Jakie mogą być wczesne objawy choroby nerek?

Choroby nerek często rozwijają się bezobjawowo, co utrudnia ich wczesną diagnostykę. Identyfikacja pierwszych objawów i regularne monitorowanie funkcji nerek są kluczowe, aby spowolnić progresję choroby i zmniejszyć ryzyko powikłań, takich jak: niewydolność nerek czy choroby sercowo-naczyniowe.

Markery laboratoryjne i diagnostyka

Jednym z najważniejszych wskaźników wczesnego stadium choroby nerek jest obecność albuminy w moczu (albuminuria). Diagnostyka opiera się na oznaczeniu stosunku albuminy do kreatyniny (ACR):

• ACR <30 mg/g kreatyniny – normoalbuminuria (prawidłowa ilość albuminy w moczu),
• ACR 30–300 mg/g kreatyniny – mikroalbuminuria (wczesne stadium uszkodzenia nerek),
• ACR >300 mg/g kreatyniny – makroalbuminuria (bardziej zaawansowane uszkodzenie nerek).

Wzrost stężenia kreatyniny w surowicy, nawet jeśli mieści się jeszcze w górnej granicy normy, może sygnalizować początkowe uszkodzenie nerek. Regularne badania przesiewowe są szczególnie istotne u pacjentów z:

• cukrzycą,
• nadciśnieniem tętniczym,
• miażdżycą.

Objawy kliniczne i zmiany w badaniu fizykalnym

 Do wczesnych objawów należą:

• zmęczenie i osłabienie - objawy anemii powstającej na skutek zmniejszonej produkcji erytropoetyny przez uszkodzone nerki;
• obrzęki w okolicy powiek i kończyn dolnych, świadczące o zaburzeniach gospodarki wodno-elektrolitowej;
• podwyższone ciśnienie tętnicze, będące konsekwencją retencji sodu i wody;
• zmiany w moczu:
  • nadmierne pienienie się,
  • nietypowa barwa,
  • zmniejszenie dobowej objętości poniżej normy (oliguria).

Profilaktyka i leczenie choroby nerek we wczesnych stadiach

 Zapobieganie chorobom nerek obejmuje:

• leczenie chorób podstawowych (cukrzyca i nadciśnienie),
• modyfikację stylu życia,
• stosowanie inhibitorów konwertazy angiotensyny (ACE) lub antagonistów receptora angiotensyny (ARB) – spowalniają postęp uszkodzenia nerek,
• regularne badania kontrolne – kluczowe dla wczesnego wykrycia choroby.

Bibliografia

1. Whaley-Connell, A., Nistala, R., & Chaudhary, K. (2011). Science of Medicine: Chronic Kidney Disease. Missouri Medicine, 108(1), 25–27.
2. American Diabetes Association. (2020). Kidney Disease: Signs and Treatment. Clinical Diabetes, 38(2), 1–2.