Wysokość wynagrodzenia będzie jawna

Parlament Europejski przyjął przepisy dyrektywy, w ramach której pracownicy będą mogli jawnie mówić o swoich zarobkach. Jej celem jest przede wszystkim wyeliminowanie różnic w wysokości wynagrodzeń pomiędzy kobietami i mężczyznami. Z danych wynika, że kobiety w krajach Unii Europejskiej za tą samą pracę dostają średnio o 13% niższe wynagrodzenie od mężczyzn.

Państwa członkowskie UE mają czas do 7 czerwca 2026 r., by wprowadzić w życie odpowiednie regulacje niezbędne do wykonania dyrektywy.

Głównym jej celem jest wyeliminowanie różnic w wysokości wynagrodzeń pomiędzy kobietami i mężczyznami, co w mojej ocenie będzie miało także istotne znaczenie w sektorze ochrony zdrowia, gdzie dysproporcje między wynagrodzeniami pracowników różnych płci są znaczne

 – mówi mec. Sandra Stępień z Kancelarii Adwokaci Reck.

Przedsiębiorstwa, w których luka płacowa między kobietami a mężczyznami przekracza 5% będą musiały przeprowadzić ocenę wynagrodzeń we współpracy z przedstawicielami pracowników. 

Unijna dyrektywa nakłada także na pracodawców obowiązek zapewnienia pracownikom łatwego dostępu do kryteriów, które są stosowane do określania wysokości pensji poszczególnych pracowników, poziomów wynagrodzenia i progresji wynagrodzenia.

Kryteria te muszą być obiektywne i neutralne pod względem płci. Dodatkowo dyrektywa nakłada na pracodawców także obowiązki o charakterze informacyjnym i sprawozdawczym. Pracownicy będą uprawnieni do występowania do pracodawców o udzielenie przez nich konkretnych informacji dotyczących ich indywidualnego poziomu wynagrodzenia oraz średnich poziomów wynagrodzenia z uwzględnieniem płci oraz w odniesieniu do kategorii pracowników wykonujących taką samą pracę jak oni lub pracę o takiej samej wartości jak ich praca. Stosowne informacje powinny być przekazywane przez pracodawcę w formie pisemnej. W przypadku niezastosowania się przez pracodawców do obowiązków wynikających z przepisów dyrektywy grożą im sankcje, w tym głównie kary finansowe

 – mówi mec. Stępień. 

Ponadto, po zmianach wprowadzonych dyrektywą unijną pracodawca nie będzie mógł w umowie zobowiązać pracownika, by nie zdradzał wysokości swojego wynagrodzenia. 

Nie będzie mógł mu też ograniczać dostępu do informacji o poziomie wynagrodzeń pracowników. Oznacza to, że wysokość wynagrodzeń innych pracowników będzie jawna i pracownicy będą mogli swobodnie rozmawiać o swoich zarobkach 

– dodaje.

Ponadto, jeśli pracownik poczuje, że jest dyskryminowany i skieruje sprawę do sądu o naruszenie zasady równego traktowania w zatrudnieniu, to tzw. ciężar udowodnienia danej okoliczności przechodzi wówczas z pracownika na pracodawcę. 

W praktyce w takiej sytuacji to pracodawca będzie musiał udowodnić, że nie doszło do dyskryminacji danego pracownika 

– dodaje mec. Sandra Stępień. 

Czy w związku z wejściem w życie dyrektywy znikną różnice w wysokościach wynagrodzeń? 

Nasuwa się pytanie czy, a jeśli tak, to jak wielu pracowników będzie dociekało, ile zarabia kolega czy koleżanka pracujący na tym samym stanowisku oraz czy będą oni podejmowali dalsze kroki, np. jak choćby rozmowa z pracodawcą mająca na celu wyeliminowanie różnic w wysokości pensji. Obecnie trudno określić czy tego typu działania będą częste i powszechne. Czas pokaże, czy pracownicy mając świadomość wejścia w życie przepisów dyrektywy oraz czy będą ze swoich uprawnień korzystać

 – mówi mecenas. 

Na stronie Remedium dostępna jest Mapa Wynagrodzeń, której celem jest zobrazowanie zarobków lekarzy w Polsce.