Czy lekarze drenują budżety szpitali? Porozumienie Rezydentów podaje dane

W przestrzeni publicznej coraz częściej pojawia się teza, że szpitalne budżety są niemal całkowicie konsumowane przez wynagrodzenia, w szczególności dla lekarzy. Nie brakuje głosów sugerujących, że aż 80% wydatków placówek medycznych to pensje personelu, co ma rzekomo ograniczać środki dostępne na leczenie pacjentów. Porozumienie Rezydentów OZZL postanowiło zweryfikować te doniesienia. 

Czy lekarze i ustawa o najniższych wynagrodzeniach zabierają pieniądze na leczenie polskich pacjentek i pacjentów? – m.in. na to pytanie postanowiło odpowiedzieć Porozumienie Rezydentów OZZL. Medycy w tym celu rozesłali ankiety do 577 szpitali, głównie z sektora publicznego, pytając m.in. o całkowity budżet, udział środków z NFZ, a także o strukturę wydatków na wynagrodzenia, zarówno dla całego personelu medycznego niezależnie od formy zatrudnienia, jak i rezydentów. Ankiety trafiły do szpitali powiatowych, wojewódzkich, uniwersyteckich i instytutów. Odpowiedzi nadesłało 321 placówek. 

Z zebranych danych wynika, że średnio 55% budżetu szpitali stanowią pensje dla pracowników medycznych, czyli nie tylko lekarzy, ale też pielęgniarek, ratowników czy techników.

Od lat mówi się w mediach, że 80% budżetów szpitali jest przeznaczane na wynagrodzenia. To ciągle wykorzystywany argument, by zamrozić waloryzację wynagrodzeń w systemie opieki zdrowotnej. Dane te często niesprawiedliwie obarczają lekarzy winą za problemy finansowe szpitali. Tymczasem z naszych wyliczeń wynika, że na wynagrodzenia personelu medycznego szpitale średnio wydają około 50% swojego budżetu. Liczba 80% dotyczy zaledwie 7 szpitali spośród 321 przebadanych. To 2,18% próby. Jak widać, to duże rozbieżności

– mówił lek. Sebastian Goncerz, przewodniczący Porozumienia Rezydentów OZZL. 

Choć rzeczywiście niektóre placówki, głównie szpitale powiatowe, przeznaczają na wynagrodzenia najwięcej – ponad 70% budżetu, ale są to przypadki jednostkowe. Spośród 321 zbadanych szpitali zaledwie 2,18% przeznaczała na pensje od 80 do 90% swojego budżetu. W większości analizowanych placówek udział wynagrodzeń oscyluje między 40 a ponad 60% budżetu. Od 10 do 20% swojego budżetu przeznaczają na pensje instytuty. 

Goncerz wskazywał, że z przeprowadzonego badania wynika, że średni udział wynagrodzeń lekarzy w budżetach szpitali to 23%, a ich pensje stanowią 42% całkowitych wydatków na wynagrodzenia personelu medycznego. Natomiast na pensje lekarzy na etacie przeznaczane jest średnio 8 proc. budżetu szpitali.

Pytaliśmy też o to, ile środków na prowadzenie szkolenia rezydenckiego otrzymują z MZ szpitale. Średnio stanowią one 1,8 proc. budżetu szpitali. To pokazuje, że rezydenci, mimo że wykonują znaczną część pracy, kosztują system zaskakująco mało, nie mając nic wspólnego z zadłużeniem szpitali

– mówił Goncerz. 

Władysław Krajewski, wiceprzewodniczący PR, zauważył, że podobny udział wydatków na wynagrodzenia obserwuje się także w systemach ochrony zdrowia w USA, Niemczech i Singapurze, gdzie na ten cel przeznacza się odpowiednio 56% i 60% szpitalnych budżetów. To, jego zdaniem, potwierdza, że sytuacja w Polsce nie odbiega od standardów uznawanych za wzorcowe. 

Porozumienie Rezydentów wskazało, że problemy finansowe szpitali nie wynikają bezpośrednio z kosztów wynagrodzeń. Aż 45% placówek zadeklarowało deficyt, który łącznie sięga ponad 1,5 miliarda złotych.

Problemy z długami szpitali pojawiły się, zanim powstała ustawa o wynagrodzeniach. W powiatowych szpitalach takie problemy są od dawna. I to nie wynagrodzenia są temu winne. Dostaliśmy informacje, że niektóre szpitale wydają do 15% budżetu na samą obsługę swojego długu. To blisko osiem razy więcej niż koszt szkolenia rezydentów. Nie widzimy zatem, by szpitale były duszone przez wynagrodzenia pracowników

– mówił Krajewski. 

25 czerwca dowiemy się, ile pieniędzy NFZ przekaże na tegoroczne podwyżki w ochronie zdrowia.