Już jest komentarz do art. 10 Kodeksu Etyki Lekarskiej

Komisja Etyki Lekarskiej Naczelnej Rady Lekarskiej przygotowała komentarz do artykułu dotyczącego zakresu czynności, jakie lekarz może podjąć w stosunku do swoich kompetencji.

Art. 10. KEL brzmi:

1. Lekarz nie powinien wykraczać poza swoje kompetencje zawodowe przy wykonywaniu czynności diagnostycznych, zapobiegawczych, leczniczych i orzeczniczych.
2. Jeżeli zakres tych czynności przewyższa jego kompetencje, wówczas winien się zwrócić do innego bardziej kompetentnego lekarza. Nie dotyczy to nagłych wypadków i ciężkich zachorowań, gdy zwłoka może zagrażać zdrowiu lub życiu pacjenta

Artykuł 10 określa jeden z kluczowych elementów profesjonalizmu lekarskiego, jakim jest postępowanie zgodne z posiadanymi kompetencjami zawodowymi. Podejmowanie czynności diagnostycznych, zapobiegawczych, leczniczych lub orzeczniczych, które wykraczają poza umiejętności zawodowe lekarza, pozostaje w konflikcie z obowiązkiem dbania o dobro pacjenta. Podejmowanie przez lekarza czynności, wykraczających poza jego kompetencje zawodowe, zwiększa prawdopodobieństwo odniesienia przez pacjenta dających się uniknąć szkód. Ustęp 2 artykułu dopuszcza odstępstwo od tej zasady w nagłych sytuacjach zagrożenia życia chorego, a więc w sytuacjach, gdy udzielenie pacjentowi mniej niż optymalnej pomocy lekarskiej jest uzasadnione zagrożeniem życia pacjenta i pilnością potrzeby uzyskania tej pomocy. W takich przypadkach pomoc lekarza, która wykracza poza jego umiejętności, jest jedyną alternatywą wobec pozostawienia pacjenta bez żadnej pomocy medycznej 

– wyjaśniają eksperci. 

Jak czytamy w komentarzu, "umiejętności wraz z wiedzą, cechami charakteru oraz innymi zdolnościami psychospołecznymi składają się na kompetencje zawodowe, które umożliwiają realizowanie zadań w danym zawodzie. Weryfikowalne kompetencje poświadczone odpowiednimi dokumentami (np. prawem wykonywania zawodu, świadectwem specjalizacji, zaświadczeniem, certyfikatem) są to tzw. kwalifikacje".

Kompetencje zawodowe lekarza podlegają zmianie w czasie, m.in. w wyniku rosnącego doświadczenia zawodowego, a także kształcenia ustawicznego, dzięki któremu lekarz aktualizuje swoje kompetencje stosownie do postępów w wiedzy i technologiach medycznych. Stąd, m.in. art. 64 stanowi, że powinnością każdego lekarza jest stałe uzupełnianie i doskonalenie swej wiedzy i umiejętności, co można czynić w ramach kursów doskonalących lub poprzez praktykę

– brzmi komentarz.

Eksperci z NRL zaznaczają, że skoro na całokształt kompetencji zawodowych lekarza składają się m.in. wiedza i umiejętności poświadczone "dyplomami", to przystępując do wykonywania czynności diagnostycznych, zapobiegawczych, leczniczych lub orzeczniczych, powinien on samodzielnie i krytycznie ocenić, czy ma odpowiednie kompetencje i czy podejmując się opieki nad pacjentem w określonej sytuacji, nie będzie wykraczać poza nie. 

W sytuacji zagrożenia zdrowia lub życia trzeba działać

Eksperci podkreślają uwagę, że nie dotyczy to nagłych wypadków i ciężkich zachorowań, gdy zwłoka może zagrażać zdrowiu lub życiu chorego.

Udzielenie pomocy w takim przypadku przez lekarza, który ma wątpliwości co do swoich kompetencji (ewentualne nawiązanie do art. 72: nie potrafi ich ocenić z powodu działania alkoholu lub środków odurzających), jest mniejszym złem w porównaniu z pomocą medyczną udzielaną przez osobę przypadkową, niemającą żadnego wykształcenia medycznego. Należy też uwzględnić to, że udzielenie pomocy w sytuacjach, w których zwłoka może zagrażać zdrowiu lub życiu chorego, zwykle wymaga kompetencji z zakresu podstawowej pomocy medycznej. Kształcenie w tym zakresie należy do programu studiów medycznych, wobec czego można założyć, że praktycznie rzecz biorąc, każdy lekarz jest kompetentny do udzielenia pomocy 

– czytamy. 

Nowy KEL jest dostępny tutaj. 

Do tej pory pojawiły się komentarze do art. 69, do art. 12, do art. 41 i 42, do art. 7, do art. 6, do art. 1, do art. 20, do art. 33.