Verospiron®

Dawka 25 mg.

• Zastoinowa niewydolność serca.
• Leczenie dodatkowe w nadciśnieniu tętniczym, gdy dotychczasowe leczenie innymi lekami przeciwnadciśnieniowymi jest niewystarczające.
• Wodobrzusze i obrzęki w marskości wątroby.
• Wodobrzusze spowodowane przez nowotwór złośliwy.
• Obrzęki w zespole nerczycowym.
• Hiperaldosteronizm pierwotny (diagnostyka i leczenie).

Dawka 50 mg, 100 mg. Dorośli.

• Zastoinowa niewydolność serca.
• Leczenie jako dodatkowy produkt leczniczy w nadciśnieniu tętniczym, gdy dotychczasowe leczenie innymi lekami przeciwnadciśnieniowymi jest niewystarczające.
• Wodobrzusze i obrzęki w marskości wątroby.
• Wodobrzusze spowodowane przez nowotwór złośliwy.
• Obrzęki w zespole nerczycowym.
• Hiperaldosteronizm pierwotny (diagnostyka i leczenie).

Dzieci i młodzież. Dzieci powinny być leczone wyłącznie pod nadzorem lekarza pediatry. Dostępne dane dotyczące stosowania u dzieci i młodzieży są ograniczone.

Dorośli. Zastoinowa niewydolność serca z obrzękiem. W leczeniu obrzęków zaleca się zastosowanie dawki początkowej spironolaktonu 100 mg/dobę podawanej w dawce pojedynczej lub w kilku dawkach podzielonych, jednak zakres dawek może wynosić od 25 mg-200 mg/dobę. Dawkę podtrzymującą należy wyznaczyć indywidualnie dla każdego pacjenta. Pacjenci z ciężką niewydolnością serca (klasy III-IV wg NYHA). Ciężka niewydolność serca (klasy III-IV wg NYHA). Na podstawie danych uzyskanych w badaniu (ang. RALES) należy rozpocząć leczenie spironolaktonem w dawce 25 mg raz/dobę w skojarzeniu ze standardową terapię, jeżeli stężenie potasu w surowicy wynosi ≤5 mEq/l, a stężenie kreatyniny w surowicy wynosi ≤2,5 mg/dl. Jeżeli jest to klinicznie wskazane, u pacjentów tolerujących dawkę 25 mg raz/dobę, dawkę można zwiększyć do 50 mg raz/dobę. U pacjentów, którzy nie toleruj dawki 25 mg raz/dobę, dawkę można zmniejszyć do 25 mg podawanych co drugi dzień.

Leczenie dodatkowe w nadciśnieniu tętniczym, gdy dotychczasowe leczenie innymi lekami przeciwnadciśnieniowymi jest niewystarczające. Dawka początkowa wynosi 25 mg/dobę, podawana w dawce pojedynczej w skojarzeniu z innymi lekami przeciwnadciśnieniowymi. Jeśli po upływie 4 tyg. nie uzyskano docelowych wartości ciśnienia tętniczego, dawkę można podwoić. Przed rozpoczęciem stosowania spironolaktonu u pacjentów z nadciśnieniem tętniczym, którzy są już leczeni inhibitorem ACE lub antagonistą receptora angiotensynowego, należy skontrolować stężenie potasu i kreatyniny we krwi. Leczenia nie należy rozpoczynać, jeżeli stężenie potasu we krwi wynosi >5,0 mmol/l lub stężenie kreatyniny we krwi wynosi >2,5 mg/dl. Częste monitorowanie stężenia potasu i kreatyniny we krwi jest konieczne podczas pierwszych trzech miesięcy od rozpoczęcia leczenia lub zwiększenia dawki spironolaktonu. Następnie stężenie potasu i kreatyniny należy oznaczać co 3-6 m-cy. Leczenie skojarzone należy tymczasowo lub trwale przerwać w przypadku wystąpienia stężenia potasu we krwi powyżej 5,0 mmol/l lub stężenia kreatyniny we krwi powyżej 2,5 mg/dl.

Wodobrzusze i obrzęki w marskości wątroby. Jeżeli stosunek jonów Na⁺/K⁺ w moczu ma wartość większą niż 1,0, należy zastosować dawkę 100 mg/dobę. Jeżeli stosunek ten ma wartość mniejszą niż 1,0, zaleca się dawkę 200-400 mg /dobę. Dawkę podtrzymującą należy wyznaczyć indywidualnie dla każdego pacjenta. Wodobrzusze spowodowane nowotworem złośliwym. Zwykle stosowana dawka początkowa wynosi 100-200 mg/dobę. W ciężkich przypadkach, dawkę można stopniowo zwiększać do 400 mg/dobę. Gdy obrzęki są odpowiednio kontrolowane, dawkę podtrzymującą należy wyznaczyć indywidualnie dla każdego pacjenta.

Obrzęki w zespole nerczycowym. Zwykle stosowana dawka wynosi 100 mg-200 mg/dobę. Nie wykazano, by spironolakton posiadał działanie przeciwzapalne, ani też wpływał na proces patologiczny. Stosowanie spironolaktonu jest zalecane jedynie w przypadku, gdy leczenie glikokortykosteroidami nie jest wystarczająco skuteczne.

Pierwotny hiperaldosteronizm. Ustalenie diagnozy. Test długotrwały: Produkt leczniczy należy stosować w dawce dobowej wynoszącej 400 mg przez 3-4 tyg. Wyrównanie hipokaliemii i nadciśnienia tętniczego dostarcza wstępnych dowodów do diagnozy pierwotnego hiperaldosteronizmu. Test krótkotrwały: produkt leczniczy należy stosować w dawce dobowej wynoszącej 400 mg przez 4 dni. Jeżeli podczas podawania produktu leczniczego stężenie potasu w surowicy wzrasta, a po odstawieniu maleje, należy rozważyć wstępną diagnozę pierwotnego hiperaldosteronizmu. Leczenie. Produkt leczniczy stosuje się w dawce dobowej wynoszącej 100 mg-400 mg jako przygotowanie do zabiegu operacyjnego. U pacjentów nie zakwalifikowanych do leczenia operacyjnego można stosować spironolakton jako długotrwałe leczenie podtrzymujące w najmniejszej skutecznej dawce. W takim przypadku dawkę początkową można zmniejszać w odstępach 14-dniowych, aż do osiągnięcia najmniejszej skutecznej dawki. W przypadku długotrwałego leczenia zaleca się podawanie spironolaktonu w skojarzeniu z innymi lekami moczopędnymi w celu zmniejszenia ryzyka działań niepożądanych.

Pacjenci w podeszłym wieku. Zaleca się rozpoczynanie leczenia od najmniejszej dawki, a następnie stopniowo zwiększać ją, o ile jest to konieczne, aż do uzyskania maks. korzyści. Należy zachować ostrożność w przypadku ciężkich zaburzeń wątroby i nerek, ponieważ może być zmieniony metabolizm i wydalanie produktu leczniczego. Dodatkowo, u pacjentów w podeszłym wieku należy wziąć pod uwagę ryzyko wystąpienia hiperkaliemii.

Dzieci i młodzież. Dawka początkowa wynosi 1-3 mg spironolaktonu/kg. mc. podawana w dawce pojedynczej lub w 2-4 dawkach podzielonych. Podczas leczenia podtrzymującego lub w przypadku jednoczesnego stosowania innych leków moczopędnych, dawkę należy zmniejszyć do 1-2 mg/kg. Zaburzenia czynności nerek. W przypadku zaburzeń czynności nerek (przesączanie kłębuszkowe 10-30 ml/min) należy zmniejszyć dawkę spironolaktonu lub częstość podawania, w zależności od potrzeb. Stosowanie spironolaktonu jest przeciwwskazane w przypadku ciężkiej niewydolności nerek (przesączanie kłębuszkowe <10 ml/min).

Na ogół dawkę dobową produktu leczniczego podaje się jako dawkę pojedynczą lub w dwóch dawkach podzielonych, po posiłkach.

Zaleca się, aby przyjmować pierwszą dawkę danego dnia lub całkowitą dawkę dobową rano.

Spironolakton jest kompetytywnym antagonistą aldosteronu. Związek ten wykazuje działanie w części dystalnej kanalików nerkowych, hamując wchłanianie zwrotne wody i jonów Na⁺ oraz wydalanie jonów K⁺ spowodowane przez aldosteron. Spironolakton nie tylko zwiększa wydalanie jonów Na⁺ i Cl^- oraz zmniejsza wydalanie jonów K⁺, ale również hamuje wydalanie jonów H⁺ z moczem. W wyniku swojego działania moczopędnego wykazuje również działanie obniżające ciśnienie tętnicze.

1 kaps. zawiera 25mg, 50mg lub 100 mg spironolaktonu.

Stosowanie spironolaktonu jednocześnie z

• innymi lekami moczopędnymi oszczędzającymi potas,
• inhibitorami ACE,
• antagonistami receptora angiotensyny II,
• antagonistami aldosteronu,
• suplementami potasu,
• dietą bogatą w potas lub zamiennikami soli kuchennej zawierającymi potas,

może prowadzić do ciężkiej hiperkaliemii.

Oprócz innych produktów leczniczych, o których wiadomo, że powodują hiperkaliemię, jednoczesne stosowanie trimetoprimu z sulfametoksazolem (kotrimoksazol) i spironolaktonu może prowadzić do istotnej klinicznie hiperkaliemii.

Leki immunosupresyjne, cyklosporyna i takrolimus mogą zwiększać ryzyko hiperkaliemii związanej ze stosowaniem spironolaktonu.

Cholestyramina i chlorek amonu mogą również zwiększać ryzyko hiperkaliemii i metabolicznej kwasicy hiperchloremicznej.

Trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne i leki przeciwpsychotyczne mogą nasilać hipotensyjne działanie spironolaktonu.

Leki przeciwnadciśnieniowe:

• występuje nasilenie działania produktów leczniczych obniżających ciśnienie tętnicze
• oraz może zaistnieć konieczność zmniejszenia ich dawki w przypadku, gdy produkt leczniczy zostanie dodany do schematu leczenia.

W późniejszym okresie może być konieczne dostosowanie dawkowania tych produktów leczniczych.

Nie należy rutynowo stosować inhibitorów ACE jednocześnie z produktem leczniczym, szczególnie u pacjentów ze zdiagnozowanym zaburzeniem czynności nerek, ponieważ stosowanie inhibitorów ACE jest związane ze zmniejszeniem wytwarzania aldosteronu.

Jednoczesne stosowanie z triazotanem glicerolu i innymi azotanami lub innymi lekami rozszerzającymi naczynia krwionośne może nasilać obniżenie ciśnienia tętniczego wywołanego przez produkt leczniczy.

Alkohol, barbiturany lub leki odurzające: mogą nasilać niedociśnienie ortostatyczne spowodowane przez spironolakton.

Glikokortykosteroidy, ACTH: może wystąpić nasilona utrata elektrolitów, w szczególności hipokaliemia.

Ryzyko komorowych zaburzeń rytmu serca wzrasta w przypadku jednoczesnego stosowania spironolaktonu i terfenadyny (antyhistamina) z powodu hipokaliemii i innych zaburzeń elektrolitowych.

Aminy presyjne (np. noradrenalina): spironolakton zmniejsza odpowiedź naczyniową na noradrenalinę.

Należy zachować ostrożność u pacjentów leczonych produktem leczniczym w przypadku znieczulenia miejscowego lub ogólnego.

Niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ): u niektórych pacjentów stosowanie leków z grupy NLPZ może osłabiać działanie moczopędne, natriuretyczne i przeciwnadciśnieniowe diuretyków pętlowych, leków moczopędnych oszczędzających potas oraz tiazydowych leków moczopędnych.

Skojarzone podawanie leków z grupy NLPZ, np. kwasu acetylosalicylowego, indometacyny i kwasu mefenamowego z lekami moczopędnymi oszczędzającymi potas było związane z występowaniem ciężkiej hiperkaliemii.

Dlatego też w przypadku skojarzonego podawania spironolaktonu i leków z grupy NLPZ należy dokładnie obserwować, czy u pacjenta wystąpiło oczekiwane działanie moczopędne.

Digoksyna: spironolakton może wydłużać okres półtrwania digoksyny, co może prowadzić do zwiększonego stężenia digoksyny w osoczu, a następnie do wystąpienia objawów jej toksyczności.

Podczas stosowania spironolaktonu konieczne może być zmniejszenie dawki digoksyny, należy również uważnie monitorować pacjenta w celu uniknięcia zarówno supra- jak subterapeutycznych stężeń digoksyny.

Interakcje dotyczące oznaczania leków/wyników badań laboratoryjnych: w piśmiennictwie znajduje się kilka opisów dotyczących możliwego oddziaływania spironolaktonu lub jego metabolitów z zestawami do oznaczania digoksyny metodą radioimmunologiczną.

Jednakże znaczenie kliniczne tych doniesień nie jest jeszcze znane.

W zestawach do oznaczania metodą fluorymetryczną spironolakton może zakłócać oznaczanie związków o podobnych właściwościach fluorescencyjnych (np. kortyzol, adrenalina).

Fenazon: Spironolakton nasila metabolizm fenazonu.

Lit: nie należy stosować litu jednocześnie z lekami moczopędnymi.

Leki moczopędne zmniejszają klirens nerkowy litu i znacząco zwiększają ryzyko jego toksyczności.

Karbenoksolon może powodować retencję sodu i przez to zmniejszać skuteczność spironolaktonu.

Należy unikać jednoczesnego stosowania tych dwóch związków.

Karbamazepina stosowana jednocześnie z lekami moczopędnymi może powodować hiponatremię o znaczeniu klinicznym.

Heparyna, heparyna drobnocząsteczkowa.

Stosowanie spironolaktonu z heparyną lub heparyną drobnocząsteczkową może prowadzić do ciężkiej hiperkaliemii.

Spironolakton może zmniejszać działanie antyagregacyjne leków z grupy pochodnych kumaryny.

Spironolakton może nasilać działanie analogów gonadoliberyny (tryptorelina, buserelina, gonadorelina).

• Nadwrażliwość na substancję czynną lub na którąkolwiek substancję pomocniczą.
• Bezmocz.
• Ostra niewydolność nerek.
• Ciężkie zaburzenia czynności nerek (przesączanie kłębuszkowe <10 ml/min).
• Hiperkaliemia.
• Choroba Addisona.
• Jednoczesne stosowanie eplerenonu lub innych leków moczopędnych oszczędzających potas.
• Nie należy stosować produktu leczniczego jednocześnie z innymi lekami moczopędnymi oszczędzającymi potas oraz nie należy rutynowo podawać suplementów potasu, ponieważ może wystąpić hiperkaliemia.

Produkt leczniczy należy stosować bardzo ostrożnie w przypadku, gdy choroba podstawowa sprzyja rozwojowi kwasicy i/lub hiperkaliemii. Pacjenci z nefropatią cukrzycową należą do grupy ryzyka wystąpienia hiperkaliemii. Leczenie spironolaktonem może prowadzić do przejściowego zwiększenia stężenia azotu mocznikowego (BUN), szczególnie u pacjentów, u których wcześniej występowały zaburzenia czynności nerek i hiperkaliemia. Spironolakton może powodować odwracalną metaboliczną kwasicę hiperchloremiczną. Z tego powodu u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek i wątroby oraz u pacjentów w podeszłym wieku należy monitorować czynność nerek oraz stężenie elektrolitów w surowicy w regularnych odstępach.

Jednoczesne stosowanie spironolaktonu z produktami leczniczymi, o których wiadomo, że powodują hiperkaliemię (np. z lekami moczopędnymi oszczędzającymi potas, inhibitorami ACE, antagonistami receptora angiotensyny II, antagonistami aldosteronu, heparyną, heparyną niskocząsteczkową suplementami potasu, dietą bogatą w potas lub zamiennikami soli kuchennej zawierającymi potas), może wywołać ciężką hiperkaliemię. Hiperkaliemia może prowadzić do zgonu. U pacjentów z ciężką niewydolnością serca stosujących spironolakton istotne jest monitorowanie stężenia potasu w surowicy i postępowanie odpowiednie do niego. Należy unikać stosowania innych leków moczopędnych oszczędzających potas. Należy również unikać stosowania doustnych suplementów potasu u pacjentów ze stężeniem potasu w surowicy > 3,5 mEq/l.

Zalecana częstość monitorowania stężenia potasu i kreatyniny to

• raz w tyg. po rozpoczęciu stosowania lub zwiększeniu dawki spironolaktonu,
• raz/miesiąc przez pierwsze 3 m-ce,
• później raz na kwartał przez rok,
• a następnie co 6 m-cy.

Leczenie należy odstawić lub czasowo przerwać w przypadku stężenia potasu w surowicy > 5 mEq/l lub stężenia kreatyniny w surowicy > 4 mg/dl. Pacjenci z ciężką niewydolnością serca (klasy IIIIV wg NYHA).

Spironolakton należy stosować bardzo ostrożnie u pacjentów z porfirią, ponieważ wiele leków powoduje wystąpienie ostrej porfirii. Podczas stosowania spironolaktonu zabronione jest spożywanie alkoholu.

Dane literaturowe oparte na badaniach na zwierzętach, u których stosowano dawki wielokrotnie przekraczające maks. dawki stosowane u ludzi podczas długotrwałego podawania w dużych dawkach, wskazują na ryzyko raka i białaczki szpikowej. Dlatego też należy unikać nieuzasadnionego długotrwałego podawania spironolaktonu.

Kaps. o mocy 100 mg zawierają barwnik-żółcień pomarańczową (E110)-który może powodować reakcje alergiczne.

W przypadku nietolerancji laktozy należy wziąć pod uwagę, że każda kapsułka o mocy 50 mg zawiera 127,5 mg laktozy jednowodnej, a każda kaps. o mocy 100 mg zawiera 255,0 mg laktozy jednowodnej. Pacjenci z rzadko występującą dziedziczną nietolerancją galaktozy, niedoborem laktazy (typu Lapp) lub zespołem złego wchłaniania glukozy-galaktozy nie powinni stosować tego produktu leczniczego.

U niektórych pacjentów zgłaszano występowanie senności i zawrotów głowy. Zaleca się zachowanie ostrożności podczas prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn do czasu ustalenia odpowiedzi na rozpoczęte leczenie.

Działania niepożądane wynikają z kompetycyjnego działania antagonistycznego względem nasilenia wydalania potasu przez aldosteron oraz z antyandrogennego działania spironolaktonu.

• Zaburzenia krwi i układu chłonnego: (bardzo rzadko) leukopenia, trombocytopenia, agranulocytoza, eozynofilia.
• Zaburzenia układu immunologicznego: (rzadko) nadwrażliwość.
• Zaburzenia układu endokrynologicznego: (bardzo rzadko) hirsutyzm.
• Zaburzenia metabolizmu i odżywiania: (bardzo często) hyperkalemia u pacjentów z niewydolnością nerek oraz u pacjentów stosujących jednocześnie produkty zawierające potas; (często) hyperkalemia u pacjentów w podeszłym wieku, u pacjentów z cukrzycą oraz u pacjentów stosujących inhibitory ACE; (rzadko) hiponatremia, odwodnienie, porfiria; (nieznana) kwasica hiperchloremiczna.
• Zaburzenia psychiczne: (niezbyt często) splątanie.
• Zaburzenia układu nerwowego: (niezbyt często) senność-u pacjentów z marskością wątroby, ból głowy; (bardzo rzadko) porażenie, paraplegia; (nieznana) zawroty głowy.
• Zaburzenia serca: (bardzo często) niemiarowość-u pacjentów z niewydolnością nerek oraz u pacjentów stosujących jednocześnie produkty zawierające potas.
• Zaburzenia naczyniowe: (bardzo rzadko) zapalenie naczyń; (nieznana) niedociśnienie tętnicze.
• Zaburzenia układu oddechowego, klatki piersiowej i śródpiersia: (bardzo rzadko) zmiana głosu.
• Zaburzenia żołądka i jelit: (często) nudności, wymioty; (rzadko) zapalenie błony śluzowej żołądka, wrzody, krwawienie z żołądka, ból żołądka, biegunka.
• Zaburzenia wątroby i dróg żółciowych: (bardzo rzadko) zapalenie wątroby; (nieznana) zaburzenia czynności wątroby.
• Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej: (rzadko) wysypka, pokrzywka; (bardzo rzadko) łysienie, wyprysk, rumień obrączkowaty, zespół przypominający toczeń; (nieznana) pemfigoid-głównie w przypadku długotrwałego leczenia, nadmierne owłosienie, zespół Stevens-Johnsona, świąd, toksyczne martwicze oddzielanie się naskórka.
• Zaburzenia mięśniowo-szkieletowe i tkanki łącznej: (bardzo rzadko) osteomalacia; (nieznana) kurcze mięśni nóg.
• Zaburzenia nerek i dróg moczowych: (bardzo rzadko) ostra niewydolność nerek.
• Zaburzenia układu rozrodczego i piersi: (bardzo często) zmniejszenie libido, zaburzenia erekcji, ginekomastia (u mężczyzn), tkliwość piersi, ból piersi (u mężczyzn), powiększenie piersi, zaburzenia miesiączkowania (u kobiet); (często) bezpłodność-w przypadku stosowania dużych dawek (450 mg /dobę).
• Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania: (niezbyt często) złe samopoczucie, zmęczenie.
• Badania diagnostyczne: (bardzo rzadko) zwiększenie stężenie mocznika we krwi, zwiększenie stężenia kreatyniny; (nieznana) zwiększenie stężenia HbA1c-głównie w przypadku długotrwałego leczenia.

Działania niepożądane zwykle ustępują po zakończeniu leczenia.

Spironolakton lub jego metabolity mogą przenikać przez barierę łożyskową.

U szczurów zaobserwowano feminizację męskich płodów związaną ze stosowaniem spironolaktonu.

Stosowanie produktu leczniczego u kobiet w ciąży wymaga przeprowadzenia starannej analizy bilansu spodziewanych korzyści wobec możliwych zagrożeń dla kobiety i dla płodu.

Metabolity spironolaktonu zostały wykryte w mleku kobiecym.

Jeżeli stosowanie produktu leczniczego uważa się za konieczne, należy przerwać karmienie piersią i zastosować alternatywną metodę karmienia dziecka.

Objawy ostrego przedawkowania mogą być następujące:

• senność,
• splątanie,
• nudności,
• wymioty,
• zawroty głowy lub biegunka.

Może wystąpić hiponatremia lub hiperkaliemia, ale jest mało prawdopodobne, że objawy te są związane z ostrym przedawkowaniem.

Objawy hiperkaliemii mogą być następujące:

• parestezja,
• osłabienie,
• porażenie wiotkie lub kurcze mięśni,

a ponadto mogą być klinicznie trudne do odróżnienia od hipokaliemii.

Najwcześniejszym specyficznym objawem przedmiotowym zaburzeń stężenia potasu są zmiany z zapisie elektrokardiograficznym.

Nie jest znana specyficzna odtrutka.

Można spodziewać się poprawy po odstawieniu produktu leczniczego.

Wskazane może być ogólne leczenie podtrzymujące, w tym wymiana płynów i elektrolitów.

W leczeniu hiperkaliemii należy zmniejszyć podaż potasu, podać leki moczopędne zwiększające wydalanie potasu, glukozę we wlewie dożylnym oraz insulinę lub doustnie żywice jonowymienne.

W ciężkich przypadkach należy przeprowadzić hemodializę.