Wyszukaj w publikacjach
W mediach społecznościowych jeden z lekarzy poinformował, że podczas rutynowej kontroli drogowej, policjant po sprawdzeniu jego numeru PESEL, zapytał go o specjalizację. Do jakich danych mają wgląd funkcjonariusze?
Dane dotyczące wykonywanego zawodu lekarza policjant uzyskał poprzez system informacyjny dostępny w Policji, zapewniający funkcjonariuszom szybki dostęp do informacji o osobach. W tym przypadku były to tzw. dane identyfikacyjne. Dodajmy, że w szczególności Policja jest uprawniona do uzyskiwania informacji, w tym danych osobowych gromadzonych w innych rejestrach, np. w Centralnym Rejestrze Lekarzy prowadzonym przez Naczelną Izbę Lekarską i prawdopodobnie z tego rejestru pozyskano wiedzę o wykonywanym zawodzie. Pozyskanie tych danych służy identyfikacji
– mówi dr Paweł Bała, adwokat.
W Polsce, gromadzenie danych przez organy ścigania regulowane jest przez przepisy prawne. Ustawa o Policji z 6 kwietnia 1990 roku i rozporządzenia wykonawcze do ustawy mówią, że Policja jest uprawniona do przetwarzania informacji, w tym danych osobowych, w zakresie niezbędnym do realizacji zadań ustawowych lub wykonywania uprawnień związanych z prowadzeniem postępowań administracyjnych, realizacji czynności administracyjno-porządkowych oraz innych czynności, do przeprowadzania których funkcjonariusze są uprawnieni. Służby, instytucje państwowe oraz organy władzy publicznej są obowiązane do nieodpłatnego udostępnienia Policji potrzebnych informacji. Dane osobowe uzyskane ze zbiorów danych prowadzonych przez inne służby, instytucje państwowe oraz organy władzy publiczne mogą być przez Policję przetwarzane bez zgody i wiedzy osoby, której dotyczą.
Policjant zna nasze wykształcenie czy sytuację materialną
Z ustawy wynika, że Policja może gromadzić m.in. dane osobowe dla realizacji zadań ustawowych, które nie ograniczają się jedynie do zapobiegania i zwalczania przestępczości. Ustawa wymienia to zadanie dopiero na czwartym miejscu, wyżej lokując ochronę życia, zdrowia, mienia, porządku publicznego. Policja ma dostęp do takich danych jak te dotyczące kodu genetycznego, odciski linii papilarnych, zdjęcia, szkice i opisy wizerunku, cechy i znaki szczególne, pseudonimy, informacje o miejscu zamieszkania lub pobytu, wykształceniu, zawodzie, miejscu i stanowisku pracy oraz naszej sytuacji materialnej i stanie majątku.
Jeżeli wymagamy skuteczności od Policji, to musi być ona wyposażona w narzędzia umożliwiające realizację zadań ustawowych. Ustawodawca jednak dość precyzyjnie określił zakres danych, jakie może gromadzić Policja. Po pierwsze, system informacji Policji jest systemem niejawnym i jedynie upoważniony funkcjonariusz ma do niego dostęp. Uważam, że ten dostęp nie powinien być zastrzeżony wyłącznie dla wyższych rangą funkcjonariuszy, ale przede wszystkim powinien służyć szybkiej identyfikacji osoby przez policjantów prowadzących działania w terenie. System ten pozwala np. uzyskać błyskawicznie informację nie tylko o wykonywanym zawodzie, ale także o tym, czy kontrolowana osoba ma pozwolenie na broń, czy była karana, etc. Po drugie, dostęp do systemu nie jest dowolny, lecz musi być usprawiedliwiony podejmowanymi przez funkcjonariusza czynnościami służbowymi
– mówi dr Paweł Bała.
