Nowe obowiązkowe szczepienia: HPV i meningokoki w kalendarzu jeszcze w tym roku

Ministerstwo Zdrowia planuje rozszerzenie kalendarza obowiązkowych szczepień ochronnych. Zgodnie z projektem, dzieci i młodzież z określonych grup wiekowych oraz ryzyka będą musiały przyjąć szczepionki przeciw wirusowi HPV oraz meningokokom. Ma to zwiększyć ochronę przed groźnymi chorobami, bo obecny poziom szczepień, zwłaszcza przeciw HPV, jest zbyt niski.

Z projektu rozporządzenia wynika, że jeszcze w tym półroczu mają wejść w życie przepisy, które wprowadzą obowiązek szczepienia przeciw ludzkiemu wirusowi brodawczaka (HPV) dla dzieci w wieku 9–14 lat (od rocznika 2018) oraz przeciw inwazyjnym zakażeniom Neisseria meningitidis dla osób do 19. roku życia, które nie były szczepione przeciwko tym zakażeniom i należą do grupy ryzyka zakażeń meningokokowych (analogiczne jak przy szczepieniu przeciwko pneumokokom) oraz urodzone przez matki zakażone HIV. Dane pokazują, że obecnie szczepionkę przeciw HPV przyjmuje zaledwie 15% uprawnionych dzieci – to znacznie mniej niż zakładano.

Obecnie w Polsce szczepienia przeciw meningokokom nie są finansowane w ramach powszechnego Programu Szczepień Ochronnych. Z kolei szczepionki przeciw HPV: dwuwalentna Cervarix i dziewięciowalentna Gardasil 9, są refundowane od ponad dwóch lat, jednak ich stosowanie jest dobrowolne.

Eksperci chcą narodowej strategii eliminacji chorób HPV-zależnych 

Przypomnijmy, że eksperci Ogólnopolskiego Programu Zwalczania Chorób Infekcyjnych domagają się opracowania narodowej strategii eliminacji chorób HPV-zależnych. Opracowali zestaw rekomendacji, które powinny stanowić fundament dla skutecznej eliminacji wirusa HPV w Polsce. Wśród kluczowych działań wymieniają: 

• powszechne bezpłatne szczepienia dzieci i młodzieży w POZ i szkołach; 
• rozszerzenie programu bezpłatnych szczepień o kolejne grupy wiekowe oraz wprowadzenie szczepień wychwytujących dla młodzieży 16–18 lat oraz dla dorosłych (w tym par planujących potomstwo, osób po nowotworach HPV-pochodnych, osób z grup marginalizowanych); 
• zwiększenie dostępności badań przesiewowych, szczególnie na terenach wiejskich i w małych miastach wraz z wdrożeniem systemów przypominających o badaniach; 
• prowadzenie szeroko zakrojonej kampanii edukacyjnej oraz wprowadzenie przedmiotu „edukacja zdrowotna” do szkół od września 2025 r.;
• nowoczesny i kompleksowy monitoring szczepień oraz efektów profilaktyki.

Zdaniem lekarzy z Ogólnopolskiego Programu Zwalczania Chorób Infekcyjnych, bez zdecydowanego i spójnego planu, Polska nie osiągnie celów wyznaczonych przez WHO na 2030 rok. Są to: 

• zaszczepienie 90% dziewcząt do 15. roku życia, 
• objęcie badaniami przesiewowymi 70% kobiet w wieku 35 lat,
• zapewnienie leczenia 90% pacjentek z rozpoznanym rakiem szyjki macicy.

Interesują Cię zagadnienia związane z chorobami zakaźnymi? Już teraz zapisz się na konferencję "Pierwsze kroki w POZ – infekcje, szczepienia, antybiotykoterapia", która odbędzie się 5 września 2025 r.!