Jakie alergeny pokarmowe wykazują reakcję krzyżową z lateksem?

Zespół alergii na lateks i owoce (ang. LFS – latex-fruit syndrome) to dobrze udokumentowany przykład reakcji krzyżowej między alergenami kontaktowymi i pokarmowymi. U około 30–50% pacjentów uczulonych na lateks rozwijają się reakcje alergiczne po spożyciu określonych pokarmów roślinnych. Zjawisko to wynika z homologii białek lateksowych z białkami występującymi w owocach i warzywach.

Lista alergenów wykazujących reakcję krzyżową z lateksem

Poniżej przedstawiono najczęstsze pokarmy związane z reakcją krzyżową u pacjentów uczulonych na lateks:

1. banany – zawierają białka homologiczne do Hev b 6.02 (profiliny), często powodują objawy od łagodnych do ciężkich;
2. awokado – białka pokrewne Hev b 6 i inne białka LTP (lipid transfer proteins), reakcje nierzadko systemowe;
3. kiwi – częsty czynnik reakcji krzyżowej, zawiera profiliny oraz inne białka podobne do lateksowych;
4. kasztany jadalne – wykazują istotną homologię z Hev b 2 i innymi białkami lateksu;
5. papaja – zawiera enzym papainę, strukturalnie podobną do niektórych białek lateksowych;
6. figi – możliwe reakcje krzyżowe z powodu obecności podobnych białek obronnych roślin;
7. pomidor – może krzyżować się przez profiliny (Hev b 8);
8. ziemniak i marchew – mniej powszechne, ale opisywane w literaturze przypadki reakcji;
9. ananas i mango – mogą zawierać enzymy i białka podobne do lateksowych.

Warto podkreślić, że profil kliniczny może się znacznie różnić – od świądu jamy ustnej (OAS) po reakcje anafilaktyczne.

Poradnik

Wstrząs anafilaktyczny

Sprawdź

Podsumowanie

Reakcje krzyżowe między lateksem a wybranymi pokarmami są istotnym aspektem opieki nad pacjentem z alergią na lateks. Wczesna identyfikacja zagrożonych pacjentów i wdrożenie diety eliminacyjnej może zapobiec wystąpieniu ciężkich reakcji alergicznych. Lekarze POZ powinni aktywnie wypytywać pacjentów z alergią na lateks o tolerancję na wyżej wymienione pokarmy oraz rozważyć skierowanie do poradni alergologicznej celem pogłębionej diagnostyki (m.in. testy IgE swoistego i testy prowokacyjne).

Kody ICD-10

Referencje

1. Wagner, S., & Breiteneder, H. (2002). The latex-fruit syndrome. Biochemical Society transactions, 30(Pt 6), 935–940. https://doi.org/10.1042/bst0300935
2. Beezhold, D. H., Sussman, G. L., Liss, G. M., & Chang, N. S. (1996). Latex allergy can induce clinical reactions to specific foods. Clinical and experimental allergy : journal of the British Society for Allergy and Clinical Immunology, 26(4), 416–422.