Miejsca pozarezydenckie wiosna 2023 - komentarz

30 stycznia, oprócz zestawienia miejsc rezydenckich, CMKP opublikowało również listę miejsc pozarezydenckich [1]. Pomimo dwukrotnego wzrostu liczby przyznanych w tej rekrutacji miejsc rezydenckich, dalej widoczna jest duża dysproporcja między dostępną liczbą miejsc szkoleniowych a liczbą etatów, które jest gotowe finansować Ministerstwo Zdrowia. Dlatego mamy aż 10808 miejsc pozarezydenckich dostępnych w najbliższej rekrutacji.  

Rozkład miejsc pozarezydenckich na województwa nie zaskakuje i odpowiada temu, jak wiele placówek leczniczych znajdziemy w danym województwie:

Tabela nr 1 Zestawienie liczby miejsc pozarezydenckich w poszczególnych województwach dostępnych w rekrutacji wiosna 2023

Ponad 36% ze wszystkich miejsc pozarezydenckich stanowią miejsca szkoleniowe z chorób wewnętrznych (w sumie 3921 miejsc). Nie jest to zaskakujące, jeśli pomyślimy, jak wiele oddziałów posiada akredytację na szkolenie specjalizacyjne z interny oprócz swojej głównej węższej specjalizacji - np. oddziały kardiologii czy endokrynologii. Na przykład w Małopolsce 30% miejsc szkoleniowych z interny (122) znajduje się na oddziałach innych niż oddziały chorób wewnętrznych [2]. Z drugiej strony, jest to niewiele mniejszy udział niż 5 najliczniejszych specjalizacji w rozkładzie miejsc rezydenckich. To pokazuje, jak duży potencjał szkoleniowy z interny ma polski system opieki zdrowotnej.

We wszystkich województwach to właśnie miejsc pozarezydenckich jest więcej niż miejsc rezydenckich z interny. Ale nie jest to normą dla wszystkich specjalizacji. Z wyjątkiem województwa wielkopolskiego i zachodniopomorskiego, co najmniej połowa ze wszystkich miejsc szkoleniowych z anestezjologii i intensywnej terapii jest dostępna w trybie rezydenckim - w niektórych województwach nawet wszystkie miejsca są do rozdzielenia dla rezydentów.

Tabela nr 2 Zestawienie liczby miejsc rezydenckich i pozarezydenckich z anestezjologii i intensywnej terapii w poszczególnych województwach dostępnych w rekrutacji wiosna 2023

Podobną sytuację, w której przyznano więcej miejsc rezydenckich niż zostało pozarezydenckich, można zaobserwować w takich specjalizacjach jak: chirurgia ogólna, pediatria, radiologia, ale też endokrynologia czy dermatologia.

Tabela nr 3 Zestawienie liczby miejsc rezydenckich i pozarezydenckich z dermatologii oraz endokrynologii w poszczególnych województwach dostępnych w rekrutacji wiosna 2023

Wzrost liczby przyznanych miejsc rezydenckich spotkał się generalnie z entuzjazmem w środowisku młodych lekarzy. Z drugiej strony można zauważyć, że w przypadku wielu specjalizacji (choroby wewnętrzne będące bez wątpienia wyjątkiem) jesteśmy coraz bliżej górnej granicy dozwolonej liczby szkolonych osób. Oczywiście prawdopodobnie nie wszystkie rezydentury zostaną wykorzystane w tym rozdaniu. Jednak przy rosnących liczbach absolwentów ten zapas miejsc będzie się zmniejszał i zwiększanie liczby rezydentur będzie utrudnione - w praktyce nie będzie gdzie szkolić specjalizantów.

Częściową odpowiedzią na to jest skrócenie szkolenia, co zostało wprowadzone (lub były takie próby) w niektórych specjalizacjach w ramach aktualizacji programów specjalizacji. Pomijając wątpliwości, jakie powyższa zmiana budzi w kontekście jakości kształcenia, to dalej nie jest rozwiązaniem problemu. Czy więc w przyszłości na większość osób czeka specjalizacja z interny, bo na żadną inną się nie dostaną? Czy może Ministerstwo Zdrowia zwiększy liczbę miejsc szkoleniowych? Nawet jeśli zdecydują się na krok w tym kierunku, to pojawia się pytanie, jak to zrobić. Obecnie Minister może jedynie zwrócić się do placówki, żeby ubiegała się o akredytację na prowadzenie szkolenia, jednak taka placówka może odmówić [3]. Czy powyższe apele będą skuteczne? Czy może zostaną wprowadzone inne zachęty dla podmiotów do otwierania miejsc akredytacyjnych? Zwiększenie liczby specjalizantów, którymi opiekuje się jeden specjalista? Na razie możemy jedynie gdybać i czekać na dalsze kroki Ministerstwa Zdrowia.