Wyszukaj w Remedium

Panel główny

Klub Medyka Nowość

Narzędzia

Leki

ICD-10

Kalkulatory

Poradniki

Szybkie pytania

Kalendarz szczepień

Baza wiedzy

Wideo

Egzaminy

Kursy

E-booki

Przypadki kliniczne

Kariera

Mapa staży

Rezydentury

Mapa rezydentur

Wydarzenia

Mapa wynagrodzeń

Vademecum

Wyszukaj w publikacjach

Zaloguj się Dołącz do nas!

Spis treści

29.10.2020

·

Opinie

Orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego w sprawie aborcji

Hanna Kozłowska

100%

22 października Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności z konstytucją aborcji ze względu na ciężkie i nieodwracalne upośledzenia płodu lub nieuleczalną chorobę zagrażającą jego życiu. Wzbudziło to sprzeciw dużej części społeczeństwa. Od tego dnia codziennie przez ulice mniejszych i większych miast przetacza się fala manifestacji, na których obywatele i obywatelki protestują przeciwko wyrokowi Trybunału Konstytucyjnego. W poniedziałek odbyła się blokada miast, a w środę - strajk kobiet na wzór islandzkiego strajku z 1975 roku, kiedy to przez jeden dzień w całym kraju kobiety nie wykonywały obowiązków domowych ani pracy zawodowej.

Nie da się ukryć, że jest to sprawa, która dotyczy środowiska lekarskiego, nie tylko lekarek i nie tylko niektórych specjalizacji: ginekologów, neonatologów czy pediatrów. Naiwnie byłoby sądzić, że liczna grupa ludzi, których łączy zawód, będzie zgodna w tak kontrowersyjnej kwestii. Widać to chociażby w internetowych “branżowych” dyskusjach na temat środowego strajku kobiet. Część lekarek nie przychodzi do pracy z pełną akceptacją i wsparciem przełożonych, część uznaje to za niesolidarne zachowanie przy obecnym nasileniu problemu braków kadrowych, niektórzy ubierają się na czarno do pracy, jeszcze inni traktują to jako temat zastępczy.

Widoczne jest to również na przykładzie uczelni medycznych. 28 października został ogłoszony dniem rektorskim na Uniwersytecie Medycznym we Wrocławiu. Ponadto Senat uczelni opublikował stanowisko, w którym przypomina o prawie pacjentki do uzyskania informacji zgodnej z aktualną wiedzą medyczną i obiektywizmem naukowym oraz prawie do wyboru. Zwrócono także uwagę na potencjalne skutki protestów związane z epidemią COVID-19. Rektor Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego postąpił bardziej zachowawczo - nie odwołał zajęć, ale odpowiadając na prośbę Samorządu Studentów zwróci się do władz dziekańskich o wyrozumiałość wobec nieobecnych studentów i studentek. Podczas obrad Senatu WUM Rektor w odpowiedzi na zapytanie studentów zadeklarował “neutralne stanowisko wobec kwestii światopoglądowych, rasowych, religijnych i wszystkich innych”. Dodał, że komentowanie wyroków Trybunału Konstytucyjnego nie należy do zadań władz rektorskich.

Stanowiska towarzystw lekarskich

Niezależnie od osobistych poglądów poszczególnych lekarzy, towarzystwa lekarskie i Prezydium Naczelnej Izby Lekarskiej wydały oficjalne stanowiska w sprawie oświadczenia Trybunału Konstytucyjnego.

Polskie Towarzystwo Pediatryczne wyraziło stanowczy sprzeciw wobec wyroku Trybunału Konstytucyjnego. Zaznaczają, że decyzja ta została podjęta z zaskoczenia, bez konsultacji eksperckich. Jej konsekwencją nie będzie “ochrona życia”, lecz wzrost nielegalnie wykonywanych aborcji stanowiących zagrożenie dla życia kobiet oraz zmniejszenie dostępu do opieki położniczej i perinatalnej. Cytując: “Ta decyzja zaprzecza dorobkowi ostatnich 40 lat polskiej medycyny rozrodu, neonatologii i pediatrii”. Stanowisko to zostało skierowane do Prezydenta, Ministra Zdrowia i Premiera.
Polskie Towarzystwo Ginekologów i Położników podkreśla, że wyrok Trybunału Konstytucyjnego pozbawia kobiety prawa do decyzji. Konsekwencją decyzji może być znaczne ograniczenie wykonywania i rozwoju badań prenatalnych w Polsce, a tym samym uniemożliwienie lekarzom leczenia zgodnie z najnowszą wiedzą medyczną i możliwość niesienia pomocy zgodnie z Kodeksem Etyki Lekarskiej.
Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej w swoim oświadczeniu wyraża niepokój i odpowiada się za dotychczasowym “kompromisem”. Orzeczenie pozbawia pacjentki prawa do decydowania o sobie. Prezydium NRL zwraca uwagę na fakt, że pacjentka ma prawo do otrzymania pełnej informacji zgodnej z aktualną wiedzą medyczną. W świetle orzeczenia lekarz, który poinformuje pacjentkę o możliwości przerwania ciąży w innych krajach Unii Europejskiej może ponosić odpowiedzialność karną. Dodatkowo, autorzy wzywają do ustanowienia prawnych rozwiązań, które poprawiłyby tragiczną często sytuację ciężko i nieuleczalnie chorych dzieci i ich rodzin. Prezydium NRL sugeruje, że utrzymywanie ciąży z ciężkimi uszkodzeniami płodu może wchodzić w zakres terapii uporczywej i proponuje utworzenie komisji lekarskich mających decydować o istniejących przesłankach do aborcji (na wzór komisji stwierdzających śmierć mózgu). Dodatkowo uznaje za nieodpowiedzialne poruszanie kwestii aborcji w momencie pandemii COVID-19, jako że masowe protesty społeczne sprzyjają rozprzestrzenianiu się zakażenia.

Oddolne inicjatywy środowisk medycznych

Jeszcze zanim Trybunał Konstytucyjny wydał oświadczenie, prawie 900 lekarzy podpisało się pod listem otwartym do Trybunału Konstytucyjnego sprzeciwiając się zaostrzeniu prawa aborcyjnego. Podkreślali w nim, że zakaz aborcji z przyczyn embriopatologicznych będzie stanowił zagrożenie dla życia i zdrowia psychicznego i fizycznego kobiet. Pisaliśmy o tym tutaj.

Po orzeczeniu Trybunału Konstytucyjnego powstała grupa na facebooku “Medycy przeciwko wyrokowi trybunału”. Na chwilę obecną należy do niej 4,4 tys. członków: pracowników medycznych i studentów. Ta oddolna inicjatywa ma na celu, oprócz uczestnictwa w protestach, organizację i udzielanie pomocy medycznej protestującym (niezależnie od strony konfliktu) oraz szerzenie wiedzy na temat zdrowia reprodukcyjnego.

Działająca już od pewnego czasu inicjatywa “Lekarze kobietom”, która zajmuje się zdrowiem reprodukcyjnym oraz zapewnieniem dostępu do antykoncepcji awaryjnej opublikowała list otwarty, w którym wyraża sprzeciw wobec orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego. Wykluczenie przesłanki embriopatologicznej wiąże się z narażeniem kobiet na utratę zdrowia i życia. Podkreślają także, że zmniejszenie dostępu do legalnej aborcji przyczynia się do ich wykonywania poza jednostkami ochrony zdrowia, bez odpowiedniej opieki medycznej.

“SKALPEL - Porozumienie chirurgów” zamieściło na swojej stronie na facebook’u post, w którym zwraca uwagę na zaburzenie relacji lekarz-pacjentka oraz podkreśla, że mimo rozwoju medycyny prenatalnej nie każde dziecko da się uratować. Zaznacza, że nikt nie ma prawa podejmować decyzji za kobiety.

Na pewno nie są to wszystkie opinie i inicjatywy, które powstały. Warto również wspomnieć o wspólnym organizowaniu blokady przez studentów Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, czy też o liście otwartym lekarzy psychiatrów.

Referencje

aborcja polityka Porozumienie Chirurgów SKALPEL

Autorstwo

Hanna Kozłowska

Korzystamy z cookies, żeby dostarczyć Ci najlepsze treści.