Skala CDS
Opis
Dzieci poniżej trzeciego roku życia, ze względu na większy niż u nastolatków i dorosłych proporcjonalny udział wody w składzie ciała, są bardziej narażone na odwodnienie, np. w wyniku biegunki. Aby ocenić jego stopień i ustalić, czy konieczna jest hospitalizacja, można wykorzystać skalę CDS (Clinical Dehydration Scale).
Interpretacja
Fizjologia
Zgodnie z wytycznymi European Society for Paediatric Gastroenterology, Hepatology and Nutrition (ESPGHAN), podstawowym sposobem oceny odwodnienia u dzieci jest analiza procentowej utraty masy ciała. Na tej podstawie wyróżnia się:
- odwodnienie łagodne – ubytek <3% m.c.;
- odwodnienie umiarkowane – ubytek 3-10% m.c.;
- odwodnienie ciężkie – ubytek >10% m.c.
Niestety, opiekunowie nie zawsze znają dokładną masę dziecka przed zachorowaniem, co znacząco ogranicza zastosowanie tej metody. W związku z tym powstało kilka skal uwzględniających łatwe do zaobserwowania objawy kliniczne (m.in. WHO, Gorelick). Na szczególną uwagę zasługuje skala CDS (Clinical Dehydration Scale), która jako jedyna ma potwierdzoną naukowo przydatność kliniczną u dzieci między 1. m.ż. a 3. r.ż.
Parametry
Do oceny odwodnienia dziecka w skali CDS wykorzystujemy następujące dane kliniczne:
- stan ogólny,
- zapadnięcie oczu,
- nawilżenie błon śluzowych,
- objętość łez.
Kody ICD-10
Wybrane stany rozpoczynające się w okresie okołoporodowym
Wybrane choroby zakaźne i pasożytnicze
Źródła
- Ignasiak-Budzyńska K. Ostra biegunka. W: Dobrzańska, A., Obrycki, Ł., Socha, P. (2022). Pediatria w praktyce lekarza POZ.
- Buda, P., Książyk, J. Ostra biegunka. W: Buda, P., Grenda, R. (2021). Poradnik dyżuranta. Pediatria.
- Guarino, A., Ashkenazi, S., Gendrel, D., Lo Vecchio, A., Shamir, R., Szajewska, H., European Society for Pediatric Gastroenterology, Hepatology, and Nutrition, & European Society for Pediatric Infectious Diseases (2014). European Society for Pediatric Gastroenterology, Hepatology, and Nutrition/European Society for Pediatric Infectious Diseases evidence-based guidelines for the management of acute gastroenteritis in children in Europe: update 2014. Journal of pediatric gastroenterology and nutrition, 59(1), 132–152. https://doi.org/10.1097/MPG.0000000000000375
