Wyszukaj w szybkich pytaniach
Wapń zjonizowany a całkowity - które badanie ma większą przydatność w praktyce?
Uważa się, że najdokładniejszą metodą oceny homeostazy wapnia u ludzi jest pomiar poziomu wapnia zjonizowanego. W związku z tym regularne oznaczanie wapnia zjonizowanego powinno być stosowane w diagnostyce zaburzeń gospodarki wapniowej u pacjentów [1].
Czym różni się wapń całkowity od wapnia zjonizowanego?
Wapń całkowity oznacza całkowite stężenie wapnia (100%) w organizmie, który może występować pod formą: zjonizowaną (wolną), związaną z albuminami lub skompleksowaną. Wapń zjonizowany (wolny) odzwierciedla poziom wapnia, który jest aktywny biologicznie i stanowi około 50% wapnia całkowitego [2]. Pomiar wapnia zjonizowanego umożliwia dokładniejszą ocenę gospodarki wapniowej, szczególnie w sytuacjach, gdy stężenie białek osocza jest zmienione [1].
Przykład: Pacjent, u którego stężenie wapnia całkowitego mieści się w granicach normy, ale występuje znaczne obniżenie poziomu albumin, może w rzeczywistości mieć zwiększone stężenie wapnia zjonizowanego (wolnego).
Jakie są prawidłowe wartości wapnia we krwi?
| Parametr | Zakres (mmol/l) | Zakres (mg/dl) |
|---|---|---|
Wapń całkowity | 2,12–2,62 | 8,5–10,5 |
Wapń zjonizowany | 1,0–1,3 | 4–5,2 |
[3]
Czynniki mogące podwyższać lub obniżać poziom wapnia we krwi:
| Wzrost poziomu wapnia | Obniżenie poziomu wapnia |
|---|---|
nadmiar wapnia w diecie, nadmierna podaż witaminy D, choroby nerek, unieruchomienie, nowotwór, nadczynność przytarczyc. | niedoczynność przytarczyc, niedobór witaminy D, niedobór magnezu, choroby nerek. |
[4]
Referencje:
1. Baird, G. S. (2011). Ionized calcium. Clinica chimica acta, 412(9-10), 696-701.
2. Ong, G. S., Walsh, J. P., Stuckey, B. G., Brown, S. J., Rossi, E., Ng, J. L., ... & Lim, E. M. (2012). The importance of measuring ionized calcium in characterizing calcium status and diagnosing primary hyperparathyroidism. The Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism, 97(9), 3138-3145.
3. Interna Szczeklika 2024
4. Windaka. A. Medycyna rodzinna. Podręcznik dla lekarzy i studentów.
