Alfacalcidol ELC

Wskazania

Produkt leczniczy jest wskazany do stosowania u dzieci w wieku powyżej 4 lat, młodzieży i dorosłych. Produkt leczniczy jest wskazany do stosowania w przypadku chorób przebiegających z zaburzeniami metabolizmu wapnia z powodu zakłócenia 1-α-hydroksylacji, np. w przypadku pogorszenia czynności nerek. Główne wskazania do stosowania to: osteodystrofia nerek, nadczynność przytarczyc (z chorobą nerek), niedoczynność przytarczyc, krzywica i osteomalacja związana z pseudoniedoborem wit. D, krzywica i osteomalacja hipofosfatemiczna, oporna na wit. D.

Dawkowanie

Dorośli: 0,25-0,5 µg/dobę. Pacjenci w podeszłym wieku: 0,25-0,5 µg/dobę. Dzieci >4 lat: 0,25-0,5 µg/dobę. W zależności od reakcji biochemicznej dawkę produktu należy następnie dostosować, aby uniknąć hiperkalcemii. Do wskaźników reakcji należą: stężenie wapnia w osoczu (najlepiej skorygowane o wiązanie z białkami), aktywność fosfatazy alkalicznej, stężenie fosforanów oraz iloczyn stężeń wapnia i fosforanów, aktywność parathormonu, a także wyniki badań radiologicznych i histologicznych. Na początku leczenia stężenia w osoczu należy mierzyć co tydz. Dobową dawkę produktu można zwiększać stopniowo o 0,25-0,5 µg. Po ustaleniu dawki produktu leczniczego stężenia wapnia, fosforu i kreatyniny w osoczu należy oznaczać co 2-4 tyg. Kiedy występują biochemiczne lub radiologiczne dowody na gojenie kości (oraz u pacjentów z niedoczynnością przytarczyc, kiedy osiągnięto prawidłowe stężenia wapnia w osoczu), dawkę zazwyczaj zmniejsza się. Dawki podtrzymujące wynoszą zwykle 0,25-1 µg/dobę. Jeśli występuje hiperkalcemia, produkt należy odstawić do momentu unormowania się stężeń wapnia w osoczu (ok. 1 tyg.), a następnie wznowić jego podawanie w dawce o połowę mniejszej. Dawka początkowa produktu jest podobna u dzieci w wieku powyżej 4 lat, dorosłych i osób w podeszłym wieku. W razie konieczności podania dawki mniejszej niż 0,25 µg dostępne są inne preparaty. Osteodystrofia nerkowa. Przed i w trakcie leczenia produktem należy rozważyć podanie leków wiążących fosfor, aby zapobiec hiperfosfatemii. Częste wykonywanie pomiarów stężenia wapnia w osoczu jest szczególnie ważne u pacjentów z przewlekłą niewydolnością nerek, ponieważ długotrwała hiperkalcemia może nasilać pogorszenie czynności nerek. Nadczynność przytarczyc. U pacjentów z pierwotną lub trzeciorzędową nadczynnością przytarczyc, którzy mają zostać poddani paratyroidektomii, przedoperacyjne leczenie produktem przez 2-3 tyg. nie nasila hiperkalcemii przedoperacyjnej. Aby zmniejszyć hipokalcemię pooperacyjną, produkt należy podawać do momentu unormowania się stężenia fosfatazy alkalicznej w osoczu lub wystąpienia hipokalcemii. Niedoczynność przytarczyc. Ciężką hipokalcemię można szybciej skorygować za pomocą wyższych dawek produktu (np. 3-5 µg) podawanego razem z suplementami wapnia. Krzywica i osteomalacja związana z pseudoniedoborem wit. D. W leczeniu zaleca się dawkę 0,5-2 µg. Alfakalcydol należy podawać razem z wit. D, 25(OH)-wit. D oraz 1α(OH)-wit. D. Krzywica i osteomalacja hipofosfatemiczna, oporna na wit. D. Ani wysokie dawki niezmienionej wit. D ani suplementy fosforanowe nie są w pełni zadowalające. Leczenie alfakalcydolem (1-3 µg/dobę) szybko łagodzi miopatię oraz zwiększa retencję wapnia i fosforanów. U niektórych pacjentów konieczne może być podanie suplementów fosforanowych.

Działanie

Alfakalcydol ulega w wątrobie szybkiej konwersji do 1,25-dihydroksywitaminy D₃, metabolitu wit. D₃, który pełni rolę regulatora metabolizmu wapnia i fosforanów. Dzięki tej szybkiej konwersji terapeutyczne zalety α-D₃ (alfakalcydolu) są praktycznie takie same jak 1,25-dihydroksywitaminy D₃. Główny efekt polega na zwiększeniu stężenia 1,25-dihydroksywitaminy D₃ we krwi i zwiększeniu w ten sposób wchłaniania wapnia i fosforanów w jelitach, nasileniu mineralizacji kości, obniżeniu stężenia parathormonu w osoczu, a także ograniczeniu resorpcji kości ze złagodzeniem bólu kości i mięśni.

Skład

1 kaps. miękka zawiera 0,25 µg, 0,5 µg lub 1 µg alfakalcydolu.

Interakcje

Hiperkalcemia u pacjentów przyjmujących preparaty naparstnicy może wywoływać zaburzenia rytmu serca. Pacjenci przyjmujący barbiturany lub leki przeciwdrgawkowe mogą wymagać większych dawek produktu w celu wywołania pożądanego efektu, co wynika z indukcji enzymów wątrobowych odpowiedzialnych za detoksyfikację. Jednoczesne stosowanie kolestyraminy może zakłócać wchłanianie alfakalcydolu w jelitach. Produkt leczniczy należy stosować ostrożnie u pacjentów przyjmujących diuretyki tiazydowe, ponieważ może wystąpić podwyższone ryzyko wystąpienia hiperkalcemii. W trakcie leczenia alfakalcydolem nie należy stosować leków zobojętniających kwas żołądkowy ani leków przeczyszczających zawierających magnez, z powodu podwyższonego ryzyka wystąpienia hipermagnezemii. Jednocześnie z alfakalcydolem nie należy podawać wit. D i jej analogów, ani preparatów wapnia lub leków zawierających wapń.

Przeciwwskazania

Hiperkalcemia. Nadwrażliwość na alfakalcydol, olej arachidowy (olej z orzeszków ziemnych) lub na którąkolwiek substancję pomocniczą.

Ostrzeżenia specjalne / Środki ostrożności

W trakcie leczenia produktem należy regularnie monitorować stężenia wapnia i fosforanów w surowicy, iloczyn stężeń wapnia i fosforanów oraz aktywność parathormonu (PTH). Dotyczy to zwłaszcza dzieci, pacjentów z zaburzeniami czynności nerek oraz pacjentów otrzymujących duże dawki produktu leczniczego. Produkt należy stosować ostrożnie u pacjentów: leczonych glikozydami nasercowymi lub pochodnymi naparstnicy, ponieważ u tych osób hiperkalcemia może doprowadzić do zaburzeń rytmu serca; z kamicą nerkową. U pacjentów otrzymujących produkt może wystąpić hiperkalcemia. Wczesne objawy to: wielomocz, nadmierne pragnienie, osłabienie, ból głowy, nudności, zaparcia,suchość w jamie ustnej, bóle mięśni i kości, metaliczny posmak w ustach. W przypadku hiperkalcemii leczenie alfakalcydolem należy przerwać do momentu unormowania się stężeń wapnia w surowicy, co zajmuje zwykle ok. 1 tyg. Leczenie alfakalcydolem można wówczas wznowić, stosując połowę dotychczasowej dawki. Hiperkalcemia w połączeniu z hiperfosfatemią zwiększa ryzyko wapnienia przerzutowego. W przypadku chorób przebiegających z hiperfosfatemią, np. pogorszenie czynności nerek, należy zastosować leki wiążące fosfor. Pacjenci ze względnie wysokimi początkowymi stężeniami wapnia w osoczu mogą mieć autonomiczną nadczynność przytarczyc, często niereagującą na terapię produktem. W związku z tym wskazane może być zastosowanie innych metod leczenia. Produkt zawiera olej arachidowy (olej z orzeszków ziemnych). Jeśli pacjent jest uczulony na orzeszki ziemne lub soję, nie powinien przyjmować tego produktu leczniczego. Produkt leczniczy zawiera także sorbitol jako substancję pomocniczą. W związku z tym nie powinni go przyjmować pacjenci z wrodzoną nietolerancją fruktozy. Produkt leczniczy zawiera niewielkie ilości etanolu (alkoholu), mniej niż 100 mg w 1 kaps. Produkt nie ma wpływu lub wywiera nieistotny wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn.

Działania niepożądane

Częstość występowania działań niepożądanych określono na podstawie zbiorczej analizy danych z badań klinicznych oraz ze zgłoszeń spontanicznych. Najczęściej zgłaszanymi działaniami niepożądanymi są różne reakcje skórne, np. świąd i wysypka, hiperkalcemia, ból/dyskomfort dotyczący układu pokarmowego oraz hiperfosfatemia. W okresie po wprowadzeniu produktu leczniczego do obrotu zgłaszano przypadki niewydolności nerek. Zaburzenia metabolizmu i odżywiania: (często) hiperkalcemia, hiperfosfatemia. Zaburzenia psychiczne: (niezbyt często) stan dezorientacji. Zaburzenia układu nerwowego: (niezbyt często) bóle głowy; (rzadko) zawroty głowy. Zaburzenia żołądka i jelit: (często) ból i dyskomfort w jamie brzusznej; (niezbyt często) biegunka, wymioty, zaparcia, nudności. Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej: (często) wysypka - zgłaszano różne rodzaje wysypki, np. rumieniową, grudkowo-plamistą i krostkową, świąd. Zaburzenia mięśniowo-szkieletowe i tkanki łącznej: (niezbyt często) bóle mięśni. Zaburzenia nerek i dróg moczowych: (często) hiperkalciuria; (niezbyt często) zaburzenia czynności nerek (w tym ostra niewydolność nerek), kamica nerkowa/wapnica nerek. Zaburzenia ogólne i stany w miejscu podania: (niezbyt często) zmęczenie/osłabienie/złe samopoczucie, wapnica. Dzieci i młodzież: obserwowany profil bezpieczeństwa jest podobny u dzieci i dorosłych.

Ciąża i laktacja

Brak jest wystarczających danych dotyczących stosowania alfakalcydolu u kobiet w ciąży. Badania na zwierzętach wykazały szkodliwy wpływ na reprodukcję. Potencjalne zagrożenia dla człowieka nie są znane. Należy zachować ostrożność, przepisując produkt leczniczy kobietom w ciąży, ponieważ hiperkalcemia w okresie ciąży może doprowadzić do wystąpienia wad wrodzonych u potomstwa. Z tego względu alfakalcydolu nie należy stosować w okresie ciąży, o ile nie jest to bezwzględnie konieczne. Podejrzewa się, że alfakalcydol przenika do mleka ludzkiego. W przypadku stosowania w dużych dawkach nie można wykluczyć hiperkalcemii u niemowlęcia. Z powodu niewystarczających danych nie zaleca się karmienia piersią w trakcie leczenia alfakalcydolem. Brak dostępnych danych dotyczących wpływu alfakalcydolu na płodność.

Przedawkowanie

Hiperkalcemię należy leczyć, przerywając podawanie produktu. W ciężkich przypadkach hiperkalcemii należy zastosować leczenie podtrzymujące. Pacjenta należy odpowiednio nawodnić, podając dożylny wlew roztw. chlorku sodu 0,9% (diureza wymuszona), oznaczyć stężenia elektrolitów, wapnia oraz wskaźniki czynności nerek, ocenić nieprawidłowości w zapisie EKG (zwłaszcza u pacjentów przyjmujących preparaty naparstnicy). Należy rozważyć leczenie glikokortykosteroidami, diuretykami pętlowymi, bisfosfonianami, kalcytoniną oraz, ostatecznie, hemodializę o niskiej zawartości wapnia.

ICD-10