Leki S i DZ – jak wypisać, by się nie pomylić?

Witam serdecznie w webinarze otytule Leki S i DZ- jak wypisać, by się niepomylić?A przede wszystkim witam panadoktora.Dzień dobry.Dzień dobry.A raczej już nawet dobrywieczór.Dobry wieczór.Witam was bardzo serdecznie.Lekarz Aleksander Biesiada, specjalista medycynyrodzinnej i między innymi pełnomocnik ZarząduGłównego Polskiego Towarzystwa Medycyny Rodzinnejdo spraw Innowacji i Rozwoju.Przypominam, że w dzisiejszym webinarzeotrzymacie informacje na temat refundacji lekówminus osiemnaście plus sześćdziesiąt pięć.Poznacie obecne uregulowania prawne dotyczącebezpłatności określonych leków.Dostaniecie praktyczne wskazówki dotyczące wystawianiarecept w świetle nowych przepisów.Przypomnę jeszcze, że nagranie zwebinaru będzie dostępne w zakładce mediana stronie Remedium.W tej zakładce znajdziecie takżewiele innych webinarów, podcastów, wywiadów.Także gorąco zachęcam.Na czacie możecie oczywiście całyczas zadawać pytania, na które PanDoktor później po części wykładowejWam będzie mógł odpowiedzieć.Panie doktorze, czy możemy jużzaczynać?Jak najbardziej.Super.Zacznijmy od razu.

Będziemy się obracać wtakiej materii, która została wprowadzona takzwaną dużą nowelizacją ustawy refundacyjnej,która weszła w życie pierwszego listopadatego roku.Czyli już mamy dwadzieścia dnifunkcjonowania tej ustawy za sobą, aletakże wcześniejszymi zmianami dokonanymi przezMinisterstwo Zdrowia w zakresie tak zwanejlisty S i wprowadzonymi nowymizmianami, czyli nową listą, tak zwanąlistą DZ.Wszystkie te zmiany miały nacelu zwiększenie dostępności pacjentów przede wszystkimdo leków bezpłatnych.I faktycznie należy powiedzieć, żeno zasadniczo to się ministerstwu udałow tym sensie, że zjednej strony poszerzono dostęp samych pacjentów.Rzeczywiście przybyła nam duża nowagrupa pacjentów, którzy mają prawo otrzymaćlek z tak zwaną refundacjąS, czyli lek bezpłatny.Doszło dziesięć roczników, czyli zsiedemdziesiątego piątego roku życia przeszliśmy naten sześćdziesiąty piąty rok życia.Doszła nam cała ta grupapediatryczna, czyli pacjenci do osiemnastego rokużycia, ale też jednocześnie poszerzonokatalog substancji czynnych, które wchodzą wskład listy S i tejnowej listy DZ.Przez co też wiele nowychcząsteczek się na tych listach pojawiłoi pacjenci po prostu otrzymaliszersze, szerszy dostęp do, do tychleków.Inną sprawą jest to, czyto my, lekarze, rzeczywiście powinniśmy tutajzawiadywać tym, jaką tą refundacjępacjent otrzymuje, ale do tego sięparę razy jeszcze postaram wtoku tego webinaru odnieść.

Żeby rozpocząć sensownie, trzeba sobiezadać pytanie, kto tak naprawdę teleki bezpłatne może otrzymać?No może otrzymać je pacjent,który ukończył ten sześćdziesiąty piąty rokżycia.Pacjent, który nie ukończył jeszczeosiemnastego roku życia, czyli przed osiemnastką,przed, przed pełnoletniością tego chorego.Ale pamiętajcie, że to jestnakładka na kryterium refundacyjne, tak?Czyli najpierw pacjent musi spełniaćkryteria refundacyjne, jeśli one są wmiarę szeroko opisane, no sąpowiedzmy to wszystkie wskazania na dzieńwydania decyzji, rejestracyjne, no tonajczęściej problemu nie ma.To dotyczy bardzo wielu leków,choćby leków na przykład, nie wiem,na tak powszechne schorzenie jaknadciśnienie tętnicze, ale pewnie dobrze wiecie,że są też takie leki,gdzie te kryteria do spełnienia przezpacjenta w zakresie refundacji sąnaprawdę bardzo wąskie.Można sobie wyobrazić na przykładleki przeciwcukrzycowe, które aby pacjent otrzymałz refundacją, muszą być spełnionekryteria na przykład wcześniejszego leczenia tegopacjenta innymi lekami albo nieosiągnięciecelu terapeutycznego, na przykład nieodpowiedni poziomhemoglobiny glikowanej.Czyli jakby to kryterium, onowyprzedza nam kryterium S i DZi musi być spełnione najpierw.

Dopiero po udowodnieniu spełnienia tegokryterium, najlepiej w dokumentacji medycznej, czylipoprzez odpowiedni wpis w dokumentach,pacjent nabywa uprawnienia refundacyjnego, powiedzmy erkitrzydzieści procent, pięćdziesiąt procent iono zostaje nałożone jakby na tenzapis S bądź DZ idopiero wtedy ten lek, jeżeli spełnia--spełnione są te oba kryteriałącznie, może być wydany w apteceza darmo dla tego, dlatego pacjenta.No i ten lek oczywiściemusi się znajdować w tym wykazie.Czyli z jednej strony musibyć wpisany na listę refundacyjną, az drugiej strony właśnie wykazleków, który stanowi załącznik do rozporządzeniaministra, to jest wykaz lekówbezpłatnych, ten nowy, który się pojawił,czyli D1 dla pacjentów poniżejosiemnastego roku życia i obecnie D2dla pacjentów powyżej sześćdziesiątego piątegoroku życia.One nie są jeden dojeden takie same, choć rzeczywiście tychobszarów lekowych, które się tampokrywają, jest dosyć sporo.

No i taką podstawą podstaww zakresie refundacji, jak pewnie dobrzewiecie i w zakresie wogóle uzyskania świadczeń opieki zdrowotnej wPolsce, no jest w ogóleprawo do świadczenia, tak?Czyli jakby zakładamy, że pacjentmusi być ubezpieczony.Ubezpieczony z dowolnego tytułu wzasadzie, czyli to może być osobapracująca albo członek osoby-- członekrodziny osoby pracującej.No wiecie, tych tytułów doubezpieczenia rzeczywiście w Polsce jest dosyćsporo i pacjentów tak naprawdęzupełnie nieubezpieczonych tak wielu nie mamy.To, co się najczęściej możepojawić w waszych wątpliwościach i pytaniachto: co jeśli dziecko naprzykład nie jest ubezpieczone?To się często zdarza, jeślina przykład rodzice nie zgłoszą dzieckado ubezpieczenia, a takie dzieckowypada, wtedy nie jest przypisane dorodzica, więc-Ona nabywa automatycznie pra--uprawnień do realizacji świadczeń w związkuz tym, że jest osobąniepełnoletnią i obywatelem polskim.I wtedy jak najbardziej takinieubezpieczony małoletni może również otrzymać lekbezpłatny.Czyli dziecko nieubezpieczone z kodemDN na recepcie może mieć jednocześniekod DZ.Jakby nie ma tutaj problemu.

Drugą wydaje mi się dosyćdużą grupą osób, pacjentów, o którejwarto byłoby powiedzieć, to sąpacjenci, którzy są z Ukrainy iteraz znów jakby mamy tutajdo czynienia z dwiema czy wzasadzie trzema możliwościami.Pierwsza jest taka, że mamytutaj pacjentów zarówno te dzieci poniżejosiemnastego roku życia, jak ipacjentów powyżej sześćdziesiątego piątego roku życia,którzy przybyli tutaj jako uchodźcyw związku z konfliktem zbrojnym naterenie Ukrainy i jeśli nabylitych praw w związku z ustawąz 2022 r., która właśnienadawała im prawo do posiadania numeruPESEL i przyznawała te specjalneuprawnienia, to oni mają prawo doskorzystania ze zniżki S dlapacjentów powyżej sześćdziesiątego piątego roku życiaczy zniżki DZ dla dzieci.To samo dotyczy tych pacjentów,którzy pochodzą na przykład z terenuUkrainy, ale pracują w Polsce.No bo wtedy mają PESEL,mają swoje składki zdrowotne, odprowadzają je,więc należy im się toświadczenie, jak każdej innej osobie.Jeśli taka osoba nie spełniaobu tych kryteriów, no to wtedyniestety ta refundacja nie jest,nie jest możliwa.

To jest jakby ten pierwszyobszar, czyli czy pacjent w ogólemoże otrzymać to uprawnienie.On najczęściej jest weryfikowany naszczęście w polskim systemie opieki zdrowotnejprzez oprogramowanie.Pamiętajcie, że jeśli pacjent wtym oprogramowaniu, w tak zwanym eWUSiuna przykład wyskoczy jako ubezpieczonyna czerwono, to zawsze może złożyćdeklarację, że on jednak jestubezpieczony i wtedy przejmuje na siebietą odpowiedzialność, w razie gdybytego ubezpieczenia jednak nie posiadał.Natomiast drugim problemem jest, ktomoże wystawić tę receptę.No i tutaj rzeczywiście ministerstwotrochę poszalało, bo z jednej stronymy mamy taką świadomość, że

uprawnienia do leku refundowanego powinny przysługiwaćpacjentowi.To pacjent jest chory, topacjent ma prawo do leczenia iniezależnie od tego miejsca, wktórym otrzymuje to leczenie, od tegolekarza, który wypisuje to leczenie,on powinien mieć prawo do otrzymaniatakiego samego preparatu z takąsamą refundacją.No niestety tak nie jest.Ja zaraz pokażę te przykłady,w których niestety ministerstwo odebrało nammożliwość przyznania pacjentowi tego lekubezpłatnego.

Najpierw omówię te, w którychlekarz może wystawić tą receptę nalek bezpłatnie.No pierwszą to jest najczęściejchyba miejsce, gdzie wystawiane są wtej chwili leki ze zniżkąS, czyli podstawowa opieka zdrowotna.I tu od razu trzebawyjaśnić, że każdy lekarz pracujący wpodstawowej opiece zdrowotnej może takilek ze zniżką S czy DZwystawić.To nie musi być anilekarz, który spełnia kryteria lekarza POZ,ani lekarz, który jest lekarzem,do którego pacjent ma złożoną deklarację.Jakby każdy lekarz, nawet jeżeliprzychodzi na kilka godzin w tygodniu,wypełnia jakieś luki czasowe, dorabiasobie w cudzysłowiu w POZ-cie, tospokojnie może w ten sposóbleki wystawić.Drugą-- drugim z tych obszarów,zgodnie z komunikatem ministerstwa ze stronyMinisterstwa Zdrowia, jest również placówkanocnej i świątecznej opieki zdrowotnej.Tam również możecie te lekipisać.Kolejnym tym obszarem jest obszarambulatoryjnej opieki specjalistycznej.I tutaj zwracam uwagę, żeto jest ta opieka specjalistyczna, naktórą kontrakt jest podpisany zNarodowym Funduszem Zdrowia.Czyli był ogłoszony konkurs.W konkursie placówka wystartowała, otrzymałakontrakt na przykład na świadczenia zkardiologii, nefrologii i diabetologii.I w ramach tego kontrakturzeczywiście tymi pacjentami się opiekuje.I faktycznie tym pacjentom maprawo tą SK przepisać.Zaraz jeszcze wrócę do tychokoliczności, w których można to zrobić.No i wreszcie lekarz wramach lecznictwa szpitalnego, na zakończenie leczeniawprost to przepis mówi.Przy czym zwracam wam uwagę,że w zasadzie można dopuścić sytuację,w którym jest to równieżlekarz szpitalnego oddziału ratunkowego albo izbyprzyjęć.Jeżeli zakańcza leczenie szpitalne wdanym momencie, no to przy tymzakańczaniu może lek ze zniżkąS bądź DZ napisać.

No i wreszcie ten obszar,który chyba wzbudził takie największe kontrowersje,jeśli chodzi o izbę lekarską,czyli obszar recept pro auctore ipro familię.Tutaj zgodnie z komunikatem MinisterstwaZdrowia też lekarz zarówno ten, któryskończył wykonywanie zawodu, jest lekarzememerytowanym.Ale tam, jak doczytacie nastronie właśnie komunikatu Narodowego-- Komunikatu MinistraZdrowia, to także każdy lekarz,który spełnia te wcześniejsze kryteria, czylijest albo lekarzem POZ, albolekarzem AOS, albo lekarzem lecznictwa szpitalnego,to każdy z nich równieżmoże napisać.I teraz dla kogo wramach trybu pro auctore albo profamilię można takie leki napisać?No można napisać dla swoichnajbliższych członków rodziny albo osób, zktórymi jesteśmy we wspólnym pożyciu.Tak mówi przepis wstępnych wstępnychi w linii bocznej do wysokościdzieci rodzeństwa.No tam również, tak?I teraz tylko pamiętajcie otym, żeby tutaj też dokumentację medycznąodpowiednią zachować, zwłaszcza w obszarzetego, czy ten lek rzeczywiście jestrefundowany w danym wskazaniu, czyliczy były wskazania do wystawienia tegoleku ze zniżką.

No i zobaczcie, że niestetyjest tak, że dla części lekarzytych uprawnień nie ma.No i przede wszystkim toco jest problemem, to są gabinetyprywatne, gdzie rzeczywiście nie mamożliwości i przepisy nie pozwalają tymlekarzom, nie pozwalają nam zgabinetów prywatnych-Wypisać tej recepty ze zniżkąS bądź DZ.

To są centra zdrowia psychicznegoi szpitale psychiatryczne.To są, słuchajcie, hospicja domowe,stacjonarne.Co jest dla mnie, jakodla lekarza hospicyjnego zupełnie niezrozumiałą sytuacją,bo ja też przecież tympacjentom przedłużam leczenie, kontynuuję, nie tylkoleki związane z daną sytuacją,która spowodowała, powiedzmy konieczność poddaniasię opiece paliatywnej, ale też,no, często w innych wskazaniach, no,kardiologicznych czy diabetologicznych.No i wreszcie również wopiece długoterminowej.Więc jeśli pracujecie w którymśz tych obszarów, to pamiętajcie, żetam niestety tej recepty wten sposób wystawić nie można.Oczywiście tam można wystawić receptęrefundowaną, czyli na przykład na pięćdziesiątprocent czy trzydzieści procent.

No i teraz zobaczcie.Odpłatność na zasadach ogólnych.Na to nakładają nam siękryteria refundacyjne.Jeżeli pacjent spełnia kryteria refundacyjne,to pozostaje nam jeszcze jedna rzeczdo zrobienia, czyli weryfikacja tegopacjenta w zakresie uprawnienia do wystawieniatej recepty.I teraz, co to znaczyi po co to w ogólejest w systemie zaimplementowane?No to, to jest takiwybieg Ministerstwa Zdrowia zmierzający ku temu,żebyśmy to jednak my kontrolowali,czy ten pacjent tej recepty wystawianejw różnych miejscach systemu nienadużywa.No bo możemy sobie wyobrazić,że receptę na lek bezpłatny pacjentotrzymał u swojego lekarza POZ.Potem zgłosił się do ambulatoryjnejopieki specjalistycznej, powiedzmy kardiologicznej.Tam znowu otrzymał receptę nalek bezpłatny i potem poszedł jeszczedo jednego lekarza gdzieś winnym AOS-ie albo w ramach lecznictwaszpitalnego i znowu dostał tenlek bezpłatny.Czyli jakby intencją ustawodawcy jest,żebyśmy to my sprawdzili, czy tenpacjent nie ma tam wdomu zachomikowanych tych leków, no naprzykład po to, żeby, niewiem, je w skrajnych sytuacjach, niewiem, dystrybuować po rodzinie albowręcz sprzedawać w internecie, co, co,co też czasem się zdarza.O ile można zrozumieć, żetak jakby, no, sens takiego postępowaniajest, no to o tylepozostaje wątpliwość, czy to na pewnomy powinniśmy robić.No i czy nie mógłbytego robić sam system elektroniczny, którymógłby po prostu sprawdzać, ileten pacjent tych leków wykupił iblokować mu dostęp do kolejnych,do kolejnych opakowań konkretnego, konkretnego preparatu.

No i teraz tak, jeślichodzi praktycznie o tę weryfikację, tonajłatwiej jest w podstawowej opiecezdrowotnej, bo tam generalnie pacjent, doktórego lekarz ma deklarację, doktórego lekarza pacjent ma złożoną deklarację,tam w zasadzie najczęściej jużz poziomu aplikacji elektronicznej dokumentacji medycznejmożna sobie zweryfikować, jak wyglądasytuacja, jeśli chodzi o wykupienie tychleków przez konkretnego chorego.Ja bym powiedział, że tojest cenne nie tylko w kontekściesamego weryfikowania uprawnień pacjenta dotego, czy można mu to kolejneopakowanie leku ze zniżką Sbądź TZ wypisać.Jest też cenne pod kątemw ogóle sprawdzania compliance'u tego pacjenta,tak?Czy ten chory w ogólebierze te leki, bierze kolejne opakowanietego, tego lekarstwa i czystosuje się do tych naszych założeńw zakresie terapii.Żeby się nie okazało, żepacjent, który ma kolejne epizody nadciśnieniatętniczego, po prostu nie stosujeleków i dlatego te, to leczeniejest nieskuteczne, a nie dlatego,że dobrana przez nas terapia niedziała.Z poziomu POZ w zależnościod ustawień oprogramowania gabinetowego można teżtak to dobrze sobie tutajułożyć, żeby nawet taki lekarz, któryprzychodzi na zastępstwo albo pracujewłaśnie w krótszym wymiarze godzin, niejest lekarzem, do którego za-zarejestrowanyjest pacjent, zadeklarowany jest pacjent, mógłsprawdzić tą receptę tego pacjenta.Więc porozmawiajcie ze swoimi dostawcamioprogramowania albo z menadżerami przychodni, wktórych pracujecie, tak, żeby takąmożliwość po prostu wam stworzyli.

No, w systemie gabinetowym, wktórym ja pracuję, wystarczy po prostukliknąć Sprawdź receptę Recepty naP1 i wtedy mamy taką sytuację,że wyświetla nam się informacjao konkretnym preparacie, czy on byłstosowany, czy nie.W ostateczności można to równieżweryfikować na gabinet gov. pl, no aleto pewnie zdajecie sobie sprawę,że to jest wyjątkowo niewygodna metoda,bo poza EDM-em musimy sięwtedy logować w kolejnym miejscu nastronie internetowej.To też chwilę trwa, żebyte recepty tam, tam odnaleźć.Ta weryfikacja jest konieczna zewszystkich tych miejsc, w których wystawianesą te recepty, więc dlakolegów z AOS-u nie jest tosprawa zupełnie łatwa, dlatego żeprzed pierwszym listopada tego roku niemieli oni takiego uprawnienia, żebysprawdzać, jak wygląda historia leków tegopacjenta.Chyba że pacjent wprost tegolekarza upoważnił przez swoje IKP.No to jak się możeciedomyśleć, dla pacjentów siedemdziesiąt pięć plus,a teraz nawet sześćdziesiąt pięćplus, no to IKP to niejest taka najbardziej pierwsza chybaaplikacja na telefonie, którą oni sobieinstalują, o ile ten telefonw ogóle mają po to, żebyupoważnić lekarza.Teraz się przepisy zmieniły ifaktycznie jest tak, że w ramachudzielania toku świadczeń, czyli wtedy,kiedy ten pacjent przychodzi do wasw AOS-ie, wy macie prawopodglądnąć tę jego historię, historię wizyt.To niestety-- historię recept.To niestety nie jest jakbyproste często w samym oprogramowaniu.

Ja sobie zdaję z tegosprawę.Natomiast to niestety nie zwalniaz was, jeśli, jeżeli pracujecie wtakim AOS-ie, z obowiązku sprawdzenia,zweryfikowania tego, co się działo ztymi, z tymi receptami wcześniej,jak były realizowane.No więc tutaj jakby, no,tarcia między, między AOS-em a POZ-temna pewno w ten sposóbsą i będą wywoływane, bo teoretyczneprawo do wystawienia tej receptyz AOS czy lecznictwa szpitalnego jest,ale w praktyce z możliwościąjego realizacji jest już dużo, emm,więcej. Dużo trudniej.

No i potem myślę,że to, o czym warto teżpamiętać wystawiając te recepty, tojest to, że jakby pacjent cośz tą receptą dalej robi,tak?Jeżeli pacjent idzie z takąreceptą S bądź TZ do apteki,to aptekarz farmaceuta nie mamożliwości wykonania tam poprawek.To znaczy, nie może nanieśćtego uprawnienia, nie może dopisaćnawet jeżeli, powiedzmy, pacjent spełniakryterium wiekowe, nie wiem, ma sześćdziesiątsześć lat, a z jakiegośpowodu w waszym oprogramowaniu, nie wiem,nie wskoczyła ta, ta zniżkaS, no to nie ma możliwościdopisania tego S na kodzierecepty.Ehm, natomiast to co możezrobić, to może sprawdzić, czy tenlek znajduje się na wykazieD1 bądź D2.Więc gdyby się tak zdarzyło,że z rozpędu napiszecie lek naS-kę, który się nie znajdujew tym wykazie, to farmaceuta poprostu go nie wyda bezpłatnie,także tutaj nie musicie się, ehm,się obawiać.

Tu jest jeszcze jedno, oczym należy pamiętać, czyli kwestia wpisywaniana receptach wartości sto procentobok konkretnego preparatu.Jeśli taka wartość w miejscuwpisywania refundacji będzie określona, no toten lek będzie wydany zawszepełnopłatnie, nawet jeżeli ta S-ka gdzieśna tej recepcie się znajduje.

No i teraz zobaczcie, jesttaka recepta na klonazepam TZF wtabletkach po dwa miligramy trzydzieścitabletek, jedno opakowanie.To jest lek, który wymagainformacji o tym, ile jest tegopreparatu łącznie w opakowaniu —tam jest sześćdziesiąt miligramów.Dawkowanie jest wpisane.No i jest napisane, jakato jest refundacja.Czyli w tym wypadku jestto ryczałt.Kiedy jest ten ryczałt?No wtedy, kiedy pacjent spełniakryteria refundacyjne, czyli trzeba sobie sprawdzićw jakimś programie do weryfikacji,kiedy to te uprawnienia pacjent nabywa,że na przykład w wypadkupadaczki ten klonazepam możemy tak przepisać.Czyli pacjent powinien mieć wkodach rozpoznań swoich chorób, no wtym wypadku przewlekłych raczej, właśniepadaczkę rozpoznaną i w ramach tegoleczenia tej padaczki otrzymuje receptę.Recepta jest na lek refundowanyna ryczałt, czyli R-ka.No i dodatkowo dopisana jestna recepcie S-ka, czyli uprawnienie dootrzymania tego leku bezpłatnie.

No i z taką receptąpacjent udający się do apteki tenlek rzeczywiście w ten sposóbwystawi.No i podobnie to działaw wypadku leków TZ.Czyli znowu najpierw musi byćspełnione kryterium refundacyjne, w tym wypadkudla refundacji pięćdziesięciu procentowej ipotem możemy nanieść dodatkowo kryterium TZi wtedy pacjent otrzymuje lekbezpłatnie.

Jeszcze odnośnie recept chciałem kilkarzeczy korzystając z tego, że tutajdzisiaj jesteśmy Wam powiedzieć, bota nowelizacja, ta duża nowelizacja ustawyrefundacyjnej no trochę tam zamieszaław obrębie leków czy preskrypcji, wogóle, czy wydawania też leków.I myślę, że dla was,kiedy piszecie lekarstwa dla pacjentów, noto też jest istotne, bopacjenci w różnych sytuacjach życiowych będąsię zgłaszać.Pierwsza kwestia dotyczy recept rocznych.Recepta roczna przez środowisko lekarskiezostała obroniona.Część środowiska farmaceutycznego postulowała całkowiteusunięcie recepty rocznej.Natomiast, no dla pa-pacjentów, zwłaszczaw toku przewlekłego leczenia, kiedy terapiajest dobrze ustawiona, pacjent rzeczywiściejest dobrze kontrolowany, no to takarecepta roczna faktycznie jest dużymułatwieniem.Pacjent faktycznie nie musi częstosię u nas pojawiać, może sobierealizować receptę, pozostawać pod, podna przykład nadzorem czysto farmaceutycznym.No i tutaj jest zmiana,bo w tej chwili pacjent maprawo wykupić zapas leków maksymalniena sto dwadzieścia dni i jeżelitaki zapas by wykupił nate sto dwadzieścia dni, no tokolejny może wykupić po trzechczwartych okresu zużywania tych leków.Czyli jeżeli piszecie lek, któryjest stosowany raz na dobę jednatabletka, no to po prostusto dwadzieścia tabletek wykupionych przez pacjentawyczerpuje ten limit.Jeśli pacjent stosuje lek trzyrazy na dobę, no to maprawo wykupić trzysta sześćdziesiąt tychtabletek, czyli no zdecydowanie więcej tychopakowań.Nadomiast znowu do apteki możezgłosić się dopiero po trzech czwartychtego okresu, czyli po, now tym wypadku jeżeli wykupi maksa,no to po tych dziewięćdziesięciu,dziewięćdziesięciu dniach.No i to powoduje pewnekomplikacje.Zaraz podam kilka takich przykładów,myślę z życia wziętych, kiedy możesię tak zdarzyć, że pacjenttrafi do Was, ponieważ, no okażesię, że leku mu naprzykład w jakichś tam okolicznościach życiowychzabraknie.Teraz tak, mamy opakowania lekówróżnie pakowane, nie tylko po trzydzieścitabletek.Życie jest bardziej skomplikowane, niż,niż to pisze Ministerstwo Zdrowia.No wyobraźcie sobie leki pakowanepo pięćdziesiąt tabletek, tak?No tutaj ten pacjent nieotrzyma nigdy leczenia na sto dwadzieściadni terapii, ponieważ mamy tabletkiskonfekcjonowane po pięćdziesiąt, czyli dwa opakowaniato już jest sto, notrzecie przekraczałoby ten limit, czyli stopięćdziesiąt.Apteka nie wyda tego trzeciegoopakowania z tej recepty rocznej, awięc pacjent otrzyma po prostusto tabletek i będzie mógł przyjśćpo to kolejne opakowanie dopieropo upływie trzech czwartych okresu, czylipo siedemdziesięciu pięciu dniach.Także to pewnych kalkulacji zestrony farmaceuty wymaga, ze strony pacjentateż pewnie niemałych.Myślę, że pacjenci będą wracać,bo pewnie część z nich niebędzie w stanie zrozumieć jakbytak naprawdę, o co tutaj dokońca chodzi, kiedy oni siępo ten lek mogą pojawić.No i pamiętajcie też jeszcze,że-Jeśli chodzi pac-- o receptę roczną,to ona otwarta w jednejaptece tylko tam może być realizowana.Także to też jest kłopotdla pacjentów, zwłaszcza wtedy, kiedy lekunie ma, są braki.Czasami ten lek chwilę jestw jednej aptece, potem jest winnej aptece.Pacjent jakby no tę mobilnośćma tutaj wtedy zdecydowanie mniejszą.

A ponieważ może się zdarzyćwłaśnie, że nie będzie w staniedokupić tego leku wtedy, kiedyten lek będzie, no to zostaniebez tego lekarstwa i wtedyzgłosi się do was.No bo okaże się, żenie ma leku, nie może wykupićkolejnego opakowania, a tutaj sięokazało, że, że leku już niema.No i co w takiej,co w takiej sytuacji?

Trzeba się przyjrzeć recepcie ijej budowie, bo to też budzipewne myślę wątpliwości czy, czyczasem zamieszanie.Zwłaszcza wtedy, kiedy przyzwyczailiśmy siędo myślenia o recepcie w tymtakim modelu papierowym.Mamy receptę, no tam jestpięć kratek.W te pięć kratek możnawpisać pięć substancji czynnych.No tak zasadniczo, bo oczywiścienie zawsze wiadomo, że pewne lekiwypisujemy samodzielnie, po prostu jedenlek na jednej recepcie.Natomiast jeśli chodzi o receptęelektroniczną, to to, co jest tymipięcioma lekami, to, to jesttak naprawdę pakiet recept, a receptato jest pojedynczy wpisany jedenlek na recepcie na jednym poziomie.Także to, co widzicie tutajna tym przykładzie, to jest sytuacja,w której pacjent otrzymał tosamo lekarstwo x, y, z dziesięciomiligramowetak naprawdę w jednym pakiecie,ale w trzech różnych receptach.I teraz, co on możezrobić z takimi receptami?Może pierwsze opakowanie wykupić wjednej aptece, drugie w drugiej wten sam dzień i trzeciew trzeciej też w ten samdzień.Może wykupić to opakowanie pierwszew jednej aptece, drugie na przykładpo dwudziestu dniach w tejsamej albo w innej aptece, atrzecie może wykupić no tuw tym wypadku maksymalnie do trzydziestegodnia, ponieważ nie określono terminurealizacji.Ale znowu możemy sobie wyobrazićsytuację, w której pacjent otrzymuje receptęi ma na niej napisanena przykład przepraszam, trzy opakowanialeku.Chyba-- przepraszam suche powietrze, aleja za szybko mówię.Już będziemy wracać.Ma wypisane trzy opakowania tegoleku.I teraz tak.Piszecie je powiedzmy dwa czytrzy opakowania tego lekarstwa.Pacjent ma tą receptę rocznąi rozpoczyna jej realizację.Rozpoczęcie realizacji tej recepty powoduje,że z tych trzech opakowań powiedzmypo pięćdziesiąt tabletek może wykupićtylko sto tabletek, czyli tylko dwaopakowania.Ale jeśli piętro niżej natej samej recepcie, teoretycznie na tymsamym druku znajdzie się tosamo lekarstwo i to będzie osobneopakowanie, to ten pacjent możeto osobne opakowanie również wykorzystać.I teraz nie chodzi mio to, żebyście tę metodę nadużywaliczy stosowali ją jakoś wybitnieczęsto, żeby jakby tutaj ten systemobejść powiedzmy w ten sposób.Ale zdarzą się sytuacje kliniczne,w których pacjent poprosi o taką,o taką realizację tej recepty.I wydaje mi się, żejest ważne, żebyście wiedzieli, jak wtakiej sytuacji to zrobić.

Wyobraźcie sobie pacjenta, który wybierasię na przykład do pracy zagranicę na dłuższy czas.Na przykład będzie pod wasząopieką przez najbliższe dwa miesiące wkraju, ale potem wyjeżdża nakolejne trzy miesiące za granicę.Nie ma potrzeby, żeby przychodziłdo was za te dwa miesiącepo kolejną receptę, a więcspokojnie można mu wypisać tę receptęw taki sposób, żeby zaopatrzyłsię na dwa czy trzy opakowaniaz jednej, z jednej tejrecepty, czyli powiedzmy z recepty roczneji pod spodem dopisać mukolejne dwa opakowania, które będzie mógłzrealizować spokojnie i wykupić jednoczasowo,zabezpieczając sobie cały ten okres czasu,

na który są mu teleki potrzebne.Podobnie jest w sytuacjach, kiedymacie pacjentów, którzy stosują takie leki,które są właśnie trudno dostępnetak?Kiedy macie pacjenta, który nonie wiem-- heparyny drobnocząsteczkowe są dobrymprzykładem.Apteki często nie gromadzą tychheparyn na zapas, co powoduje, żeno pacjenci czasami mają trudnośćz dostępem.Więc wtedy, żeby pacjent mógłna przykład otrzymać receptę na tecztery miesiące terapii, może wartowłaśnie rozpisać mu te pakiety, tenpakiet recept, ale same receptyosobno.I tutaj jest taki przykładrecepty rocznej właśnie na allopurynol wopakowaniach po pięćdziesiąt tabletek.No i zobaczcie, że pacjenttak naprawdę zgłaszając się do aptekiz tak wypisaną receptą, mógłbywykupić tylko dwa opakowania, a pozostałączęść po tych siedemdziesięciu pięciudniach, czyli po tych trzech czwartychczasu, który był w momenciewykupywania.No i właśnie w takiejsytuacji klinicznej, kiedy wiemy, że tenpacjent potrzebuje tego zabezpieczenia, żelek powinien mu być wydany nadłuższy okres czasu, my możemywłaśnie posłużyć się tym, że jednakno to, co jest wobrębie tej karteczki z wydrukiem, tojest pakiet recept, a receptaroczna to jest to jedno pole,w którym ten lek jestwpisany.No i wreszcie pamiętajcie, żemacie do wyboru także możliwość preskrypcjinaprzód, czyli można wpisać--Datę realizacjiod.

Jeżeli mamy pacjenta, który powiedzmy,będzie potrzebował te leki za dwamiesiące, za trzy miesiące, tomy możemy oczywiście mu napisać receptęroczną, ale możemy też napisaćmu receptę z późniejszym terminem realizacji.No i teraz tak.Co z pacjentami, którzy mieliwypisany zapas leków przed pierwszym września?Myślę, że te wątpliwości, problemyone gdzieś tam już pewnie trochęwybrzmiały, no bo cały wrzesień,październik, no i spory kawałek listopadajuż za nami, więc myślę,że ci pacjenci z dużej częścitych leków już po prostuzeszli.Natomiast oświadczenie Narodowego Funduszu Zdrowiaw tym zakresie było takie, żebytym pacjentom wypisać lek zezniżką.Tą nowo nabytą przez nichpierwszego września.Czyli mamy, powiedzmy, pacjenta, któryma lat sześćdziesiąt dziewięć.Przed pierwszym września otrzymał lekarstwonaprzód na trzy czy cztery miesiące,a potem pierwszego września zmieniłysię przepisy i on by chciałten lek bezpłatnie.Według Narodowego Funduszu tak możnato zrobić.Można przepisać takiemu pacjentowi lek,ale znowu należy weryfikować, czy tenpacjent nie wykupił tego lekuz refundacją wcześniej na zapas wystarczającymu do leczenia.Jeśli wykupił, no to niestetysorry, ale no nie ma możliwości,żeby otrzymał kolejny, kolejny pakietrecept i refundację.Musi czekać aż, aż zejdziez tych leków uprzednio wykupionych.No i taki fakt jabym odnotował w dokumentacji, tak wpisałbympo prostu wprost, że zuwagi na zmianę przepisów pacjent nabyłuprawnienia i te uprawnienia,i w związku z tym wypisano

tą, tą nową receptę, apacjenta pouczono, że nie powinien tegoleku z tej poprzedniej receptyz refundacją częściową wykupywać.To, co jeszcze się pojawiło,jeśli chodzi o darmowe leki, tosą leki w połogu.Czyli wydłużono ten okres lekówbezpłatnych.Do tej pory on obowiązywałdla pacjentek w ciąży.W tej chwili został wydłużony.No to jest te sześćtygodni po porodzie, tak literaturowo powiedzmy.Więc przez ten czas równieżte leki, które znajdują się wzałączniku w wykazie E, możnau tych pacjentów stosować.Ministerstwo Zdrowia tymi zmianami wrozporządzeniu przyznało sobie też takie uprawnieniedo wpisywania na listę lekówrefundowanych preparatów, które w tej chwilidostępne są w systemie OTC.Zobaczymy, w jaką stronę tosię rozwinie i jak to pójdzie.Generalnie założenie jest takie, żeministerstwo chciałoby, żeby w sytuacjach, kiedylek jest dostępny OTC, alejest stosowany w terapii przewlekłej, noto również mogła występować refundacjana ten lek.Ta refundacja będzie z wnioskuproducenta, więc to nie ministerstwo będziewskazywać palcem te leki, tylkobędzie czekało na decyzję producenta, czybędzie się starał o refundację.Zobaczymy, co przyniesie czas, czyte leki rzeczywiście zaczną się pojawiać,czy nie.No bo to oznacza teżwięcej pracy dla nas, tak?

Lek, który do tej porypo prostu był wydawany na przykładw aptece bezpośrednio przez farmaceutę,teraz będzie musiał mieć wystawioną receptę,żeby udowodnić to prawo do,do refundacji i do potrzeby ciągłegoleczenia.No i wreszcie jedna jeszczeistotna zmiana, która się dokonała wobrębie tych przepisów przy okazjitej dużej nowelizacji ustawy refundacyjnej, tojest kwestia tak zwanych NZ-ek,czyli nie zamieniać.Nie jest to może jakiśekstremalnie duży dla nas problem.Nie wydaje mi się, żebyśmyjako lekarze nadużywali tego NZ wpreskrypcji.Natomiast doszło do takiej sytuacji,w której moim zdaniem trochę naruszonotaki system komunikacji między lekarzema farmaceutą, który mówił, że noto jest preparat dedykowany dlatego pacjenta i na przykład zamiennikdla tego preparatu nie jestdobrze przez chorego tolerowane, bo takąsytuację kliniczną możemy sobie wyobrazić.To wbrew pozorom nie jestniemożliwe, choćby ze względu na to,że substancje pomocnicze zawarte wlekarstwie mogą być inne u różnychproducentów.A więc jakby pacjent możelepiej tolerować substancje od jednego producenta,a dużo gorzej od, odinnego.W związku z tym wtakich sytuacjach ta NZ-tka, powiedzmy, miałabyzastosowanie.No i moim zdaniem naruszonotaki zwyczaj między lekarzem a farmaceutą,ponieważ w tej chwili farmaceutadostał prawo do tego, żeby tenlek zamieniać, co z jednejstrony jest dobrze, bo jeżeli występujezamiennik w tej aptece konkretnie,to pacjent nie musi nigdzie chodzić,szukać, tylko farmaceuta może muwydać ten lek.No ale z drugiej stronyno naprawdę konia z rzędem temu,kto zaryzykuje bez dostępu dowiedzy medycznej o pacjencie, bez dostępudo historii leczenia tego chorego,bez wiedzy dlaczego lekarz wpisał NZ,taką decyzję w aptece, więctrudno mi sobie wyobrazić na raziejak to będzie działało.To co wam mogę rekomendować,jeżeli myślicie o bezpieczeństwie swoich pacjentów,to że w receptach jesttakie pole na uwagi i żetam warto byłoby odnotować, dlaczegoten lek ma adnotację NZ.To jest pole wyświetlane tylkoi wyłącznie przez farmaceutę.W związku z tym wtedyon będzie widział, będzie miał podgląd.Trochę to myślę zastąpi tąlukę w komunikacji między, między namia farmaceutami.

No i jeszcze jedna dużazmiana, która się dokonała, mianowicie przepisywanieleków RPW. Tylko metodą elektroniczną.

Od pierwszego listopada nie mamożliwości.Leki wypisane przed tą datąsą honorowane z datą wypisania sprzedpierwszego listopada, ale leki wypisanepo tej dacie już mogą byćwypisane tylko i wyłącznie elektronicznie.To są leki z kategoriiRPW i leki, które zawierają wswoim składzie substancje psychotropowe lubśrodki odurzające.Wszystko jest dobrze, póki systemelektroniczny działa.Gorzej, jak będziemy mieli jakąśczasową awarię, no to wtedy rzeczywiścienie ma możliwości zastąpienia takiejrecepty receptą papierową i po prostujej wypisania odręcznie, no tylkomusimy, musimy się, musimy czekać, ażsystem z powrotem będzie, będziedziałał.Czas pokaże, czy to jestdobre wyjście.Moim zdaniem nie za bardzo.Jednak jakaś furtka na to,żeby pacjentowi móc wypisać lekarstwa wkażdej sytuacji powinna zostać.Dla mnie, jako dla lekarza,który pracuje też często w terenie,gdzie na przykład nie mazasięgu telefonicznego, a jeżdżę na wizytydomowe, no to recepta papierowateż zawsze była jakąś formą rozwiązania.No teraz, teraz zostałem jejpozbawiony.No i to wszystko, jeślichodzi o moją prezentację.Dziękuję bardzo za przeprowadzony wykład.

A teraz zapraszam do sekcjiQ&A i zachęcam nadal do zadawaniapytań.Jest ich naprawdę dzisiaj sporo,ale zapewniam, że odpowiemy na wszystkiepo prostu już w formiepisemnej po webinarze.Także może zacznę od takichdwóch pytań już wcześniej przygotowanych doPana doktora.Co Pan doktor myśli oautomatyzacji procesu refundacji?Czy są jakieś pomysły narozwiązanie tego problemu?

Przy Ministerstwie Zdrowia pracuje zespół,który zajmuje się w ogóle kwestiamirefundacji leków.Prace tego zespołu no wwąskiej grupie tam się toczą, więctrudno jednoznacznie powiedzieć, co tamsię dzieje.Też członkowie tego zespołu podjęlidecyzję, o ile mi wiadomo, żebyna razie się tą wiedząmoże bardzo nie dzielić.Temat jest bardzo drażliwy, więcmyślę, że to z tego wynika.No ja zakładam, że optymalnebyłoby dla wszystkich rozwiązanie, w którymto nie lekarz podejmuje decyzjęo poziomie refundacji, tylko dzieje sięto automatycznie przez system.To nie jest oczywiście takieproste w polskim systemie refundacyjnym.Mamy często te wskazania refundacyjnenaprawdę bardzo mocno zawikłane i ciężkomi sobie wyobrazić nawet najlepszyalgorytm, nawet sztucznej inteligencji, który będziew stanie to jakoś łatwopojąć.Natomiast no takie prace trwająi na pewno te systemy mogłybynas w części wspierać.No, wyobrażam sobie, że takimnajprostszym do zrobienia byłoby wsparcie właśniew obszarze tego, czy pacjentzrealizował jakby nadmiarową liczbę recept naleki, tak?Myślę, że ta nadmiarowa topowinna być nie wiem, no okilka, może nawet więcej opakowańleku do przodu niż to wynikaz naturalnej, normalnej preskrypcji.Jeśli ktoś wykupuje dwa razy,trzy razy tyle leku, ile mupowinno wystarczać na, na, naterapię, nawet w tym stu dwudziestodniowymokresie czasu, no to niechtych pacjentów system blokuje albo wyłapuje.Może odejdźmy od takiego myślenia,że, że jakby to lekarz jestod tego, żeby tutaj aktywnie,aktywnie jakby zapobiegać takim, takim sytuacjom,bo inaczej lądujemy w systemie,w którym rzeczywiście bardzo dużo pracywymaga od nas myślenie orefundacji i podejmowanie decyzji refundacyjnej iprzypisywania odpowiedniej refundacji, odpowiedniego poziomuodpłatności dla konkretnych grup pacjentów.A coraz mniej czasu namzostaje po prostu na decyzje kliniczne,tak?Dotyczące leczenia pacjentów czy, czyoptymalizacji terapii.Jakie źródło informacji według Panadoktora jest najlepsze do sprawdzenia szczegółów

na temat odpłatności za danylek?Tych źródeł jest bardzo dużo.Jest, jest mnóstwo oprogramowania, którew tej chwili nas, nas wspiera.No ja myślę, że ważnejest, żebyśmy to mieli po prostudobrze poukładane praktycznie, tak?Że jeżeli mamy sytuację, wktórej nasza elektroniczna dokumentacja medyczna nastutaj dobrze wspiera i podpowiada,no to żebyśmy rzeczywiście szli zatymi podpowiedziami i doczytywali, cow tej refundacji się rzeczywiście kryje.Tu na pewno trzeba uważać,bo z jednej strony te systemynas mocno wspierają, a zdrugiej strony czasem nas wprowadzają wbłąd, chcąc zrobić dobrze albopacjenta nadmiernie pozbawiając refundacji, albo właśniedając tę refundację nadmiarową wstosunku do dodanych wskazań klinicznych pacjenta.Natomiast no na pewno tutajwarto, warto, zwłaszcza przy lekach bardzoczęsto przez nas stosowanych alboprzy lekach, które są z koleibardzo drogie, zerknąć sobie cotam w tej refundacji jest, jakieoprogramowanie.Myślę, że tutaj naprawdę wybórjest bardzo duży.

Dobrze i teraz zerknę naczat.Co w przypadku, gdy wsystemie P1 w przychodni oraz gabineciegov niemożliwe jest zweryfikowanie leków?Wyskakuje informacja, że pacjent nieposiada IKP.Wystawiać leki na podstawie historiirecept?Dopisywać jakąś regułkę w dokumentacji?To znaczy tak, no teraz,żeby pacjent nas-- jakby teraz niema potrzeby, żeby pacjent nasupoważniał w IKP do czegokolwiek.Jeżeli tak jest skonfigurowane oprogramowanie,to moim zdaniem należy to zgłosićinformatykom w miejscu, gdzie, gdziepracujecie, ponieważ system powinien te informacjeo tych lekach pokazać.Czy to system gabinetowy, czysystem gabinet gov. pl.Coś w takim razie jestw konfiguracji tego systemu źle poustawiane. Czyw takim razie jakaś formułkanas zabezpieczy?No, obawiam się, że niestetynie zabezpieczy, ponieważ przepis jest tutajdość jednoznaczny i mówi wprost,że wypisujący lek lekarz jest zobowiązanyzweryfikować, czyli jakby nie mażadnej formuły zastępczej za tą weryfikację.My musimy się upewnić poprostu, czy ten pacjent ma tyleleku, co wystarcza na prowadzeniebezpiecznej terapii na przyszłość, czy, czynie wystarcza.No i to jest problem,z którym się w tej chwilirzeczywiście, rzeczywiście zmagamy.W takiej sytuacji ymm jabym się żadnymi formułka, formułkami jednaknie zasłaniał.

Od kiedy jest możliwość wypisywaniarecept w ramach nocnej i świątecznejpomocy lekarskiej?Pamiętam, że interpretacja początkowa wykluczałataką możliwość.A ta interpretacja na stronieministerstwa to się zmieniała chyba zecztery razy w międzyczasie, więcnie powiem, kiedy doszła tam nocnai świąteczna pomoc, opieka lekarska,ale one były uwzględnione jakby wkoncepcji ministerstwa od początku.I jeśli sobie znajdziecie terazstronę internetową Ministerstwa Zdrowia z komunikatemdotyczącym leków bezpłatnych -- spróbujemypodlinkować może po webinarze, pod spodem,gdzieś pod materiałem wideo, totam jest wyraźnie napisane, że wramach ordynacji z nocnej iświątecznej opieki zdrowotnej jak najbardziej możnaleki ze zniżką S bądźTZ zastosować.

Czy mogę przepisać pacjentowi receptęze zniżką wystawioną przez specjalistę nasto procent, bo wizyta byłaprywatna?Dobra, słuchajcie, no totak, jeżeli lekarz specjalista przepisał nawizycie prywatnej pacjentowi lek nasto procent, to teraz pytanie jesttakie dlaczego to zrobił?No mógł to zrobić dlatego,że nie ma zgłoszenia w NarodowymFunduszu Zdrowia i po prostunie wystawia leków z refundacją.To jest oczywiście możliwe, choćnie optymalne z punktu widzenia pacjentarównież, ale się zdarza.

No to bym powiedział, że,że wtedy do weryfikacji jest uprawnienie,uprawnienie pacjenta do otrzymania refundacjina dany lek.Ale mogło się też takzdarzyć, że po prostu pacjent niespełnia kryteriów refundacyjnych i dlategolekarz niezależnie, z którego miejsca wypisałlek na sto procent.Więc tutaj zawsze zachęcałbym dowykazania się czujnością i pamiętania otym, że nawet jeżeli maciesytuację, w której rzeczywiście chcielibyście ten--przepraszam, chcielibyście ten lekprzepisać ze zniżką, to, to naWas spoczywa obowiązek udowodnienia tychwszystkich rzeczy, o których mówiłem.Czy pacjent ma uprawnienie doświadczeń, że pacjent ma uprawnienie dorefundacji, czyli spełnia kryteria refundacyjne.Jeżeli u was w gabinecieich nie spełnia, to potrzebujecie podkładkę,że spełnia u kogoś innego.Tą podkładką nie jest receptanawet na lek refundowany.Jeżeli lekarz z gabinetu czyprywatnego, czy ambulatoryjnej opieki specjalistycznej wystawiaWam lek, pacjentowi lek zezniżką trzydzieści procent, to ja bymsię bał założenia, że onwystawia ten lek zawsze mając zweryfikowanąpe-- zweryfikowane pełne uprawnienia dorefundacji tego pacjenta, bo różne rzeczysię zdarzają, okej?To wy po swojej stronie,wystawiając kontynuację leczenia, powinniście mieć udokumentowane.

I teraz co może byćtym dokumentem?No na przykład opinia ztego AOS-u.Karta, zaświadczenie, informacja.Pacjent w dniu takim itakim, nie wiem, weźmy te lekiprzeciwcukrzycowe, prowadzone przez okres, niewiem, ostatnich dziesięciu miesięcy na dwóch,dwuletkowej terapii przeciwcukrzycowej z hemoglobinąna dzień dzisiejszy na przykład osiemprzecinek dwa, czyli jakby wylistowanete kryteria refundacyjne.Wtedy macie pewność, bezpieczeństwo, żerzeczywiście ten pacjent w momencie, kiedylekarz, kolega, koleżanka z AOS-u,przepisywali mu lek, spełniał te kryteriarefundacyjne.Wpinacie sobie to w swojądokumentację, kontynuujecie leczenie, nie ma problemu.Pacjent przychodzi bez takiej informacji.No to trzeba weryfikować, czyspełnia te kryteria, czy nie.Zapytać, jak wyglądało do tejpory leczenie.A może ma wynik hemoglobinyglikowanej?I teraz jak to wszystkoudowodnicie, znowu względem refundacji, to niezależnieod tego, co wpisał wcześniejkolega, koleżanka z AOS-u czy zgabinetu prywatnego, wy podejmujecie decyzjęo tym, że w danym momencieta refundacja się pacjentowi należy.Także tak bym próbował tenproces ustawiać.

Czy mogę zadać jeszcze parępytań?Śmiało, śmiało.Czy lekarz stomatolog może wypisywaćbezpłatne leki?Dobre pytanie.No, jeśli pracuje w którymśz tych miejsc, które są wymienionew ustawie, czyli w ambulatoryjnejopiece specjalistycznej albo w lecznictwie szpitalnymi zakańcza leczenie, to tak.Czy przyjmując pacjentów w ramachdodatkowych ubezpieczeń, na przykład PZU, LuxMed, można pisać leki naS lub DZ?Jeżeli ten pacjent przyjmowany jestw ramach prywatnego ubezpieczenia, to znaczy,że przyjmowany jest nie wramach świadczeń publicznych w rozumieniu ustawyo świadczeniach gwarantowanych, a tooznacza, że nie podlega on opiecew danym momencie przez podstawową--realizowanej przez podstawową opiekę zdrowotną albow rozumieniu ustawy przez ambulatoryjnąopiekę specjalistyczną, albo przez szpital.Także niestety nie.Czy można ręcznie dopisać Slub DZ na recepcie?Na elektronicznej niestety nie.Jeżeli to jest recepta papierowato tak, to wtedy tak, alena recepcie elektronicznej to, to,to nic nie zmieni.Receptę elektroniczną, jeżeli taką macienapisaną bez tej eski, no tojeżeli pacjent jej nie zacząłrealizować--to w teorii ten, kto

ją wystawia, może ją anulować.Jeżeli to wy wystawialiście, topo prostu anulujecie.Jeśli kolega z przychodni to,to, to trzeba go poprosić.Gorzej, jak to zupełnie innemiejsce i nie ma, nie majak się skontaktować, bo wtedyzostajemy na takim rozdrożu, że pacjentjednocześnie ma na przykład receptęna erkę z refundacją R, naprzykład na, na cztery opakowanialeku i jednocześnie wy byście chcielimu w tym momencie wystawićreceptę znowu na cztery opakowania leku,tylko jeszcze bezpłatnie na dodatek.Czyli jakby będzie miał dwierecepty.Teoretycznie mógłby w aptece zrealizowaćobydwie, ten na erkę także wielenie zapłaci, bo to tamryczałt trzy dwadzieścia za cztery opakowania,dwanaście złotych, a tuna bezpłatne, nie?Czyli jakby mu się topokryje.Ja bym powiedział tak trzebapacjentowi powiedzieć, że tamtej recepty pannie rusza i ja tobędę sprawdzał.A tą nową panu wystawiam,tak?No bo ma prawo doświadczeń, więc trudno mu to prawoodbierać.

I teraz, jeśli pacjent,przyjdzie po następne opakowanie tych leków,powiedzmy za kilka miesięcy, toznowu ciąży na nas obowiązek sprawdzenia,zweryfikowania tego, czy onrzeczywiście te leki na es czytam dz wykupuje i wjakiej ilości.Jeżeli zobaczymy wtedy, że wykupiłnadmiarowo, no to trzeba uczciwie powiedzieć,że jakby tych leków maza dużo w tej chwili, żema zapas.No i niech się tłumaczy,skąd ten zapas i co sięz nim dzieje, no bonie ma możliwości wystawienia mu lekudalej.Czy jeśli leku nie maw wykazie D1, D2, ale jestrefundowany i pacjent spełnia kryteria,to ten lek należy wystawić naoddzielnej recepcie niż inne lekibez kodu DZ/S?Nie, nie ma takiej potrzeby.Farmaceuta wydając leki zweryfikuje, czydany lek jest na liście ekhmD1 albo D2.Jeżeli ten lek jest natej liście, no to oczywiście pacjentotrzyma go bezpłatnie.Natomiast jeśli tego leku tamnie ma, to pacjent po prostuzapłaci w aptece za tenlek, ile tam wynika z danejrefundacji.Także nie ma tutaj obawy,odpowiedzialność nie jest po waszej stronie,tylko, tylko w aptece zaodpowiednie przypisanie tego leku do, dodanej kategorii.

I jeszcze myślę mamy kilkaminut.Także- Tak, jeszcze mogę?Co zrobić, gdy pacjent niema IKP?Nie można wtedy wypisać lekuna es?Tak jak mówię, no zgodniez tymi nowymi przepisami, które sięzmieniły, zarówno lekarz z ambulatoryjnejopieki specjalistycznej, jak i lekarz zlecznictwa szpitalnego otrzymali prawodo y doraźnego sprawdzania lekówu swoich pacjentów, tych, uktórych prowadzą, u tych, którzysię zgłaszają do, do waswłaśnie w AOS-ie czy w lecznictwieszpitalnym.Pacjent nie ma obowiązku nikogojuż w tym momencie do niczegoupoważniać w takiej sytuacji.A jeśli chodzi o POZ,no to tam wprost z emmprzepisów wynika, że lekarz jestupoważniony do wglądu w całą historięleczenia tego pacjenta, więc tamproblemów w ogóle nie powinno być.Kłopot jest w tym, żerozjeżdżają nam się możliwości oprogramowania platformyP1 elektronicznej dokumentacji medycznej, czyliprogramów, z których korzystacie, no ztym, co jest napisane wprzepisach.No i tu powstaje takadziura właśnie, że niby pacjent niemusi nikogo upoważniać, a my--wy wciąż na przykład z tegoAOS-u czy ze szpitala niemożecie tego sprawdzić, tak?Jeżeli macie taką możliwość, noto zawsze pozostaje gabinet gov bezpośrednioi sprawdzenie danych tego pacjenta.Tam powinno się to udać,jeśli tam dalej tego nie ma.Czyli jakby nie jesteście dobrzepoprzypisywani do, do podmiotu leczniczego, do,do komórki danej no wyobrażamsobie no nie wiem, że tomoże mieć miejsce na stażachw ramach specjalizacji to, to, tosię przecież zdarza.To no, to jakby noniestety zgodnie z prawem tego lekuze zniżką S bądź DZnie da się wystawić.

Tak, tutaj właśnie nawet takiepodobne jest pytanie do odpowiedzi.Czy nie będąc lekarzem POZw rozumieniu prawa lekarz postać bezspecjalizacji pracujący w POZ możemyuzyskać przez gabinet dostęp do historiirecept, historii wizyt w AOSczy hospitalizacji pacjenta.Jeśli tak, to pacjent musinas uprzednio upoważnić swoim IKP.

Nie, nie musi pacjent upoważniaći jakby to bardzo mocno zależyod tego, jak jest skonfigurowanedane oprogramowanie EDM.Bo rzeczywiście zdarza się tak,że to oprogramowanie jest skonfigurowane podkonkretnego lekarza, który ma, doktórego złożona jest deklaracja.No i wtedy rzeczywiście przychodzącw ten sposób do pracy, będziewam bardzo trudno zweryfikować, coten pacjent w tej historii ma.Ale to nie znaczy, żetej konfiguracji nie można zmienić, takżetutaj pod tym kątem przepisynie mówią nic o tym, żeto ma być lekarz spełniającykryteria lekarza według ustawy o podstawowejopiece zdrowotnej, więc jakby możeto być lekarz po prostu wpodstawowej opiece zdrowotnej.

Może ostatnie już pytanie.Na kolejne po prostu jużodpiszemy.Czy można wystawić receptę naS w dniu wypisu ze szpitala,jeżeli pacjent nie posiada IKPlub nie mamy dostępu?Jeżeli nie ma możliwości zweryfikacji,no to niestety tej recepty niewypiszemy w ten sposób.Natomiast wtedy, jeśli mogę wasdo czegoś zachęcać, to zachęcałbym dotego, żeby dobrze opisać tepo prostu kryteria, które pacjent spełniatak, żeby komuś, kto przepisujeten lek potem czy to wPOZ-cie, czy w AOS-ie, żebybyło po prostu łatwiej, tak, żepacjent w dniu wypisu zeszpitala spełniał takie to, a takiekryteria do refundacji.To na szczęście się corazczęściej na kartach wypisowych udaje uzyskaći to jest bardzo fajne,bo to znaczy, że jakby komunikujemysię między sobą, tak widać,że, że, że się staramy wspierać,mimo tego, że pracujemy momentamiw dość abstrakcyjnej sytuacji prawno-programistycznej.

Dobrze, dziękuję bardzo.Dziękuję i za wystąpienie, iza odpowiedź na wszystkie pytania.Dziękuję też za liczną obecnośćwszystkim widzom.Przypomnę tylko jeszcze raz, żenagranie z webinaru będzie jak najbardziejdostępne w zakładce Media nastronie Remedium, tak jak i innemateriały.Także gorąco zachęcam, żeby przejrzećtą zakładkę.Zapraszam także na nadchodzący webinar„Pacjent z nowo rozpoznaną astmą wnajbliższy piątek i na konferencję„Pierwsze kroki w POZ Gastroenterologia wewtorek 28 listopada.Dziękuję bardzo jeszcze raz ido zobaczenia.Ja również bardzo dziękuję.Dziękuję.