Zeffix®

Wskazania

Leczenie dorosłych pacjentów z wyrównanym, przewlekłym zapaleniem wątroby typu B. Zapalenie wątroby typu B powinno być udokumentowane dowodami replikacji wirusa i obrazem histologicznym aktywnego zapalenia wątroby i/lub zwłóknienia. Preparat jest wskazany również u dorosłych pacjentów z niewyrównanym zapaleniem wątroby typu B.

Dawkowanie

Leczenie powinno być rozpoczynane przez lekarzy doświadczonych w leczeniu przewlekłego zapalenia wątroby typu B. Dorośli. Zalecana dawka preparatu wynosi 100 mg raz/dobę. U pacjentów z niewyrównaną chorobą wątroby lamiwudynę należy zawsze stosować w skojarzeniu z drugim lekiem, bez krzyżowej oporności na lamiwudynę, w celu zmniejszenia ryzyka wystąpienia oporności oraz w celu uzyskania szybkiego zahamowania replikacji wirusa. Czas trwania leczenia. Optymalny czas trwania leczenia jest nieznany. U pacjentów z dodatnim wynikiem oznaczenia HBeAg z przewlekłym wirusowym zapaleniem wątroby typu B (przewlekłe WZWB, ang. CHB) bez marskości leczenie powinno być prowadzone przynajmniej 6-12 m-cy po potwierdzeniu serokonwersji HBeAg (zanik HbeAg, zanik miana HBV DNA z wykryciem HBeAb), aby ograniczyć ryzyko nawrotu wirusologicznego lub do serokonwersji HBsAg lub utraty skuteczności. Po przerwaniu leczenia należy regularnie kontrolować miana HBV DNA i aktywność AlAT w surowicy, w celu wykrycia późnego nawrotu wirusologicznego. U pacjentów z przewlekłym WZWB z ujemnym wynikiem oznaczenia HBeAg (wirus z mutacją w regionie poprzedzającym gen kodujący białko rdzeniowe - region pre-core), bez marskości, leczenie należy kontynuować przynajmniej do wystąpienia serokonwersji HBs lub do wystąpienia dowodów utraty skuteczności. W przypadku przedłużonego leczenia, zalecana jest ponowna ocena w regularnych odstępach czasu, w celu potwierdzenia, że kontynuowanie wybranej terapii jest nadal właściwe dla danego pacjenta. U pacjentów z niewyrównaną chorobą wątroby lub marskością wątroby i u otrzymujących przeszczep wątroby nie zaleca się przerywania leczenia. W przypadku przerwania podawania lamiwudyny, pacjenci powinni być okresowo monitorowani w celu wykrycia nawrotu zapalenia wątroby. Oporność kliniczna. U pacjentów z przewlekłym zapaleniem wątroby, zarówno z dodatnim wynikiem oznaczenia HBeAg, jak i z ujemnym wynikiem oznaczenia HBeAg, rozwój zmutowanych HBV z mutacją YMDD (tyrozyna-metionina-asparaginian-asparaginian) może powodować zmniejszoną odpowiedź terapeutyczną na lamiwudynę, na którą wskazuje zwiększenie HBV DNA i AlAT w porównaniu z poprzednio oznaczanymi w trakcie leczenia. W celu zmniejszenia ryzyka wystąpienia oporności u pacjentów leczonych lamiwudyną w monoterapii należy w oparciu o wytyczne terapeutyczne rozważyć zmianę na lek bez krzyżowej oporności na lamiwudynę lub dodanie alternatywnego leku bez krzyżowej oporności na lamiwudynę, jeśli HBV DNA w surowicy pozostaje wykrywalny w 24 tyg. lub po 24 tyg. leczenia. Do leczenia pacjentów jednocześnie zakażonych HIV i aktualnie otrzymujących lamiwudynę lub u których planuje się leczenie lamiwudyną albo leczenie skojarzone lamiwudyna-zydowudyna, powinna być utrzymana dawka lamiwudyny zalecana w przypadku zakażenia HIV (zazwyczaj 150 mg 2x/dobę w skojarzeniu z innymi lekami przeciwretrowirusowymi). Zaburzenia czynności nerek. Stężenie lamiwudyny w surowicy (AUC) zwiększa się u pacjentów z umiarkowanymi i ciężkimi zaburzeniami czynności nerek z powodu zmniejszonego klirensu nerkowego. Dlatego u pacjentów Cl_Cr <50 ml/min dawkowanie należy zmniejszyć. W przypadku konieczności zastosowania dawki mniejszej niż 100 mg należy zastosować lek, roztw. doust. Dawkowanie produktu leczniczego (roztw. doust.) u pacjentów ze zmniejszonym klirensem nerkowym: Cl_Cr 30 do <50 ml/min. - pierwsza dawka 20 ml (100 mg), dawka podtrzymująca raz/dobę 10 ml (50 mg); Cl_Cr 15 do <30 ml/min. - pierwsza dawka 20 ml (100 mg), dawka podtrzymująca raz/dobę 5 ml (25 mg); Cl_Cr 5 do <15 ml/min. - pierwsza dawka 7 ml (35 mg), dawka podtrzymująca raz/dobę raz/dobę; Cl_Cr <5 ml/min. - pierwsza dawka 7 ml (35 mg), dawka podtrzymująca raz/dobę 2 ml (10 mg). Wyniki badań pacjentów poddawanych okresowej hemodializie (≤4 h dializy 2-3x/tydz.) wskazują, że po początkowym zmniejszeniu dawki lamiwudyny dokonanej w zależności od wartości Cl_Cr, dalsza zmiana dawkowania nie jest konieczna podczas trwania dializy. Zaburzenia czynności wątroby. Wyniki badań u pacjentów z zaburzeniami czynności wątroby, w tym u pacjentów z krańcową niewydolnością wątroby oczekujących na transplantację, wskazują, że zaburzenia czynności wątroby nie wpływają znacząco na farmakokinetykę lamiwudyny. Na podstawie tych danych można stwierdzić, że nie jest konieczne dostosowanie dawki lamiwudyny u pacjentów z niewydolnością wątroby, jeżeli nie towarzyszy jej niewydolność nerek. Pacjenci w podeszłym wieku. U pacjentów w podeszłym wieku normalny proces starzenia się organizmu z towarzyszącą mu niewydolnością nerek nie ma klinicznie istotnego wpływu na ekspozycję na lamiwudynę, z wyjątkiem pacjentów z Cl_Cr <50 ml/min. Dzieci i młodzież. Nie określono bezpieczeństwa stosowania ani skuteczności produktu leczniczego u niemowląt, dzieci i młodzieży w wieku poniżej 18 lat. Aktualne dane patrz ChPL, ale brak zaleceń dotyczących dawkowania.

Działanie

Lek przeciwwirusowy, aktywny wobec wirusa zapalenia wątroby typu B. Lamiwudyna jest metabolizowana, zarówno przez zakażone wirusem jak i niezakażone komórki, do trójfosforanu (TP), który jest aktywną pochodną związku macierzystego. Wewnątrzkomórkowy T_0,5 trójfosforanu lamiwudyny w hepatocytach wynosi 7-19 h in vitro. Trójfosforan lamiwudyny działa jako substrat dla wirusowej polimerazy HBV. Dalsze tworzenie się wirusowego DNA jest blokowane przez włączenie trójfosforanu lamiwudyny do łańcucha i wynikające z tego zakończenie jego powstawania. Trójfosforan lamiwudyny nie wpływa na prawidłowy metabolizm komórkowy dezoksynukleotydów. Po podaniu doustnym lamiwudyna dobrze się wchłania z przewodu pokarmowego, osiągając maks. stężenie we krwi po około 1 h. Biodostępność wynosi 80-85%. W niewielkim stopniu wiąże się z albuminami osocza. W niewielkim stopniu (5-10%) jest metabolizowana w wątrobie. T_0,5 we krwi wynosi 5-7 h. Większość lamiwudyny jest wydalana w postaci nie zmienionej z moczem w wyniku przesączania kłębuszkowego i aktywnego wydzielania (układ transportu kationów organicznych). Na klirens nerkowy przypada około 70% wydalanej lamiwudyny. Wydalanie lamiwudyny zmienia się w przypadku zaburzenia czynności nerek. Farmakokinetyka lamiwudyny nie ulega zmianie w przypadku zaburzeń czynności wątroby.

Skład

1 tabl. powl. zawiera 100 mg lamiwudyny. 1 ml roztworu doustnego zawiera 5 mg lamiwudyny.

Interakcje

Prawdopodobieństwo interakcji metabolicznych lamiwudyny jest niewielkie z powodu ograniczonego metabolizmu i niewielkiego wiązania się z białkami osocza oraz prawie całkowitego wydalania przez nerki w niezmienionej postaci. Lamiwudyna jest w większości wydalana poprzez układ aktywnego transportu kationów organicznych. Możliwość interakcji z innymi, jednocześnie stosowanymi lekami, należy brać pod uwagę szczególnie w przypadku leków, które są również głównie wydalane poprzez aktywny transport kationów organicznych, np. trimetoprimu. Podawanie trimetoprimu i sulfametoksazolu w dawce 160 mg/800 mg powoduje zwiększenie stężenia lamiwudyny we krwi o około 40%. Lamiwudyna nie wykazuje wpływu na farmakokinetykę trimetoprimu i sulfametoksazolu. Jednak dopóki u pacjenta nie wystąpią objawy zaburzenia czynności nerek, nie jest konieczne dostosowanie dawkowania lamiwudyny. Lamiwudyna może hamować wewnątrzkomórkową fosforylację zalcytabiny, gdy obydwa leki są podawane jednocześnie - preparat nie jest zalecany do stosowania w skojarzeniu z zalcytabiną.

Przeciwwskazania

Nadwrażliwość na lamiwudynę lub pozostałe składniki preparatu.

Ostrzeżenia specjalne / Środki ostrożności

W przypadku przerwania podawania preparatu, pacjenci powinni być okresowo monitorowani w kierunku wystąpienia nawrotu zapalenia wątroby - należy u pacjentów przeprowadzać okresowo zarówno badania kliniczne, jak i oznaczenia czynności wątroby (aktywność AlAT i stężenie bilirubiny) przez okres co najmniej 4 m-cy, a później zawsze, kiedy jest to klinicznie wskazane. W trakcie leczenia preparatem pacjent powinien być regularnie monitorowany: nie rzadziej, niż co 3 m-ce powinna być oznaczana aktywność AlAT, a co 6 m-cy stężenia HBV DNA i HBeAg. Pacjenci z objawami niewydolności wątroby w czasie leczenia lub po zakończonym leczeniu powinni być częściej monitorowani niż jest to standardowo zalecane. Do chwili obecnej brak jest danych na temat skuteczności lamiwudyny u pacjentów ze współistniejącym zakażeniem wirusem zapalenia wątroby typu Delta lub typu C. Ograniczone są dane na temat stosowania leku u pacjentów z mutacją wirusa HBV typu pre-core (HBeAg ujemnych) i u pacjentów otrzymujących jednocześnie leczenie immunosupresyjne, w tym chemioterapię przeciwnowotworową. Brak jest wystarczających danych potwierdzających korzyści ze wznowienia leczenia lamiwudyną u pacjentów, u których rozwinęły się objawy nawrotu zapalenia wątroby po zakończonym leczeniu tym preparatem. Z powodu ograniczonych danych podawanie lamiwudyny u dzieci i młodzieży poniżej 18 lat nie jest zalecane. Pacjenci z cukrzycą powinni być poinformowani, że każda dawka roztworu doustnego (100 mg = 20 ml) zawiera 4 mg sacharozy.

Działania niepożądane

Najczęściej obserwowano: złe samopoczucie i zmęczenie, zakażenia dróg oddechowych, dyskomfort w obrębie gardła i migdałków, ból głowy, dyskomfort i bóle brzucha, nudności, wymioty i biegunkę. Dane z badań klinicznych: bardzo często - zwiększenie aktywności AlAT; często - zwiększenie aktywności CK. Ponadto po wprowadzeniu leku na rynek bardzo rzadko stwierdzano trombocytopenię oraz choroby mięśni (w tym bóle i kurcze mięśniowe). U pacjentów z zakażeniem wirusem HIV stwierdzono przypadki zapalenia trzustki i obwodowej neuropatii (lub parestezji). W trakcie leczenia pacjentów zakażonych wirusem HIV kombinacją analogów nukleozydów stwierdzano przypadki kwasicy mleczanowej, czasami śmiertelne, zazwyczaj związane z ciężką hepatomegalią i stłuszczeniem wątroby.

Ciąża i laktacja

Bezpieczeństwo stosowania lamiwudyny u kobiet w ciąży nie zostało określone. Podawanie preparatu nie jest zalecane podczas I trymestru ciąży oraz w okresie karmienia piersią.

ICD-10