Skierowanie na leczenie uzdrowiskowe

Leczenie uzdrowiskowe jest z założenia kontynuacją i dopełnieniem procesu leczniczego. Funkcjonuje z myślą o pacjentach, którzy zakończyli leczenie szpitalne lub są pod stałą kontrolą ambulatoryjną. Do leczenia sanatoryjnego zalicza się rehabilitację, terapię chorób przewlekłych oraz ich profilaktykę. W dużej mierze bazuje ono na wykorzystaniu naturalnych bogactw i czynników fizycznych, takich jak wody mineralne, hydroterapia, fizykoterapia i kinezyterapia.

Skierowanie „do sanatorium” może wystawić każdy lekarz udzielający świadczeń w ramach umowy z NFZ [1].

Jakie są możliwości leczenia uzdrowiskowego?

Leczenie uzdrowiskowe – dorośli

Leczenie uzdrowiskowe – dzieci

Co jest brane pod uwagę przy wystawianiu skierowania?

Każda osoba dorosła lub opiekująca się osobą nieletnią może starać się o wyjazd na leczenie uzdrowiskowe. Wystawiając skierowanie, należy wziąć pod uwagę aktualny stan zdrowia pacjenta, wskazania i przeciwwskazania oraz potencjalny wpływ leczenia uzdrowiskowego na stan zdrowia (niektóre choroby mogą ulec zaostrzeniu w związku ze stosowanym leczeniem bodźcowym). Podstawą wystawienia skierowania jest zaświadczenie lekarskie potwierdzające rozpoznanie zasadnicze.

Podczas kwalifikacji należy uwzględnić:

• stan zdrowia pacjenta;
• możliwość leczenia uzdrowiskowego przy wykorzystaniu właściwości naturalnych surowców leczniczych;
• przebieg choroby będącej wskazaniem do leczenia uzdrowiskowego lub rehabilitacji uzdrowiskowej;
• efekty przebytego w przeszłości leczenia uzdrowiskowego lub rehabilitacji uzdrowiskowej, jeżeli pacjent korzystał z tej formy leczenia lub rehabilitacji;
• zdolność pacjenta do samoobsługi i samodzielnego poruszania się lub zdolność do samoobsługi i samodzielnego przemieszczania się na wózku inwalidzkim [4].

Szczegółową listę wskazań i przeciwwskazań do odbycia leczenia uzdrowiskowego określa Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 5 stycznia 2012 r. w sprawie sposobu kierowania i kwalifikowania pacjentów do zakładów lecznictwa uzdrowiskowego. 

Jak często można korzystać z lecznictwa uzdrowiskowego?

Kolejne skierowanie można wystawić, jeżeli od dnia zakończenia ostatniego leczenia uzdrowiskowego lub rehabilitacji uzdrowiskowej minęło co najmniej 12 miesięcy [3]. NFZ zaleca częstotliwość korzystania z takiego świadczenia nie większą niż raz na 18 miesięcy [3].

Wyjątek stanowią pracownicy zakładów, które stosowały w produkcji azbest – mogą oni korzystać z leczenia uzdrowiskowego raz w roku i przysługuje im zwolnienie z opłat [3]. Z opłat zwolnione są również dzieci, a dokładne zasady dotyczące odpłatności za leczenie w przypadku osób dorosłych lub opiekunów dzieci są dostępne tutaj.

Szczególne przypadki kwalifikacji

Osoby poddawane dializoterapii mogą zostać zakwalifikowane do zakładu lecznictwa uzdrowiskowego po przedstawieniu opinii lekarza specjalisty w dziedzinie nefrologii [4].

Pacjent po przeszczepieniu narządu może zostać zakwalifikowany do odbycia leczenia uzdrowiskowego po przedstawieniu opinii lekarza specjalisty w dziedzinie transplantologii klinicznej w zakresie:

1. stabilnej czynności przeszczepionego narządu,
2. ustalenia dawek leków immunosupresyjnych,
3. braku ostrych schorzeń, aktywnych infekcji oraz poważnego uszkodzenia innych układów i narządów [4].

Osoba po przeszczepieniu szpiku kostnego może zostać zakwalifikowana do leczenia uzdrowiskowego po przedstawieniu opinii lekarza specjalisty w dziedzinie hematologii [4].

Od dnia przeszczepienia do dnia rozpoczęcia leczenia w zakładzie lecznictwa uzdrowiskowego musi upłynąć co najmniej 6 miesięcy [4].

Jak wystawić skierowanie na leczenie uzdrowiskowe?

Od lipca 2023 r. skierowania na leczenie uzdrowiskowe wystawiane są w formie elektronicznej. Skierowanie papierowe można wystawić jedynie w przypadku braku dostępu do systemu teleinformatycznego (np. braku internetu) lub gdy dotyczy ono świadczenia, które ma się odbywać poza granicami kraju (druk skierowania jest dostępny na stronie Narodowego Funduszu Zdrowia).

Praktyka kliniczna

Skierowanie na leczenie uzdrowiskowe

Sprawdź

Skierowanie elektroniczne można wystawić poprzez aplikację gabinet.gov.pl. Po utworzeniu nowego skierowania na leczenie uzdrowiskowe należy po kolei uzupełnić: 

1. dane pacjenta, 
2. badanie podmiotowe i przedmiotowe – w tym ocenę sprawności ruchowej i zdolność samoobsługi, 
3. rozpoznanie z listy ICD-10,
4. uzasadnienie skierowania, 
5. preferowaną formę komunikacji z pacjentem (papierowa lub elektroniczna),
6. wyniki badań, m.in.: morfologii, OB, badania ogólnego moczu, EKG oraz w uzasadnionych przypadkach RTG klatki piersiowej, które można wpisać ręcznie lub załączyć w formie:
   • elektronicznej dokumentacji medycznej, 
   • skanu wyniku w formacie PNG, JPG, PDF.

Skierowanie następnie należy podpisać jedną z metod podpisu elektronicznego. Po kliknięciu przycisku „prześlij” jest ono automatycznie wysyłane do danego oddziału NFZ. 

Co dalej?

Zarejestrowane skierowanie automatycznie przekazywane jest lekarzowi specjaliście balneologii i medycyny fizykalnej lub rehabilitacji medycznej, który dokonuje jego oceny pod względem celowości leczenia uzdrowiskowego albo rehabilitacji uzdrowiskowej. Może on:

1. zwrócić e-skierowanie z prośbą o uzupełnienie np. badań dodatkowych,
2. odrzucić skierowanie bez możliwości odwołania w przypadku braku wskazań lub wystąpienia przeciwwskazań – taką informację otrzyma zarówno lekarz prowadzący, jak i pacjent.

Status skierowania widoczny jest na Internetowym Koncie Pacjenta (IKP). Chorzy mogą również otrzymywać powiadomienia w wersji papierowej w przypadku złożenia takiej dyspozycji.

Pozytywnie rozpatrzony wniosek wskazuje zakres leczenia zgodny z profilem dolegliwości (kardiologiczny, reumatologiczny itp.), kierunek oraz rejon leczniczy. NFZ potwierdza skierowanie w przypadku wolnych miejsc w danej placówce leczenia uzdrowiskowego. Informacja na ten temat zostaje przekazana pacjentowi najpóźniej 14 dni przed datą rozpoczęcia leczenia. W przypadku braku miejsc w odpowiednich placówkach chory otrzymuje informację o przybliżonym czasie oczekiwania. 

Publikacja jest fragmentem e-booka ,,Pierwsze kroki w POZ - edycja IV (2024/2025)", którego pełną wersję można pobrać tutaj.

E-book

Pierwsze kroki w POZ – edycja 2024/2025

Sprawdź