Dziesięć lat w ochronie zdrowia – co się zmieniło?

W ciągu dekady system ochrony zdrowia uległ zmianom, m.in. przybyło lekarzy, dentystów, ubyło pielęgniarek. Zmniejszyła się też liczba łóżek w niektórych szpitalach, a zwiększyła liczba przychodni AOS – takie wnioski płyną z „Małego rocznika statystycznego 2022” opublikowanego przez Główny Urząd Statystyczny.

Z danych GUS wynika, że w 2020 r. mieliśmy 92,255 lekarzy, dziesięć lat wcześniej, w 2010 r. liczba ta wynosiła 83,201. Statystyki pokazują, że obecnie mamy też więcej dentystów. W 2010 r. było ich 12,549, a dziesięć lat później 14,348. W ciągu dziesięciolecia przybyło również farmaceutów (wzrost z ponad 25 tys. do ponad 28 tys.), położnych (wzrost z ponad 22 tys. do 23 tys.) i fizjoterapeutów (wzrost z ponad 21 tys. do ponad 31 tys.). Z danych GUS wynika, że zmalała liczba pielęgniarek. W 2010 r. ten zawód wykonywało 200,769 osób, a dwa lata temu odnotowano, że jest 191,081. GUS w innym opracowaniu dokładnie przyjrzał się danym i oszacował liczbę lekarzy w Polsce. Jak zaznacza Urząd, opracowanie zawiera wynikowe dane statystyczne o lekarzach i lekarzach dentystach w 2019 r. na podstawie weryfikacji i analizy danych ze źródeł administracyjnych. Z opracowania „Oszacowanie zasobów kadry medycznej w oparciu o źródła administracyjne – lekarze i lekarze dentyści” wynika, że w 2019 r. liczba lekarzy mieszkających w Polsce, posiadających prawo wykonywania zawodu wyniosła 149,9 tys., zaś lekarzy dentystów 42,4 tys. Wśród medyków uprawnionych do wykonywania zawodu przeciętny wiek mężczyzn wynosił 52,7 lat zaś kobiet 52 lata. Dominującą grupę – ok. 21% stanowiły osoby w wieku 50-59 lat. Z kolei wśród dentystów, przeciętny wiek wyniósł 47 lat, podczas gdy w odpowiedniej grupie kobiet wyniósł on około 51,7 lat. Wśród dentystów najliczniejsza była grupa wieku 30-39 lat (20,4%), chociaż udział procentowy osób w wieku
50-59 lat był jedynie nieznacznie niższy i wyniósł 20,1%.  – Wśród lekarzy odsetek kobiet wyniósł 58,9%, podczas gdy w grupie lekarzy dentystów - 76,6%. Liczba lekarzy specjalistów wyniosła 97,9 tys. (65,3%), lekarzy dentystów liczba specjalistów 8,3 tys. (19,6%) – czytamy w opracowaniu. Cały raport jest dostępny tutaj. 

Więcej przychodni, mniej praktyk lekarskich 

Spore zmiany zaszły w opiece ambulatoryjnej. Z lektury „Małego rocznika statystycznego 2022” dowiadujemy się, że w trakcie dziesięciolecia zwiększyła się liczba przychodni – z 16,903 do 21,496 w 2020 r. Odnotowano natomiast znaczny spadek praktyk lekarskich działających na podstawie „umów z NFZ lub przychodniami” – z niemal 7 tys. do ponad 4 tys. Spadki zauważono też w liczbie udzielonych porad. W 2010 roku udzielono ich 290,931 (w tym ponad 19 tys. w ramach praktyk lekarzy i lekarzy dentystów), natomiast w 2020 roku 283,104 (w tym ponad 7,5 tys. w ramach praktyk). W 2010 r. udzielono 259,461 porad lekarskich, a dziesięć lat później liczba ta wynosiła 256,628, w tym porad specjalistycznych – 100,312 w 2010 r. i 100,457 w 2020 r. W 2020 r. udzielono też mniej porad stomatologicznych niż w 2010 roku (26476, a przed dekadą 31470). 

Mniej łóżek w niektórych placówkach 

GUS odnotował także zmiany w liczbie łóżek w placówkach ochrony zdrowia. W 2010 r. było 190,387 łóżek, a w 2020 r. ich liczba się zmniejszyła do 167,567. Mniej łóżek w 2020 r. zanotowano też w szpitalach psychiatrycznych – 17,661 podczas gdy w 2010 r. było ich 17,750. Przybyło natomiast łóżek w placówkach opieki długoterminowej: w ZOL-ach (wzrost z ponad 19,2 tys. do prawie 27 tys.), hospicjach (1126 – 2226), stacjonarnych zakładach rehabilitacji leczniczej (z 2751 do 3708). Jak wyliczył GUS, w 2020 r. w szpitalach ogólnych (w trybie stacjonarnym) było leczonych 5735 tys. osób (w 2010 r. — 7759 tys., w 2015 r. — 7795 tys., w 2019 r. — 7464 tys.); a w szpitalach psychiatrycznych – 163,7 tys. osób (w 2010 r. — 198,0 tys., w 2015 r. — 200,8 tys., w 2019 r. — 195,1 tys.). 

Mniej wyjazdów na miejsce zdarzenia 

W ciągu dekady przybyło zespołów ratownictwa medycznego, ich liczba wzrosła z 1470 do 1581 w 2020 r. Zmniejszyła się natomiast liczba ratowników - w 2015 roku było ich 10172, a dziesięć lat później 10975. Zanotowano wyższą liczbę szpitalnych oddziałów ratunkowych – wzrosła z 219 do 239 oraz baz LPR (z 19 w 2010 r. do 21 w 2020 r.). W ciągu 10 lat zmalała liczba wyjazdów na miejsce zdarzenia - z 2825 w 2010 r. do 2759 w 2020 r. oraz liczba osób, którym udzielono świadczenia zdrowotnego w miejscu zdarzenia - z 2867 do 2764.

Choroby weneryczne, nowotwory i zaburzenia psychiczne 

GUS sprawdził też na co najczęściej chorują Polacy. W ciągu dekady spadła liczba zachorowań na większość chorób, w tym m.in. na gruźlicę, krztusiec, różyczkę, AIDS, salmonellozę, szkarlatynę czy grypę. Wzrosła natomiast liczba chorych na choroby weneryczne z 1246 do 2395 w 2020 r., w tym kiłę (z 945 do 1953). Zauważono też wzrost zachorowań na nowotwory złośliwe oraz zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania.