Terapia hormonalna w PCOS – kiedy jest konieczna?

Jakie są wskazania do terapii hormonalnej w zespole policystycznych jajników?

Zespół policystycznych jajników (PCOS) dotyka 6-13% kobiet w wieku reprodukcyjnym. Ta złożona jednostka chorobowa wymaga spersonalizowanego podejścia terapeutycznego, które zależy od dominującego fenotypu pacjentki. Nie każda pacjentka wymaga terapii hormonalnej – wybór leczenia zależy przede wszystkim od dominującego fenotypu choroby (metaboliczny, hiperandrogeniczny lub reprodukcyjny) oraz nasilenia objawów klinicznych.

Fenotypy PCOS – klucz do skutecznego leczenia

W przypadku fenotypu metabolicznego podstawą leczenia jest modyfikacja stylu życia połączona z metforminą w dawce 850-1750 mg dziennie. Przy nasilonym hiperandrogenizmie zaleca się terapię skojarzoną z niskodawkową antykoncepcją.

Jak leczyć fenotyp hiperandrogeniczny PCOS?

Fenotyp hiperandrogeniczny wymaga przede wszystkim dwuskładnikowego niskodawkowego leczenia antykoncepcyjnego, szczególnie z progestagenem o działaniu antyandrogennym. Pacjentki powinny być świadome, że pierwsze efekty biochemiczne pojawią się po 3 miesiącach, natomiast kliniczne zazwyczaj po półrocznej terapii.

Skuteczne metody leczenia fenotypu reprodukcyjnego

Skuteczne leczenie fenotypu reprodukcyjnego obejmuje:

1. redukcję masy ciała i włączenie metforminy u pacjentek otyłych,
2. stosowanie cytrynianu klomifenu (50-150 mg dziennie),
3. monitorowanie cyklu owulacyjnego, który pojawia się w 75-80% przypadków,
4. rozważenie innych opcji terapeutycznych przy braku efektów podstawowego leczenia.

Od czego zależy wybór terapii PCOS?

Wybór odpowiedniej terapii zależy od:

1. nasilenia objawów klinicznych,
2. występowania zaburzeń metabolicznych,
3. wieku pacjentki,
4. planów prokreacyjnych,
5. chorób współistniejących.

Indywidualne podejście w terapii PCOS

PCOS to złożona jednostka chorobowa wymagająca indywidualnego podejścia. Chociaż nie każda pacjentka potrzebuje terapii hormonalnej, kluczowa jest właściwa diagnostyka i określenie dominującego fenotypu. To pozwala na wdrożenie najbardziej efektywnej strategii terapeutycznej, dostosowanej do konkretnych potrzeb pacjentki.

Kody ICD-10

Referencje

1. Milewicz, A., Kudła, M., Spaczyński, R. Z., Dębski, R., Męczekalski, B., Wielgoś, M., Ruchała, M., Małecka-Tendera, E., Kos-Kudła, B., Jędrzejuk, D., & Zachurzok, A. (2018). The polycystic ovary syndrome: A position statement from the Polish Society of Endocrinology, the Polish Society of Gynaecologists and Obstetricians, and the Polish Society of Gynaecological Endocrinology. Endokrynologia Polska, 69(4), 328-344.