Skala Khorana

ocena ryzyka ŻChZZ u chorych poddawanych chemioterapii
Zapisz
Zapisane
Choroby wewnętrzne

Opis

Skala Khorana jest wykorzystywana do oceny ryzyka wystąpienia powikłań zakrzepowych w ciągu najbliższych 10 tygodni u dorosłych pacjentów z nowotworami złośliwymi, którzy są leczeni ambulatoryjnie chemioterapią.

Interpretacja

0 pkt
Małe ryzyko ŻChZZ (0,3-0,8% w ciągu najbliższych 10 tygodni). 
Tromboprofilaktyka farmakologiczna nie jest zalecana.
1-2 pkt
Średnie ryzyko ŻChZZ (1,8-2,0% w ciągu najbliższych 10 tygodni).
Warto rozważyć zastosowanie DOAC (apiksaban albo riwaroksaban).
3-7 pkt
Duże ryzyko ŻChZZ (6,7-7,1% w ciągu najbliższych 10 tygodni).
Jeśli nie ma przeciwwskazań, należy wdrożyć tromboprofilaktykę pierwotną DOAC (apiksaban albo riwaroksaban) lub HDCz.

Fizjologia

Żylna choroba zakrzepowo-zatorowa (ŻChZZ), która obejmuje zakrzepicę żył głębokich i zatorowość płucną, jest najczęstszym powikłaniem i drugą z kolei przyczyną śmierci pacjentów onkologicznych. Ryzyko wystąpienia ŻChZZ zwiększa zarówno choroba podstawowa, jak i jej leczenie.

Z tego względu chorych na nowotwory złośliwe ocenia się w skali Khorana, która wykorzystuje m.in. wyniki podstawowych badań laboratoryjnych wykonanych u pacjenta przed rozpoczęciem chemioterapii. Pozwala to oszacować ryzyko wystąpienia ŻChZZ i, biorąc pod uwagę inne czynniki (m.in. niewydolność nerek, poziom płytek krwi, obecność cewnika centralnego, etap leczenia), pomóc w podjęciu decyzji o ewentualnym włączeniu profilaktyki przeciwzakrzepowej.

Parametry

Do oceny pacjenta w skali Khorana wykorzystuje się informacje o:

  • lokalizacji nowotworu,
  • liczbie płytek krwi przed rozpoczęciem chemioterapii,
  • liczbie leukocytów przed rozpoczęciem chemioterapii,
  • stężeniu hemoglobiny przed rozpoczęciem chemioterapii,
  • planowanym stosowaniu erytropoetyny,
  • BMI.

Kody ICD-10

Czynniki wpływające na stan zdrowia i kontakt ze służbą zdrowia

Z51
Inna opieka medyczna

Choroby układu krążenia

I81
Zakrzep żyły wrotnej
I82
Inne zatory żylne i zakrzepica

Źródła

  1. Khorana AA, Kuderer NM, Culakova E, Lyman GH, Francis CW. Development and validation of a predictive model for chemotherapy-associated thrombosis. Blood. 2008 May 15;111(10):4902-7. doi: 10.1182/blood-2007-10-116327. Epub 2008 Jan 23. PMID: 18216292; PMCID: PMC2384124.
  2. Lyman GH, Carrier M, Ay C, Di Nisio M, Hicks LK, Khorana AA, Leavitt AD, Lee AYY, Macbeth F, Morgan RL, Noble S, Sexton EA, Stenehjem D, Wiercioch W, Kahale LA, Alonso-Coello P. American Society of Hematology 2021 guidelines for management of venous thromboembolism: prevention and treatment in patients with cancer. Blood Adv. 2021 Feb 23;5(4):927-974. doi: 10.1182/bloodadvances.2020003442. Erratum in: Blood Adv. 2021 Apr 13;5(7):1953. PMID: 33570602; PMCID: PMC7903232.
  3. Wojtukiewicz MZ, Sierko E, Tomkowski W, Zawilska K, Undas A, Podolak-Dawidziak M, Wysocki P, Krzakowski M, Warzocha K, Windyga J. Guidelines for the prevention and treatment of venous thromboembolism in patients with cancers treated conservatively. Oncol Clin Pract 2016; 12: 67–91.