Czy każdy pacjent z bólem głowy wymaga diagnostyki obrazowej?

Nie każdy pacjent z bólem głowy wymaga diagnostyki obrazowej. W większości przypadków rozpoznanie można postawić na podstawie obrazu klinicznego, w sytuacji podejrzenia migreny czy napięciowego bólu głowy. Badania neuroobrazowe są konieczne jedynie w sytuacjach sugerujących objawowy charakter bólu głowy, np. w przypadku pierwszego, bardzo silnego bólu, progresji objawów, współwystępowania deficytów neurologicznych lub innych niepokojących symptomów.

Czy rutynowe badania obrazowe mają sens?

W codziennej praktyce lekarza POZ większość pacjentów zgłaszających ból głowy nie wymaga badań obrazowych. Podstawą diagnostyki jest dokładny wywiad i badanie neurologiczne. Wykazano, że rutynowe wykonywanie tomografii komputerowej (CT) czy rezonansu magnetycznego (MRI) u pacjentów z typową migreną lub napięciowym bólem głowy rzadko dostarcza istotnych klinicznie informacji.

Kiedy badania neuroobrazowe są konieczne?

Istnieje kilka wskazań do pilnego wykonania neuroobrazowania, w tym:

1. nagły, bardzo silny ból głowy – może sugerować krwotok podpajęczynówkowy, wymagający natychmiastowej diagnostyki pod postacią CT;
2. ból głowy narastający w czasie – może wskazywać na proces rozrostowy, np. guz mózgu;
3. nowy ból głowy po 50. roku życia – zwiększone ryzyko organicznej przyczyny, np. zapalenia naczyń;
4. ból głowy z objawami neurologicznymi – np. niedowład, zaburzenia widzenia, afazja sugerujące patologię mózgową;
5. ból głowy u pacjenta z nowotworem lub zakażeniem HIV – zwiększone ryzyko przerzutów do OUN lub zakażenia OUN;
6. ból głowy po urazie – możliwość krwiaka podtwardówkowego lub pourazowego krwawienia śródczaszkowego.

Podsumowanie

Diagnostyka obrazowa nie jest konieczna u każdego pacjenta z bólem głowy. Decyzję o jej wykonaniu powinny determinować konkretne wskazania kliniczne. W większości przypadków najważniejsze pozostają dokładny wywiad i badanie neurologiczne.

Kody ICD-10

Referencje

1. Rożniecki, J. J. (2006). Czy, co i kiedy badać w bólach głowy? Polski Przegląd Neurologiczny, 2(2), 78-86. Via Medica.
2. Prusiński, A. (2008). Bóle głowy – wybrane problemy. Polski Przegląd Neurologiczny, 4(1), 9-14. Via Medica.
3. Siemiński, M. (2017). Napięciowe bóle głowy w praktyce lekarza rodzinnego. Forum Medycyny Rodzinnej, 11(6), 255-262. Via Medica.