastosowaniem znieczulenia ogólnego należy poinformować anestezjologa o przyjmowaniu diltiazemu. Leki z grupy antagonistów wapnia mogą nasilać

• zaburzenia kurczliwości,
• przewodzenia i automatyzmu mięśnia sercowego,

• zawrotów głowy (często),
• złego samopoczucia (często),

a także działanie rozszerzające naczynia krwionośne środków stosowanych do znieczulenia. U osób w podeszłym wieku i pacjentów z niewydolnością nerek lub wątroby może wystąpić zwiększenie stężenia diltiazemu w osoczu. Wszelkie stany stanowiące przeciwwskazanie do stosowania produktu leczniczego oraz wskazujące na konieczność podjęcia środków ostrożności dotyczących stosowania, należy starannie obserwować i ściśle monitorować; dotyczy to szczególnie kontrolowania częstości akcji serca na początku leczenia. Stosowanie leków z grupy antagonistów wapnia, tj.: diltiazem, może wiązać się ze zmianami nastroju, w tym z depresją. Diltiazem hamuje motorykę przewodu pokarmowego, dlatego należy zachować szczególną ostrożność w przypadku stosowania produktu u pacjentów, u których istnieje ryzyko niedrożności jelit. Resztki produktu w postaci tabl. o przedłużonym uwalnianiu mogą pojawić się w kale pacjenta; fakt ten nie ma jednak znaczenia klinicznego. Z powodu występowania działań niepożądanych, tj. zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn może być zaburzona. Jednak nie przeprowadzono żadnych badań.

Zaburzenia krwi i układu chłonnego: (nieznana) małopłytkowość.

Zaburzenia psychiczne:

• (niezbyt często) nerwowość, bezsenność;
• (nieznana) zmiany nastroju (w tym depresja).

Zaburzenia układu nerwowego:

• (często) ból głowy, zawroty głowy;
• (nieznana) objawy pozapiramidowe, mioklonie.

Zaburzenia serca:

• (często) blok przedsionkowokomorowy (I, II lub III stopnia; możliwy blok odnogi pęczka Hisa), kołatanie serca;
• (niezbyt często) bradykardia;
• (nieznana) blok zatokowoprzedsionkowy, zastoinowa niewydolność serca.

Zaburzenia naczyniowe:

• (często) nagłe zaczerwienienie, zwłaszcza twarzy;
• (niezbyt często) niedociśnienie ortostatyczne;
• (nieznana) zapalenie naczyń (w tym leukocytoklastyczne zapalenie naczyń).

Zaburzenia żołądka i jelit:

• (często) zaparcie, niestrawność, ból żołądka, nudności;
• (niezbyt często) wymioty, biegunka;
• (rzadko) suchość błony śluzowej jamy ustnej;
• (nieznana) rozrost dziąseł.

Zaburzenia wątroby i dróg żółciowych:

• (niezbyt często) zwiększenie aktywności enzymów wątrobowych (AspAT, AIAT, LDH, fosfatazy zasadowej);
• (nieznana) zapalenie wątroby.

Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej:

• (często) rumień;
• (rzadko) pokrzywka;
• (nieznana) nadwrażliwość na światło (w tym liszajowate rogowacenie skóry narażonej na działanie słońca), obrzęk naczynioruchowy, wysypka, rumień wielopostaciowy (w tym zespół Stevens-Johnsona i toksyczne martwicze oddzielanie się naskórka), pocenie się, złuszczające zapalenie skóry, ostra uogólniona wysypka krostkowa, rzadko rumień złuszczający z lub bez gorączki.

Zaburzenia układu rozrodczego i piersi: (nieznana) ginekomastia.

Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania:

• (bardzo często) obrzęk obwodowy;
• (często) złe samopoczucie.

Istnieją bardzo ograniczone dane dotyczące stosowania diltiazemu chlorowodorku u kobiet w ciąży. Badania wykazały toksyczny wpływ diltiazemu chlorowodorku na reprodukcję u wielu gatunków zwierząt (szczurów, myszy, królików). Z tego powodu nie zaleca się stosowania diltiazemu chlorowodorku podczas ciąży, jak również u kobiet w okresie rozrodczym niestosujących skutecznych metod antykoncepcji. Diltiazemu chlorowodorek przenika do mleka matki w małych ilościach, dlatego jego stosowanie w okresie karmienia piersią jest przeciwwskazane. W przypadku konieczności stosowania diltiazemu chlorowodorku u kobiet w okresie laktacji należy karmić dziecko w inny sposób.

Objawy kliniczne ostrego przedawkowania mogą obejmować nasilone niedociśnienie, które może prowadzić do wstrząsu, bradykardię zatokową z lub bez rozkojarzenia przedsionkowo-komorowego, oraz zaburzenia przewodzenia przedsionkowo-komorowego.

Leczenie, w warunkach szpitalnych, obejmuje płukanie żołądka i/lub diurezę osmotyczną.

W przypadku zaburzeń przewodzenia można stosować czasową elektrostymulację serca.

Proponowane leczenie korygujące:

• podanie atropiny,
• wazopresorów,
• leków inotropowych,
• glukagonu i glukonianu wapnia we wlewie.