Eksperci apelują o rozszerzenie dostępu do systemów ciągłego monitorowania glikemii

Eksperci i parlamentarzyści apelują m.in. o pilne rozszerzenie dostępu do systemów ciągłego monitorowania glikemii (CGM) dla wszystkich pacjentów wymagających insulinoterapii. Podczas debaty w Senacie RP podkreślano, że nowoczesne technologie nie tylko poprawiają jakość i długość życia chorych na cukrzycę, ale też zmniejszają ryzyko powikłań i obniżają koszty leczenia. Uczestnicy wskazywali, że obecne zasady refundacji nie nadążają za postępem medycyny i dyskryminują część pacjentów.

W Senacie RP odbyła się debata poświęcona nowoczesnemu leczeniu cukrzycy i potrzebie szerszego dostępu pacjentów do systemów ciągłego monitorowania glikemii (CGM). Wśród postulatów znalazło się rozszerzenie refundacji pomp insulinowych po 26. roku życia, objęcie CGM wszystkich osób stosujących insulinoterapię oraz wprowadzenie nowych wskaźników oceny skuteczności terapii.

W Europie na cukrzycę choruje już ok. 65 milionów osób, a w Polsce problem ten dotyczy blisko 10% populacji. Eksperci zwracali uwagę, że choroba ta wymaga nie tylko wczesnej diagnozy, ale także indywidualnego podejścia i dostępu do nowoczesnych metod leczenia.

Każdy przypadek jest inny, dlatego dostęp do systemów ciągłego monitorowania glikemii (CGM), nowoczesnych technologii i terapii powinien być dopasowany do potrzeb konkretnej osoby

– mówiła Sabine Dupont, dyrektorka ds. strategii i współpracy z organizacjami pacjentów w Międzynarodowej Federacji Diabetologicznej (IDF).

Jak podkreślała, dowody naukowe potwierdzają skuteczność tej metody – pacjenci korzystający z CGM lepiej kontrolują poziom glukozy, redukują masę ciała, zwiększają aktywność fizyczną i poprawiają jakość życia. Eksperci przypominali, że stosowanie systemów CGM to nie koszt, lecz inwestycja, która zwraca się w postaci mniejszej liczby powikłań i hospitalizacji. Badania pokazują, że u pacjentów korzystających z tej technologii ryzyko zawałów i udarów spada nawet o 40%, a w grupie osób z cukrzycą typu 2 śmiertelność zmniejsza się o około 20%.

Stała kontrola oznacza większe bezpieczeństwo

Systemy ciągłego monitorowania glikemii to niewielkie urządzenia, które przez całą dobę mierzą poziom cukru w organizmie i przesyłają dane do aplikacji w telefonie lub pompy insulinowej. W przeciwieństwie do tradycyjnego glukometru nie wymagają nakłuwania palca, pokazując wyniki w czasie rzeczywistym, także w nocy.

Dzięki temu pacjent może szybko reagować na zmiany poziomu cukru, co znacząco zmniejsza ryzyko hipoglikemii i powikłań sercowo-naczyniowych.

Nowoczesne systemy monitorowania glikemii chronią pacjentów przed niebezpiecznymi spadkami i wzrostami poziomu cukru. Mają też wymiar edukacyjny – pacjent widzi, jak jego zachowania wpływają na wyniki

– wskazał prof. Tomasz Klupa, kierownik Katedry Chorób Metabolicznych UJ CM.

Refundacja nie nadąża za postępem technologii

Eksperci wskazali, że europejskie i amerykańskie towarzystwa diabetologiczne zalecają dostęp do CGM dla wszystkich osób stosujących insulinoterapię. Zwrócono też uwagę, że Polska należy do czterech krajów w Europie, które nadal uzależniają refundację pomp insulinowych od wieku pacjenta. 

Obecnie w Polsce z refundowanych systemów CGM korzystają dziś głównie dzieci, młodzież i młodzi dorośli z cukrzycą typu 1 lub 3. Od niedawna obejmuje ona także osoby po 26. roku życia z intensywną insulinoterapią i nieświadomością hipoglikemii, a także kobiety w ciąży z cukrzycą. W 2024 r. z nowoczesnych sensorów i nadajników skorzystało już około 120 tysięcy pacjentów.

Refundacja jest archaiczna. Wszyscy pacjenci na insulinie powinni móc korzystać z tego systemu za nieduże pieniądze, bo to redukuje hipoglikemię i wydłuża życie

– ocenił prof. Leszek Czupryniak, kierownik Kliniki Diabetologii i Chorób Wewnętrznych UCK WUM.

Profesor zaproponował również powołanie przy Ministerstwie Zdrowia stałych zespołów tematycznych, m.in. ds. diabetologii, kardiologii i pulmonologii, które regularnie analizowałyby rozwój nowych technologii i rekomendowały kierunki działań.

Senator Agnieszka Gorgoń-Komor, przewodnicząca obu zespołów parlamentarnych, podkreśliła, że nie można przerywać terapii dorosłym pacjentom, którzy wcześniej korzystali z nowoczesnych rozwiązań.

Nie wyobrażam sobie, że państwo inwestuje w człowieka w młodym wieku z cukrzycą typu 1, a w wieku 26 lat mówimy: nie, wracamy do intensywnej terapii. Musimy przenieść wagę na dobre prowadzenie cukrzycy, żeby potem nie wydawać pieniędzy na leczenie powikłań

– mówiła.

Prof. Ewa Wender-Orzegowska, konsultant krajowa w dziedzinie ginekologii i położnictwa, zwróciła uwagę, że refundacja systemów monitorowania glikemii dla kobiet w ciąży obejmuje obecnie tylko jedno rozwiązanie technologiczne. 

Refundacja tylko jednego systemu nie jest przejrzysta. Powinniśmy dążyć do tego, żeby obejmowała wszystkie dostępne systemy ciągłego monitorowania glikemii w Polsce

– mówiła.

Wnioski dla resortu zdrowia

Uczestnicy zgodzili się, że konieczne jest dalsze wspieranie rozwoju i upowszechnienia nowoczesnych technologii diabetologicznych oraz zintegrowane podejście do leczenia chorób cywilizacyjnych, takich jak cukrzyca i choroby sercowo-naczyniowe. Senator Agnieszka Gorgoń-Komor wskazała trzy kluczowe kierunki zmian: 

• rozszerzenie refundacji pomp insulinowych po 26. roku życia, 
• zapewnienie dostępu do systemów monitorowania glikemii wszystkim osobom stosującym insulinoterapię,
• wprowadzenie nowych wskaźników oceny cukrzycy, takich jak czas w normoglikemii (TIR), obok tradycyjnego HbA1c.