Kalkulator ryzyka zgonu w pozaszpitalnym zapaleniu płuc
Opis
Zapaleniem płuc określa się stan zapalny w układzie oddechowym, który wraz z wysiękiem w przestrzeni międzypęcherzykowej utrudnia wymianę gazową i prowadzi do zaburzeń oddychania, takich jak duszność czy przyspieszenie częstości oddechów, oraz następstw ogólnoustrojowych, w tym kwasicy oddechowej czy wstrząsu septycznego.
Autorzy Rekomendacji postępowania w pozaszpitalnych zakażeniach układu oddechowego Narodowego Programu Ochrony Antybiotyków w czasie podejmowania decyzji dotyczącej hospitalizacji zalecają wykorzystywanie wskaźników opracowanych w 1997 roku przez Pneumonia Patient Outcomes Research Team (PORT). Pozwalają one na przyporządkowanie pacjentów do kategorii ryzyka zgonu, a na tej podstawie wybranie zalecanego miejsca leczenia.
Interpretacja
Fizjologia
Etiologia pozaszpitalnego zapalenia płuc może różnić się znacząco, natomiast w przypadku PZP wymagających hospitalizacji czynnikiem wywołującym najczęściej jest Streptococcus pneumoniae.
Za niepowikłane PZP najczęściej odpowiadają bakterie atypowe, a w dalszej kolejności S. pneumoniae. Przyjmuje się jednak, że w przypadku łagodnego przebiegu nie jest konieczna rutynowa diagnostyka mikrobiologiczna. Zaleca się natomiast wykonanie posiewu plwociny lub krwi obwodowej w przypadku umiarkowanego i ciężkiego przebiegu schorzenia. Zapalenia płuc wymagające hospitalizacji są przy tym najczęściej wywołane przez S. pneumoniae.
Parametry
Do oceny kategorii ryzyka zgonu u pacjentów z PZP wykorzystujemy następujące informacje:
- wiek, płeć oraz miejsce przebywania pacjenta,
- choroby towarzyszące takie jak choroba nowotworowa, schorzenia wątroby wpływające na jej funkcję, zastoinowa niewydolność krążenia, udar niedokrwienny czy schorzenia prowadzące do niewydolności nerek,
- elementy badania przedmiotowego, w tym zaburzenia świadomości, liczbę oddechów, ciśnienie tętnicze krwi, temperaturę ciała oraz tętno,
- wyniki badań pomocniczych, w tym gazometrii, stężenia mocznika, kreatyniny, sodu czy glukozy w surowicy, ocenę morfologii a także obecności wysięku opłucnowego.
Kody ICD-10
Choroby układu oddechowego
Źródła
- Rekomendacje postępowania w pozaszpitalnych zakażeniach układu oddechowego, Narodowy Program Ochrony Antybiotyków, 2016. https://antybiotyki.edu.pl/wp-content/uploads/Rekomendacje/Rekomendacje2016.pdf [ostatni dostęp: 07.03.2024 r.]