Kwestionariusz CAT
Opis
Test CAT (COPD Assessment Test) to kwestionariusz umożliwiający pomiar nasilenia objawów POChP i ich wpływu codzienne funkcjonowanie. Powinien być stałym elementem monitorowania stanu zdrowia pacjentów z POChP, powtarzanym co 2 do 3 miesięcy oraz na wizycie kontrolnej po zaostrzeniu choroby.
Interpretacja
Zgodnie z wytycznymi GOLD 2024, uzyskanie ≥10 punktów w CAT jest związane ze znaczącym nasileniem objawów POChP i w zależności od ryzyka zaostrzeń przypisuje pacjenta do, różniących się farmakoterapią, grupy B (maks. 1 umiarkowane zaostrzenie na 12 miesięcy) lub grupy E (2 umiarkowane zaostrzenia na 12 miesięcy lub zaostrzenie wymagające hospitalizacji).
Test CAT jest także używany do monitorowania POChP – wzrost punktacji o 2 wskazuje na pogorszenie kontroli dolegliwości oraz do monitorowania odpowiedzi na leczenie.
Fizjologia
Przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP) to heterogenne zaburzenie czynności płuc, związane z przewlekłym zapaleniem oskrzeli i oskrzelików oraz rozedmą, które skutkują ograniczeniem przepływu powietrza przez drogi oddechowe. Czynnikami ryzyka rozwoju POChP jest ekspozycja na dym tytoniowy oraz inne zanieczyszczenia powietrza.
Prowadzi to kolejno do:
- nadprodukcji śluzu i upośledzenia oczyszczania rzęskowego,
- ograniczenia przepływu powietrza przez drogi oddechowe,
- rozdęcia i rozedmy płuc,
- zaburzeń wymiany gazowej,
- rozwoju nadciśnienia płucnego i serca płucnego.
Do charakterystycznych objawów POChP należą kaszel, odkrztuszanie plwociny, duszność. Choroba jest postępująca, a w jej trakcie pojawiają się okresy zaostrzenia objawów.
Zmiany towarzyszące POChP wiążą się z upośledzeniem wentylacji pęcherzykowej, a tym samym z hipoksemią i hiperkapnią. W ich efekcie pacjenci doświadczają kaszlu, duszności, zaburzeń lękowych i depresji, które nasilają się wraz z postępem choroby.
Parametry
Do oceny wpływu POChP na życie pacjenta wykorzystuje się następujące czynniki:
- częstotliwość kaszlu,
- obecność wydzieliny w dolnych drogach oddechowych i płucach,
- uczucie ciasnoty w klatce piersiowej,
- zadyszkę podczas wchodzenia po schodach,
- trudności w wykonywaniu czynności domowych,
- obawy przed wyjściem z domu,
- jakość snu,
- subiektywne odczucie energii.
Kody ICD-10
Źródła
- COPD ASSESSMENT TEST User Guide. Expert guidance on frequently asked questions. (2019). https://www.catestonline.org/hcp-homepage.html. https://www.catestonline.org/content/dam/global/catestonline/documents/CAT_HCP%20User%20Guide.pdf [ostatni dostęp 13.05.2024].
- Pierzchała W, Niżankowska-Mogilnicka E, Gajewski P, Mejza F. Przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP). Interna Szczeklika. Mały podręcznik 2020/21. Kraków, Medycyna Praktyczna; 2020; str. 474-488.
- Szczeklik, A., & Gajewski, P. (2023). Interna Szczeklika 2023/2024 - Mały Podręcznik. Medycyna Praktyczna.
- Agustí, À., Celli, B. R., Criner, G. J., Halpin, D., Anzueto, A., Barnes, P. J., Bourbeau, J., Han, M. K., Martínez, F. J., De, M. M., Mortimer, K., Papi, A., Pavord, I., Roche, N., Salvi, S., Sin, D. D., Singh, D., Stockley, R. A., Varela, M. V. L., . . . Vogelmeier, C. (2023). Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease 2023 Report: GOLD Executive Summary. European Respiratory Journal/the European Respiratory Journal, 61(4), 2300239. https://doi.org/10.1183/13993003.00239-2023.