Polityką zdrowotną USA pokieruje antyszczepionkowiec?

Niezależnie od stosunku do Trumpa, pewne decyzje, o których mówi nowo wybrany prezydent USA, są kuriozalne. W tym propozycja objęcia przez Kennedy'ego Juniora – antyszczepionkowca – stanowiska szefa Departamentu Zdrowia i Opieki Społecznej. 

Kim jest Kennedy Jr.?

Kennedy jest z wykształcenia prawnikiem, który przez ostatnie lata zyskał rozgłos jako propagator teorii spiskowych i jeden z liderów ruchu antyszczepionkowego. Nie sposób przejść obojętnie obok faktu, że niektóre media (w tym PAP) określają go mianem “sceptyka” w kontekście szczepień, co jest… zdecydowanie zbyt łagodne. Jest to po prostu antyszczepionkowiec, który odrzuca dowody naukowe i głosi teorie sprzeczne z prawdą, nie tylko w kontekście szczepień. Według Kennedy’ego HIV nie jest przyczyną AIDS, a ekspozycja na chemikalia powoduje dysforię płciową – i tak dalej, i tak dalej. 

Kennedy Jr. a szczepionki

Pozostaje mieć nadzieję, że senat w USA nie zaakceptuje Kennedy’ego. Żeby zrozumieć, dlaczego jest to fatalna opcja dla polityki zdrowotnej Stanów Zjednoczonych (która może również przełożyć się na zdrowie publiczne na całym globie), warto mieć świadomość, jak Kennedy postrzega szczepienia. 

W niesławnym artykule Deadly Immunity opublikowanym w 2005 roku Kennedy pisał, że szczepionki zawierające tiomersal wywołują autyzm, a Big Pharma skutecznie ukrywa ten fakt. Na jednym z antyszczepionkowych zjazdów porównał obowiązkowe szczepienia do prześladowań za czasów hitlerowskich Niemiec. 

Jednak moim zdaniem najbardziej absurdalny był list Kennedy’ego do prezydenta Samoa, który mierzył się z wybuchem odry w swoim kraju. W liście wyrażał on ubolewanie nad sytuacją w Samoa i zwracał uwagę na fakt, że eksperci wskazują (według niego niesłusznie) ruch antyszczepionkowy jako przyczynę rozprzestrzeniania się schorzenia. Kennedy Jr. dodał, że szczepionki wcale nie pomagają, a wręcz przeciwnie, to one mogą być przyczyną epidemii. Jeśli interesuje was pełna treść listu, odsyłam do tego artykułu. 

Opisanie całej historii, jaka rozegrała się w Samoa, wykracza poza ramy tego artykułu, niemniej dla kontekstu “interwencji” Kennedy’ego Jr. warto wiedzieć, jak się zaczęła. Dwójka dzieci zmarła po szczepieniu MMR, a w odpowiedzi rząd – chcąc znaleźć przyczynę tego wydarzenia – wstrzymał szczepienia. Naturalnie ta sytuacja była żyzną ziemią dla antyszczepionkowców, dopóki nie okazało się, że przyczyną śmierci dzieci była pomyłka personelu pielęgniarskiego, który podał im niewłaściwą substancję. Niestety, mimo znalezienia prawdziwej przyczyny tragedii, antyszczepionkowcy zasiali w ludziach ziarno niepewności, przez co więcej z nich zrezygnowało ze szczepień. Nic więc dziwnego, że z czasem doprowadziło to do epidemii. 

Oczywiście Kennedy Jr. mówi, jak każdy antyszczepionkowiec, że nim nie jest i nigdy nie był – po prostu chce, żeby szczepionki były dobrze przebadane i ludzie mieli dostęp do tych danych. Takie słowa sugerują, że obecnie szczepionki nie są badane, a ktoś ukrywa wszystkie informacje, co oczywiście jest nieprawdą. 

W wywiadzie dla NBC tuż po wyborach Kennedy Jr. otrzymał od dziennikarza pytanie, czy jakieś szczepionki będzie chciał wycofać z rynku. Odpowiedział, że nie jest antyszczepionkowcem i jeśli szczepionki będą dla kogoś skuteczne, nie będzie ich wycofywał. Z kolei Trump zapytany wprost jeszcze przed wynikami wyborów o możliwość wycofania szczepionek nie zanegował jej, twierdząc, że porozmawia o tym z Kennedym Jr., bo to “bardzo utalentowany człowiek”. 

Ile szkód może wyrządzić decyzja Trumpa?

Ekspert w zakresie prawa zdrowotnego Lawrence Gostin w wywiadzie dla magazynu Science podkreślił, że sam Kennedy Jr. nie jest w stanie wprowadzić drastycznych zmian. Zdrowie publiczne w USA jest w rękach stanów, a nie władzy centralnej. Co więcej, jest mało prawdopodobne, by decyzja FDA o dopuszczeniu leku lub szczepionki do użytku została podważona. Ponadto, nawet jeśli na czele organizacji takich jak FDA czy CDC stanie ktoś przychylny Trumpowi i Kennedy'emu Jr., spotka się ze znacznym oporem wielu ekspertów. Niemniej sama kandydatura Kennedy’ego jest absurdalna i pozostaje mieć nadzieję, że Senat jej nie poprze. 

Osoby piastujące wysokie stanowiska wpływają na kształtowanie postaw zdrowotnych. Jeśli autorytet, czyli np. Kennedy Jr. będący na czele resortu zdrowia, otwarcie podważa szczepienia, wiele osób może mu zaufać z racji samej funkcji, jaką by pełnił. Tym samym spadnie wyszczepialność, utracimy odporność zbiorowiskową i będziemy musieli zmierzyć się ze wzrostem liczby przypadków chorób zakaźnych oraz ich powikłaniami. Dobrym przykładem działania szczepień jest spadająca po ich wprowadzeniu liczba przypadków odry. Przed nimi odra dotykała nawet 200000 osób rocznie, przy czym wartość ta obejmuje jedynie zgłoszone przypadki. W 2022 roku zgłoszono jedynie 28 zachorowań. Przy spadku wyszczepialności istnieje ryzyko, że przypadków będzie coraz więcej.