Jak wysoki jest spadek GFR wraz z wiekiem?

Z biegiem lat u pacjentów dochodzi do stopniowego spadku przesączania kłębuszkowego (GFR). Proces ten ma charakter fizjologiczny, ale u części pacjentów prowadzi do przewlekłej choroby nerek (PChN). 

Zmiany funkcji nerek wraz z wiekiem

Wraz ze starzeniem się organizmu dochodzi do stopniowego zmniejszania się liczby czynnych nefronów, co skutkuje obniżeniem GFR o około 0,75–1 ml/min/rok. Spadek rozpoczyna się już od 35 r.ż. Jednocześnie obniżenie GFR (w granicach 45-59 ml/min/1,73 m2) u osób starszych przy braku innych nieprawidłowości (np. albuminurii) nie jest równoznaczne z ryzykiem schyłkowej PChN. 

Metody oceny funkcji nerek

Najczęściej stosowaną metodą oceny GFR są wzory szacunkowe oparte na stężeniu kreatyniny w surowicy. Wśród nich:

1. CKD-EPI – najbardziej precyzyjny 
2. MDRD – może niedoszacowywać GFR przy wartościach >60 ml/min/1,73 m²,
3. Cockcroft-Gault – mniej dokładny, szczególnie u osób otyłych.

Trzeba mieć na uwadze, że u osób starszych kreatynina może nie odzwierciedlać rzeczywistej funkcji nerek z powodu obniżonej masy mięśniowej czy diety ubogobiałkowej. 

Kody ICD-10

Referencje:

1. Małgorzewicz, S. Szacowanie GFR u osób starszych. Starzenie się nerki i inne choroby wymagające dalszej diagnostyki i leczenia. Medycyna po Dyplomie 01/2025.