Conaret®

Leczenie stabilnej, przewlekłej niewydolności serca z zaburzoną czynnością skurczową lewej komory, w skojarzeniu z inhibitorami ACE, lekami moczopędnymi i, w razie potrzeby z glikozydami naparstnicy. Dodatkowo produkty lecznicze 5 mg i 10 mg wskazane są w leczeniu nadciśnienia tętniczego i choroby niedokrwiennej serca (dławicy piersiowej).

Leczenie stabilnej przewlekłej niewydolności serca. Standardowe leczenie przewlekłej niewydolności serca obejmuje

• inhibitor ACE (lub antagonistę receptora angiotensyny, jeśli pacjent nie toleruje inhibitorów ACE),
• lek β-adrenolityczny,
• leki moczopędne
• i, jeśli to wskazane, glikozydy naparstnicy.

Leczenie bisoprololem należy rozpoczynać u pacjentów w stabilnym stanie klinicznym (bez incydentów ostrej niewydolności serca).

Zaleca się, aby leczenie stabilnej, przewlekłej niewydolności serca było prowadzone przez lekarza z doświadczeniem w zakresie metod postępowania w przewlekłej niewydolności serca.

W trakcie ustalania dawki i po jego zakończeniu może wystąpić

• przemijające nasilenie niewydolności serca,
• niedociśnienie tętnicze
• lub bradykardia.

Etap dostosowania dawki. Leczenie bisoprololem stabilnej, przewlekłej niewydolności serca wymaga etapu dostosowania dawki.

Leczenie bisoprololem należy rozpocząć od stopniowego zwiększania dawki zgodnie z poniższym schematem:

1. 1,25 mg raz/dobę przez 1 tydz.
2. Jeśli dawka jest dobrze tolerowana, należy ją zwiększyć do: 2,5 mg raz/dobę przez kolejny tydz.
3. Jeśli dawka jest dobrze tolerowana, należy ją zwiększyć do: 3,75 mg raz/dobę przez kolejny tydz.
4. Jeśli dawka jest dobrze tolerowana, należy ją zwiększyć do: 5 mg jeden raz/dobę przez 4 kolejne tyg.
5. Jeśli dawka jest dobrze tolerowana, należy ją zwiększyć do: 7,5 mg raz/dobę przez 4 kolejne tyg.
6. Jeśli dawka jest dobrze tolerowana, należy ją zwiększyć do: 10 mg raz/dobę w leczeniu podtrzymującym.

Zalecana dawka maks. wynosi 10 mg raz/dobę.

W trakcie ustalania dawki zaleca się uważne monitorowanie parametrów życiowych pacjenta (tętno, ciśnienie tętnicze) oraz objawów nasilenia niewydolności serca.

Objawy te mogą wystąpić już w pierwszym dniu leczenia.

Modyfikacja leczenia. Jeśli maks. zalecana dawka nie jest dobrze tolerowana, można rozważyć jej stopniowe zmniejszanie. W przypadku przemijającego nasilenia niewydolności serca, niedociśnienia tętniczego lub bradykardii należy ponownie rozważyć dawkę jednocześnie podawanych leków. Może być również konieczne czasowe zmniejszenie dawki bisoprololu lub rozważenie jego odstawienia. Należy zawsze rozważyć wznowienie podawania i/lub zwiększenie dawki bisoprololu, gdy uzyska się stabilizację stanu pacjenta. Leczenia bisoprololem nie wolno przerywać w sposób nagły, gdyż może to prowadzić do przemijającego pogorszenia stanu pacjenta. Dotyczy to zwłaszcza pacjentów z chorobą niedokrwienną serca. Zaleca się stopniowe zmniejszanie dawki dobowej produktu leczniczego. Leczenie bisoprololem stabilnej, przewlekłej niewydolności serca jest z reguły długotrwałe.

Zaburzenia czynności nerek lub wątroby. Brak danych dotyczących farmakokinetyki bisoprololu u pacjentów z przewlekłą niewydolnością serca i z zaburzeniami czynności wątroby lub nerek. Zwiększanie dawki u tych pacjentów wymaga szczególnej ostrożności.

Leczenie nadciśnienia tętniczego i choroby niedokrwiennej serca (dławicy piersiowej). Leczenie należy rozpoczynać od małych dawek, a następnie stopniowo je zwiększać. Dawkowanie należy dostosować indywidualnie, z uwzględnieniem zwłaszcza tętna pacjenta i skuteczności leczenia.

Leczenie nadciśnienia tętniczego. Zalecana dawka to 5 mg bisoprololu fumaranu raz/dobę. W łagodniejszych postaciach nadciśnienia tętniczego (ciśnienie rozkurczowe do 105 mmHg) właściwe może się okazać podawanie 2,5 mg raz/dobę, innymi produktami leczniczymi o odpowiedniej mocy. W razie konieczności dawkę można zwiększyć do 10 mg raz/dobę. Dalsze zwiększanie dawki jest uzasadnione tylko w wyjątkowych przypadkach. Maks. zalecana dawka wynosi 20 mg raz/dobę.

Leczenie choroby niedokrwiennej serca (dławicy piersiowej). Zalecana dawka wynosi 5 mg bisoprololu fumaranu raz/dobę. W razie konieczności dawkę można zwiększyć do 10 mg raz/dobę. Dalsze zwiększanie dawki jest uzasadnione tylko w wyjątkowych przypadkach. Maks. zalecana dawka wynosi 20 mg jeden raz/dobę.

Czas trwania leczenia. Czas leczenia nie jest ograniczony; zależy jednak od charakteru i ciężkości przebiegu choroby. Leczenia produktem leczniczym nie wolno przerywać nagle, zwłaszcza u pacjentów z chorobą wieńcową, ponieważ może to prowadzić do ostrego pogorszenia stanu zdrowia pacjenta. Jeżeli konieczne jest przerwanie leczenia, dawkę należy zmniejszać stopniowo (np. zmniejszać o połowę w odstępach tyg.).

Zaburzenia czynności nerek lub wątroby. U pacjentów z zaburzeniami czynności wątroby lub nerek o nasileniu lekkim do umiarkowanego modyfikacja dawki nie jest zwykle konieczna. U pacjentów z ciężkimi zaburzeniami czynności nerek (Cl_Cr <20 ml/min) i u pacjentów z ciężkimi zaburzeniami czynności wątroby dawka dobowa nie powinna być większa niż 10 mg bisoprololu fumaranu. Doświadczenie dotyczące stosowania bisoprololu u pacjentów poddawanych dializie jest ograniczone, ale nie dowiedziono, aby zmiana dawkowania była u nich konieczna.

Dzieci i młodzież. Ze względu na brak doświadczenia klinicznego ze stosowaniem bisoprololu u dzieci i młodzieży, nie zaleca się jego stosowania w tej grupie wiekowej.

Tabl. należy zażywać rano, z posiłkiem lub bez posiłku. Należy je połknąć popijając płynem, bez rozgryzania. Linia podziału na tabl. nie jest przeznaczona do przełamywania tabl.

Bisoprolol jest β₁-adrenolitykiem o dużej wybiórczości, bez wewnętrznej aktywności sympatykomimetycznej i istotnego klinicznie działania stabilizującego błony komórkowe.

Wykazuje jedynie małe powinowactwo do receptorów β₂-adrenergicznych mięśni gładkich oskrzeli i naczyń, jak również do receptorów β₂-adrenergicznych, związanych z regulacją metaboliczną. Dlatego zazwyczaj bisoprolol nie wywiera wpływu na opór w drogach oddechowych ani na procesy metaboliczne zależne od receptorów β₂-adrenergicznych.

Wybiórcze działanie na receptory β₁-adrenergiczne utrzymuje się również poza zakresem dawek terapeutycznych. Bisoprolol nie ma wyraźnego ujemnego działania inotropowego.

Bisoprolol osiąga maks. działania 3-4 h po podaniu doustnym. Maks. działanie przeciwnadciśnieniowe bisoprololu jest na ogół osiągane po 2 tyg. leczenia.

W przypadku doraźnego podania pacjentom z chorobą wieńcową, ale bez przewlekłej niewydolności serca, bisoprolol zmniejsza częstość skurczów serca i objętość wyrzutową serca, a co za tym idzie - pojemność minutową i zużycie tlenu. Podczas długotrwałego podawania początkowo podwyższony opór obwodowy maleje. Jako mechanizm leżący u podstaw przeciwnadciśnieniowego działania β-adrenolityków wymienia się między innymi hamowanie aktywności reninowej osocza. Bisoprolol hamuje odpowiedź na pobudzenie układu współczulnego poprzez blokowanie receptorów β-adrenergicznych. Wywołuje to zwolnienie czynności serca i zmniejszenie jego kurczliwości, a przez to zmniejszenie zużycia tlenu przez mięsień sercowy, co jest pożądane w dławicy piersiowej w przebiegu choroby wieńcowej.

1 tabl. zawiera 1,25 mg, 2,5 mg, 3,75 mg, 5 mg, 7,5 mg, 10 mg bisoprololu fumaranu.

Dotyczy wszystkich wskazań. Niezalecane leczenie skojarzone. Antagoniści wapnia typu werapamilu, i w mniejszym stopniu, typu diltiazemu: ujemny wpływ na kurczliwość i przewodzenie przedsionkowo-komorowe. Podanie dożylne werapamilu pacjentom leczonym lekami β-adrenolitycznymi, może może wywołać ciężkie niedociśnienie tętnicze i blok przedsionkowo-komorowy. Leki przeciwnadciśnieniowe działające ośrodkowo, takie jak klonidyna i inne (np. metylodopa, moksonidyna, rylmenidyna): Jednoczesne stosowanie leków przeciwnadciśnieniowych o działaniu ośrodkowym może nasilić niewydolność serca poprzez dodatkowe zmniejszenie napięcia współczulnego (zmniejszenie częstości akcji serca i pojemności minutowej serca, rozszerzenie naczyń). Nagłe odstawienie leku, zwłaszcza poprzedzające przerwanie leczenia beta-adrenolitykiem, może zwiększyć ryzyko nadciśnienia „z odbicia”. Leczenie skojarzone, które należy stosować ostrożnie. Antagoniści wapnia typu dihydropirydyny (np. felodypina i amlodypina): jednoczesne stosowanie może zwiększać ryzyko niedociśnienia i nie można wykluczyć dalszego pogorszenia czynności skurczowej komór u pacjentów z niewydolnością serca. Leki przeciwarytmiczne klasy III (np. amiodaron): może nasilić się wpływ na czas przewodzenia przedsionkowo-komorowego. Β-adrenolityki stosowane miejscowo (np. krople do oczu stosowane w jaskrze): mogą nasilać ogólnoustrojowe działanie bisoprololu. Leki parasympatykomimetyczne: jednoczesne podawanie może wydłużyć czas przewodzenia przedsionkowo-komorowego i zwiększyć ryzyko bradykardii. Insulina i doustne leki przeciwcukrzycowe: nasilenie działania hipoglikemizującego. Blokada receptorów β-adrenergicznych może maskować objawy hipoglikemii. Leki znieczulające: osłabienie odruchowej tachykardii oraz zwiększenie ryzyka niedociśnienia tętniczego. Glikozydy naparstnicy: zwolnienie rytmu serca i wydłużenie czasu przewodzenia przedsionkowo-komorowego. NLPZ: mogą osłabiać działanie hipotensyjne bisoprololu. Β-sympatykomimetyki (np. izoprenalina, dobutamina): jednoczesne stosowanie z bisoprololem może zmniejszać skuteczność obu leków. Leczenie reakcji nadwrażliwości może wymagać podania większych dawek adrenaliny. Leki sympatykomimetyczne, które pobudzają zarówno receptory β-, jak i α-adrenergiczne (np. noradrenalina, adrenalina): jednoczesne stosowanie z bisoprololem może ujawnić ich działanie zwężające naczynia, za pośrednictwem receptora α-adrenergicznego, prowadzące do zwiększenia ciśnienia tętniczego oraz do zaostrzenia chromania przestankowego. Takie interakcje uważa się za bardziej prawdopodobne w przypadku niewybiórczych β-adrenolityków. Jednoczesne stosowanie z lekami przeciwnadciśnieniowymi, jak i z innymi lekami mogącymi obniżać ciśnienie krwi (np. trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne, barbiturany, pochodne fenotiazyny) może zwiększyć ryzyko niedociśnienia tętniczego. Leczenie skojarzone, które należy rozważyć. Meflochina: zwiększone ryzyko bradykardii. Inhibitory MAO (z wyjątkiem inhibitorów MAO-B): nasilenie hipotensyjnego działania β-adrenolityków, ale również ryzyko przełomu nadciśnieniowego. Interakcje dotyczące stabilnej przewlekłej niewydolności serca. Niezalecane leczenie skojarzone. Leki przeciwarytmiczne klasy I (np. chinidyna, dyzopiramid, lidokaina, fenytoina, flekainid, propafenon): może nasilić się wpływ na czas przewodzenia przedsionkowo-komorowego i ujemne działanie inotropowe. Interakcje dotyczące nadciśnienia tętniczego i choroby niedokrwiennej serca (dławicy piersiowej). Leczenie skojarzone, które należy stosować ostrożnie: leki przeciwarytmiczne klasy I (np. chinidyna, dyzopiramid, lidokaina, fenytoina, flekainid, propafenon): może nasilić się wpływ na czas przewodzenia przedsionkowo-komorowego i ujemne działanie inotropowe.

Bisoprolol jest przeciwwskazany u pacjentów:

• w przypadku nadwrażliwości na bisoprolol lub którąkolwiek substancję pomocniczą;
• z ostrą niewydolnością serca lub w okresach niewyrównania niewydolności serca, które wymagają dożylnego stosowania leków o działaniu inotropowym;
• we wstrząsie kardiogennym;
• z blokiem przedsionkowo-komorowym II° lub III°;
• z zespołem chorego węzła zatokowego;
• z blokiem zatokowo-przedsionkowym;
• z objawową bradykardią;
• z objawowym niedociśnieniem tętniczym;
• z ciężką astmą oskrzelową;
• z ciężką postacią choroby zarostowej tętnic obwodowych lub zespołu Raynauda;
• z nieleczonym guzem chromochłonnym rdzenia nadnerczy;
• z kwasicą metaboliczną.

Należy zachować ostrożność podczas stosowania bisoprololu u pacjentów z nadciśnieniem tętniczym lub dławicą piersiową i towarzyszącą niewydolnością serca.

Podczas rozpoczynania i przerywania leczenia bisoprololem należy regularnie monitorować stan pacjenta.

Poza ściśle określonymi wskazaniami, nie zaleca się nagłego przerywania leczenia bisoprololem, zwłaszcza u pacjentów z dławicą piersiową, ze względu na możliwość przejściowego pogorszenia czynności serca.

Należy zachować ostrożność stosując bisoprolol podczas leczenia pacjentów:

• z cukrzycą z dużymi wahaniami stężenia glukozy we krwi;
• objawy hipoglikemii mogą być maskowane;
• w trakcie ścisłej głodówki;
• w trakcie leczenia odczulającego.

Podobnie jak inne β-adrenolityki, bisoprolol może zarówno zwiększać wrażliwość na alergeny, jak i nasilać reakcje anafilaktyczne.

• Leczenie adrenaliną nie zawsze daje oczekiwany skutek terapeutyczny;
• z blokiem przedsionkowo-komorowym I stopnia;
• z dławicą Prinzmetala.

Obserwowano przypadki skurczu naczyń wieńcowych.

Pomimo wysokiej selektywności bisoprololu względem receptorów β₁ nie można całkowicie wykluczyć napadów bólu dławicowego podczas stosowania u pacjentów z dławicą Prinzmetala; z chorobą zarostową tętnic obwodowych.

Może dochodzić do nasilenia objawów, zwłaszcza na początku leczenia.

U pacjentów poddawanych znieczuleniu ogólnemu, β-adrenolityki zmniejszają częstość występowania zaburzeń rytmu serca oraz niedokrwienia mięśnia sercowego podczas wprowadzenia do znieczulenia i intubacji oraz w okresie pooperacyjnym.

Obecnie zaleca się kontynuowanie podawania β-adrenolityków w okresie okołooperacyjnym.

Anestezjolog musi zostać poinformowany o podawaniu β-adrenolityków ze względu na ryzyko wystąpienia interakcji z innymi produktami leczniczymi, co może prowadzić do bradyarytmii, osłabienia odruchowej tachykardii oraz zmniejszonej zdolności kompensacyjnej układu krążenia w przypadku utraty krwi.

Jeśli przed znieczuleniem zachodzi konieczność przerwania stosowania β-adrenolityków, należy stopniowo zmniejszać ich dawkę, a leczenie zakończyć na 48 h przed planowanym znieczuleniem.

Mimo że kardioselektywne β₁-adrenolityki mogą mieć mniejszy wpływ na czynność płuc niż niewybiórcze β-adrenolityki, podobnie jak w przypadku innych β-adrenolityków, należy unikać ich stosowania u pacjentów z obturacyjnymi chorobami płuc, chyba że są do tego bezwzględne wskazania kliniczne.

Jeżeli istnieją takie wskazania, ten produkt leczniczy należy stosować z zachowaniem ostrożności.

U pacjentów z obturacyjnymi chorobami dróg oddechowych leczenie bisoprololem należy rozpoczynać od najmniejszej możliwej dawki, a pacjentów należy ściśle kontrolować pod kątem wystąpienia nowych objawów (np. duszności, nietolerancji wysiłku, kaszlu).

W przypadku astmy oskrzelowej lub innych przewlekłych obturacyjnych chorób płuc, które mogą przebiegać objawowo, należy podawać jednocześnie leki rozszerzające oskrzela.

Sporadycznie u pacjentów z astmą może wystąpić zwiększenie oporów w drogach oddechowych, dlatego może być konieczne zwiększenie dawki β₂-adrenomimetyków.

U pacjentów z łuszczycą lub łuszczycą w wywiadzie można stosować β-adrenolityki (np. bisoprolol) wyłącznie po bardzo dokładnym rozważeniu stosunku korzyści do ryzyka.

U pacjentów z guzem chromochłonnym nie wolno stosować bisoprololu bez uprzedniego zastosowania leku blokującego receptory α-adrenergiczne.

Leczenie bisoprololem może maskować objawy nadczynności tarczycy.

Leczenie bisoprololem w skojarzeniu z antagonistami wapnia typu dilitazemu lub werapamilu, z lekami przeciwarytmicznymi klasy I i z ośrodkowo działającymi przeciwnadciśnieniowymi produktami leczniczymi jest na ogół niezalecane.

Stosowanie produktu leczniczego może powodować dodatnie wyniki testów antydopingowych.

Stosowanie produktu leczniczego jako substancji dopingującej może stanowić zagrożenie dla zdrowia.

Leczenie stabilnej przewlekłej niewydolności serca bisoprololem należy rozpocząć od specjalnego etapu dostosowywania dawki.

Brak doświadczenia klinicznego w stosowaniu bisoprololu w niewydolności serca u pacjentów z następującymi stanami i chorobami współistniejącymi:

• cukrzyca insulinozależna (typu I),
• ciężkie zaburzenie czynności nerek,
• ciężkie zaburzenie czynności wątroby,
• kardiomiopatia restrykcyjna,
• wrodzona wada serca,
• hemodynamicznie istotna wada zastawek,
• zawał mięśnia sercowego przebyty w ciągu ostatnich 3 m-cy.

W badaniach klinicznych u pacjentów z chorobą wieńcową bisoprolol nie wywierał wpływu na zdolność prowadzenia pojazdów.

Jednak, ze względu na indywidualną zmienność reakcji na produkt leczniczy, zdolność prowadzenia pojazdów lub obsługiwania maszyn może być zaburzona.

Należy brać to pod uwagę zwłaszcza na początku leczenia i podczas zmiany produktu leczniczego, jak również w skojarzeniu z alkoholem.

Zaburzenia psychiczne:

• (niezbyt często) zaburzenia snu, depresja;
• (rzadko) koszmary senne, omamy.

Zaburzenia układu nerwowego:

• (często) zawroty głowy, ból głowy;
• (rzadko) omdlenie.

Zaburzenia oka:

• (rzadko) zmniejszone wydzielanie łez (należy uwzględnić, jeśli pacjent używa soczewek kontaktowych);
• (bardzo rzadko) zapalenie spojówek.

Zaburzenia ucha i błędnika: (rzadko) zaburzenia słuchu.

Zaburzenia serca:

• (bardzo często) bradykardia u pacjentów z przewlekłą niewydolnością serca;
• (często) nasilenie niewydolności serca u pacjentów z przewlekłą niewydolnością serca;
• (niezbyt często) zaburzenia przewodzenia przedsionkowo-komorowego, nasilenie niewydolności serca (u pacjentów z nadciśnieniem tętniczym lub dławicą piersiową), bradykardia (u pacjentów z nadciśnieniem tętniczym lub dławicą piersiową).

Zaburzenia naczyniowe:

• (często) uczucie ziębnięcia lub drętwienia kończyn, niedociśnienie tętnicze u pacjentów z przewlekłą niewydolnością serca;
• (niezbyt często) niedociśnienie tętnicze.

Zaburzenia układu oddechowego, klatki piersiowej i śródpiersia:

• (niezbyt często) skurcz oskrzeli u pacjentów z astmą oskrzelową lub obturacyjną chorobą płuc w wywiadzie;
• (rzadko) alergiczne zapalenie błony śluzowej nosa.

Zaburzenia żołądka i jelit: (często) zaburzenia żołądkowo-jelitowe, takie jak nudności, wymioty, biegunka i zaparcie.

Zaburzenia wątroby i dróg żółciowych: (rzadko) zapalenie wątroby.

Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej:

• (rzadko) reakcje nadwrażliwości (świąd, zaczerwienienie twarzy, wysypka, obrzęk naczynioruchowy);
• (bardzo rzadko) łysienie, β-adrenolityki mogą wywoływać lub nasilać objawy łuszczycy lub wywoływać wysypkę łuszczycopodobną.

Zaburzenia mięśniowo-szkieletowe i tkanki łącznej: (niezbyt często) osłabienie i kurcze mięśni.

Zaburzenia układu rozrodczego i piersi: (rzadko) zaburzenia potencji.

Zaburzenia ogólne:

• (często) astenia u pacjentów z przewlekłą niewydolnością serca, uczucie zmęczenia;
• (niezbyt często) astenia (u pacjentów z nadciśnieniem tętniczym lub dławicą piersiową).

Badania diagnostyczne: (rzadko) zwiększenie stężenia triglicerydów, zwiększenie aktywności enzymów wątrobowych (AlAT, AspAT).

Szczegóły dotyczące działań niepożądanych, patrz ChPL.

Działanie farmakologiczne bisoprololu może szkodliwie wpływać na ciążę i/lub rozwój płodu lub noworodka.

Leki blokujące receptory β-adrenergiczne zmniejszają zazwyczaj przepływ przez łożysko, co wiąże się z opóźnieniem wzrostu płodu, śmiercią wewnątrzmaciczną, poronieniem lub przedwczesnym porodem.

U płodu i noworodka mogą wystąpić działania niepożądane (np. hipoglikemia i bradykardia).

Jeśli leczenie β-adrenolitykami jest konieczne, zaleca się stosowanie wybiórczych β₁-adrenolityków.

Bisoprololu nie wolno podawać kobietom w ciąży, jeśli nie jest to bezwzględnie konieczne.

Jeśli stosowanie bisoprololu jest niezbędne, należy monitorować przepływ krwi przez łożysko i rozwój płodu.

W razie niekorzystnego wpływu na przebieg ciąży lub rozwój płodu, należy rozważyć inne leczenie.

Noworodek musi pozostawać pod ścisłą obserwacją.

Objawy hipoglikemii i bradykardii występują na ogół w pierwszych trzech dobach życia.

Brak danych dotyczących przenikania bisoprololu do mleka ludzkiego, dlatego nie zaleca się karmienia piersią podczas stosowania tego produktu leczniczego.

Objawy: w przypadku przedawkowania (np. przyjęcia dawki dobowej 15 mg zamiast 7,5 mg) opisywano wystąpienie bloku przedsionkowo-komorowego III°, bradykardii i zawrotów głowy.

Ogólnie, najczęstsze objawy przedawkowania leków β-adrenolitycznych to:

• bradykardia
• niedociśnienie tętnicze
• skurcz oskrzeli
• ostra niewydolność serca
• hipoglikemia

Dotychczas zgłoszono kilka przypadków przedawkowania bisoprololu (maks. 2000 mg) u osób z nadciśnieniem tętniczym i/lub chorobą wieńcową, u których wystąpiła bradykardia i/lub niedociśnienie tętnicze; wszyscy pacjenci powrócili do zdrowia.

Istnieją znaczne, indywidualne różnice dotyczące wrażliwości na pojedynczą dużą dawkę bisoprololu; prawdopodobnie pacjenci z niewydolnością serca są bardzo wrażliwi. Dlatego konieczne jest rozpoczynanie leczenia w tej grupie pacjentów od stopniowego zwiększania dawki, zgodnie ze schematem.

Leczenie: w przypadku przedawkowania należy przerwać leczenie bisoprololem oraz zastosować leczenie podtrzymujące i objawowe. Z ograniczonych danych wynika, że bisoprolol tylko w niewielkim stopniu można usunąć za pomocą dializy.

Na podstawie spodziewanego działania farmakologicznego oraz zaleceń dla innych β-adrenolityków, należy rozważyć następujące postepowanie, o ile jest to uzasadnione klinicznie:

• Bradykardia: należy podać dożylnie atropinę. Jeśli reakcja jest niewystarczająca, można ostrożnie podać izoprenalinę lub inny lek o dodatnim działaniu chronotropowym. W niektórych przypadkach może być konieczne przezżylne wszczepienie stymulatora serca.
• Niedociśnienie tętnicze: należy podać dożylnie płyny i leki obkurczające naczynia. Korzystne może być dożylne podanie glukagonu.
• Blok przedsionkowo-komorowy (II° lub III°): należy monitorować stan pacjenta i podać izoprenalinę lub orcyprenalinę we wlewie dożylnym lub przezżylnie wszczepić stymulator serca.
• Nagłe zaostrzenie niewydolności serca: należy podać dożylne leki moczopędne, leki o działaniu inotropowym, leki rozszerzające naczynia.
• Skurcz oskrzeli: należy podać leki rozszerzające oskrzela, takie jak izoprenalina lub orcyprenalina, β₂-sympatykomimetyki i/lub aminofilina.
• Hipoglikemia: należy podać dożylnie glukozę.