Czy każdy pacjent chorujący na otyłość powinien mieć wykonane USG jamy brzusznej?
Spis treści
Otyłość jest istotnym problemem zdrowotnym o charakterze globalnym, który wiąże się z licznymi współistniejącymi schorzeniami, takimi jak cukrzyca, choroby sercowo-naczyniowe oraz dysfunkcje układu pokarmowego. W kontekście obszernych wytycznych klinicznych i badań naukowych powstaje pytanie, czy każdy pacjent z otyłością powinien być poddawany badaniu ultrasonograficznemu (USG) jamy brzusznej.
Cel badania USG u pacjentów z otyłością
Badanie USG jamy brzusznej może być wykorzystywane w celu oceny narządów wewnętrznych oraz wykrywania ewentualnych patologii, takich jak niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby (NAFLD), kamica żółciowa oraz inne schorzenia układu pokarmowego. Wytyczne Europejskiego Towarzystwa Badań nad Otyłością (EASO) zalecają rozważenie badań obrazowych u pacjentów z otyłością w przypadkach, gdy istnieje podejrzenie powikłań lub obciążającej historii chorobowej [1].
Otyłość a ryzyko wystąpienia chorób wątroby
Analizy systematyczne i metaanalizy wskazują, że pacjenci z otyłością często wykazują wyższe ryzyko wystąpienia chorób wątroby i innych zaburzeń metabolicznych. Na przykład, metaanaliza przeprowadzona przez Taylor et al. (2020) wskazuje, że ponad 50% pacjentów z otyłością może mieć objawy niealkoholowego stłuszczenia wątroby, co uzasadnia wykonanie USG w celu wczesnego wykrycia tego schorzenia [2].
Wytyczne kliniczne
Zgodnie z najnowszymi wytycznymi praktyki klinicznej, USG jamy brzusznej powinno być rozważane u pacjentów z otyłością, którzy prezentują objawy takie jak ból brzucha, dyskomfort, zmiany apetytu lub inne niepokojące symptomy. Wytyczne NICE (National Institute for Health and Care Excellence) sugerują, aby USG było częścią rutynowej oceny pacjentów z otyłością, zwłaszcza w kontekście identyfikacji stłuszczenia wątroby oraz innych stanów zapalnych [3].
USG wyzwaniem klinicznym u pacjentów z otyłością
Warto zauważyć, że otyłość może wpływać na jakość obrazowania ultrasonograficznego. Nadmiar tkanki tłuszczowej może ograniczać penetrację fal ultradźwiękowych, co utrudnia dokładną ocenę narządów jamy brzusznej. W takich przypadkach zaleca się stosowanie sond o niższej częstotliwości oraz odpowiednie techniki obrazowania w celu minimalizacji artefaktów.
Podsumowanie
Podsumowując, choć rutynowe wykonywanie USG jamy brzusznej u każdego pacjenta z otyłością nie jest obecnie standardem, to jego ocena jest zalecana w kontekście indywidualnego podejścia do pacjenta. Zaleca się, aby każdy przypadek był rozważany przez lekarzy na podstawie historycznych doniesień oraz aktualnych objawów klinicznych pacjenta. Wczesne diagnostyka poprzez USG może przyczynić się do lepszego zarządzania chorobą oraz poprawy jakości życia pacjentów z otyłością.
Referencje
- Yumuk, V., Tsigos, C., Fried, M., Schindler, K., Busetto, L., Micic, D., Toplak, H., & Obesity Management Task Force of the European Association for the Study of Obesity (2015). European Guidelines for Obesity Management in Adults. Obesity facts, 8(6), 402–424. https://doi.org/10.1159/000442721
- Orkin, S., Brokamp, C., Yodoshi, T., Trout, A. T., Liu, C., Meryum, S., Taylor, S., Wolfe, C., Sheridan, R., Seth, A., Bhuiyan, M. A. N., Ley, S., Arce-Clachar, A. C., Bramlage, K., Kahn, R., Xanthakos, S., Beck, A. F., & Mouzaki, M. (2020). Community Socioeconomic Deprivation and Nonalcoholic Fatty Liver Disease Severity. Journal of pediatric gastroenterology and nutrition, 70(3), 364–370. https://doi.org/10.1097/MPG.0000000000002527
- NICE. (2025, January 14). Overview | Overweight and obesity management | Guidance | NICE. https://www.nice.org.uk/guidance/ng246 (ostatni dostęp: 24.01.2025)