Wyszukaj w publikacjach

Spis treści
11.02.2025
·

Dostępny sprzęt i leki w POZ

100%

Choć w typowych przypadkach praca lekarza POZ opiera się na prowadzeniu przewlekłego leczenia lub zwalczaniu infekcji, jako pracownicy ochrony zdrowia musicie być przygotowani na sytuacje krytyczne wymagające natychmiastowej interwencji. W POZ powinny być dostępne leki pozwalające na doraźne opanowanie stanów niebezpiecznych dla zdrowia lub życia pacjenta. 

Przed rozpoczęciem pracy warto zapoznać się z dostępnym w placówce zestawem przeciwwstrząsowym. Zwróćcie uwagę na ułożenie sprzętu i leków – pozwoli to zmniejszyć stres w sytuacji krytycznej, a zaoszczędzony czas będziecie mogli poświęcić pacjentowi. 

Ponadto POZ powinna dysponować sprzętem pozwalającym na monitorowanie parametrów życiowych i diagnostykę nakierowującą na podstawowe stany zagrożenia życia

Wykaz sprzętu i leków dostępnych w POZ oraz wchodzących w skład zestawów przeciwwstrząsowych jest regulowany prawnie, za sprawą rozporządzeń ministra zdrowia. 

Sprzęty obowiązkowo dostępne w POZ

Sprzęty obowiązkowo dostępne w POZ
aparat EKG
rurka ustno-gardłowa
worek samorozprężalny
igły, wenflony
środki opatrunkowe (bandaż, gaza, gaziki)
płyny infuzyjne
aparat do pomiaru ciśnienia krwi z kompletem mankietów dla dzieci i dorosłych oraz stetoskop
zestaw przeciwwstrząsowy
stół do badania niemowląt
waga medyczna dla niemowląt 
waga medyczna ze wzrostomierzem
tablice do badania ostrości wzroku
sprzęt i pomoce do przeprowadzenia testów przesiewowych dzieci i młodzieży
podstawowy zestaw narzędzi chirurgicznych
zestaw do wykonywania zabiegów i opatrunków
glukometr 
otoskop
lodówka 
kozetka lekarska
stolik zabiegowy
szafka przeznaczona do przechowywania leków, wyrobów medycznych i środków pomocniczych
telefon

Na liście obowiązkowego wyposażenia nie ma defibrylatora – w większości przychodni nie będzie dostępny. Warto jednak dowiedzieć się, gdzie zlokalizowany jest najbliższy AED.

Co warto mieć ze sobą?

Choć powyższa lista wydaje się kompleksowa, brakuje na niej pewnych podstawowych elementów, bardzo przydatnych, a nawet niezbędnych w pracy. Oczywistym sprzętem, bez którego nie sposób się obejść w POZ, jest stetoskop. Ze względów higienicznych jest to sprzęt osobisty i należy pamiętać, że pracodawca nie musi go zapewnić. 

Kolejnym bardzo istotnym sprzętem jest pulsoksymetr. Pomiar saturacji jest bardzo istotną częścią badania pacjenta, w szczególności chorującego na przewlekłe schorzenia układu oddechowego lub zgłaszającego się z powodu infekcji. Wynik saturacji może zaważyć na dalszym postępowaniu. 

Co ciekawe, wśród wymienionych na liście sprzętów nie ma również termometru. Choć większość placówek dysponuje kilkoma, warto mieć to na uwadze, szczególnie podejmując nową pracę. 

Powyższa lista co prawda zawiera otoskop, jednak warto zorientować się, czy taki sprzęt jest dostępny w każdym z gabinetów. W sezonie infekcyjnym zapalenia ucha są częstą przyczyną zasięgania porady lekarza POZ, a posiadanie własnego otoskopu może usprawnić i przyspieszyć pracę. 

Pamiętajcie, że część pracy w POZ opiera się na uzupełnianiu dokumentacji medycznej. Warto wziąć pod uwagę aspekty związane z biurokracją i zaopatrzyć się w tusz do pieczątki. Patrząc na część informatyczną, należy pamiętać, żeby w pierwszy dzień pracy lub jeszcze przed jej rozpoczęciem udać się do placówki w celu wgrania certyfikatu ZUS do systemu przychodni.

Zestaw przeciwwstrząsowy

Rozporządzenie ministra zdrowia precyzuje, które z leków muszą być dostępne w zestawie. Warto znać ich podstawowe dawki i rozcieńczenia. 

Ważną wskazówką, którym lekom należy poświęcić szczególną uwagę, mogą być wytyczne Europejskiej Rady Resuscytacji.

Wykaz produktów leczniczych wchodzących w skład zestawów przeciwwstrząsowych

Produkt leczniczyPostać
300 μg/0,3 ml lub 1 mg/ml – roztwór do wstrzykiwań
50 mg/ml – roztwór do wstrzykiwań
1 mg/ml – roztwór do wstrzykiwań
1 mg/ml – roztwór do wstrzykiwań
40 mg/ml – roztwór do infuzji
10 mg/ml – roztwór do wstrzykiwań
20% lub 40% – roztwór do wstrzykiwań oraz 5% – roztwór do infuzji
50 mg/ml – roztwór do wstrzykiwań
0,4 mg/dawkę – aerozol podjęzykowy
proszek i rozpuszczalnik do sporządzania roztworu do wstrzykiwań lub infuzji lub odpowiedniki terapeutyczne
2% – roztwór do wstrzykiwań
500 mg/ml – roztwór do wstrzykiwań
1 mg/ml – roztwór do wstrzykiwań
20 mg/ml – roztwór do wstrzykiwań
0,4 mg/ml – roztwór do wstrzykiwań
sól fizjologiczna
0,9% – roztwór do wstrzykiwań
84 mg/ml – roztwór do wstrzykiwań
0,5 mg/ml – roztwór do wstrzykiwań
Natrii chloridum + Kalii chloridum + Calcii chloridum dihydricum 
(8,6 mg + 0,3 mg + 0,33 mg)/ml – roztwór do infuzji dożylnych

Należy również pamiętać, że w rozporządzeniu znajdziemy wykaz produktów leczniczych, które nie muszą być dostępne w POZ, ale mogą być doraźnie podawane pacjentom w związku z udzielanym świadczeniem zdrowotnym. 

Grupa produktów leczniczychSubstancja czynna
leki przeciwbólowe
leki miolityczne
leki przeciwbiegunkowe
leki nasenne/uspokajające
leki podwyższające stężenie glukozy we krwi
leki stosowane w niewydolności wieńcowej serca
leki przeciwalergiczne, przeciwzapalne
leki znieczulające miejscowo
leki hipotensyjne
leki antyarytmiczne
leki przeciwdrgawkowe
leki przeciwwymiotne 
leki przeciwkrwotoczne
leki rozszerzające oskrzela
diuretyki 
płyny infuzyjne
glukoza
chlorek sodu
płyn fizjologiczny wieloelektrolitowy izotoniczny

W rozporządzeniu wymienione są także środki dezynfekcyjne czy niektóre leki przyspieszające gojenie ran. Choć lista leków, jakie można podać pacjentowi, wydaje się szeroka, w POZ będziecie dysponować tylko niektórymi z nich. 

Warto dowiedzieć się, które z wymienionych leków są do dyspozycji w gabinecie i pogłębić swoją wiedzę o tych preparatach – przypomnieć sobie wskazania, przeciwwskazania i dawkowanie.

Publikacja jest fragmentem e-booka ,,Pierwsze kroki w POZ - edycja IV (2024/2025)", którego pełną wersję można pobrać tutaj.

Źródła

  1. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 24 września 2013 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej, Dz.U. 2023 poz. 1427, https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20230001427 [ostatni dostęp: 13.10.2024].
  2. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 12 stycznia 2011 r. w sprawie wykazu produktów leczniczych, które mogą być doraźnie dostarczane w związku z udzielanym świadczeniem zdrowotnym, oraz wykazu produktów leczniczych wchodzących w skład zestawów przeciwwstrząsowych, ratujących życie, Dz.U. 2020 poz. 1772, https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20200001772 [ostatni dostęp: 13.10.2024].

Zaloguj się

lub
Logujesz się na komputerze służbowym?
Nie masz konta? Zarejestruj się
Ten serwis jest chroniony przez reCAPTCHA oraz Google (Polityka prywatności oraz Regulamin reCAPTCHA).