Jakie uprawnienia mają lekarze obcokrajowcy, którzy uzyskali prawo wykonywania zawodu w trybie uproszczonym?

Normy wprowadzone w czasie pandemii SARS-CoV-2, a następnie przedłużone dla obywateli Ukrainy, od samego początku były wadliwe i do dziś nie są należycie egzekwowane

– uważa Okręgowa Rada Lekarska Wielkopolskiej Izby Lekarskiej

I apeluje o bezwzględne stosowanie przepisów dotyczących warunkowego prawa wykonywania zawodu lekarza i lekarza dentysty dla osób, które uzyskały dyplom poza UE.

Wielkopolska Izba Lekarska zauważa, że przepisy umożliwiające uproszczony dostęp do wykonywania zawodu m.in. lekarzom z takich państw jak Ukraina czy Białoruś są naruszane, zarówno przez samych lekarzy, jak i zatrudniające ich podmioty lecznicze. W tej sprawie apeluje m.in. do ministra zdrowia, prokuratora generalnego, wojewody wielkopolskiego, organów założycielskich placówek ochrony zdrowia i osób zarządzających placówkami ochrony zdrowia. Jak przypomina WIL, w 2020 r. ustawodawca wprowadził 2 możliwości uzyskania uprawnień dających możliwość szybkiego rozpoczęcia pracy w Polsce medykom spoza Unii Europejskiej. Pierwszą z nich było warunkowe prawo wykonywania zawodu, drugą prawo wykonywania zawodu na określony zakres czynności zawodowych, czas i miejsce zatrudnienia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (dające możliwość pracy w zakresie swojej specjalizacji).

Największą popularnością cieszyło się pierwsze z wymienionych, dawało jednak możliwość pracy jedynie w podmiocie leczniczym przeznaczonym do udzielania świadczeń zdrowotnych pacjentom chorym na COVID-19. Po zniesieniu stanu zagrożenia epidemicznego osoby mające warunkowe prawo wykonywania zawodu mogą nadal leczyć pacjentów, jednak wyłącznie jako lekarze ogólni. Obecnie o uprawnienia w tym trybie mogą się ubiegać tylko obywatele Ukrainy, którzy przekroczyli granicę po 24 lutego 2022 r.

– podkreśla WIL.

Samorząd lekarski już w momencie uchwalania przepisów alarmował, że są one wadliwe. Ustawodawca nie wymaga egzaminu potwierdzającego znajomość języka polskiego, nie ustanowił też minimum wymaganych kwalifikacji zawodowych. Brakuje też precyzyjnej i jasnej regulacji określającej uprawnienia lekarzy posiadających warunkowe prawo wykonywania zawodu, co prowadzi do licznych nieprawidłowości. 

WIL przypomina, że:

1. warunkowe prawo wykonywania zawodu lekarza albo lekarza dentysty nie uprawnia do pracy w charakterze lekarza specjalisty. Posługiwanie się tytułem lekarza specjalisty, a także umieszczenie informacji wprowadzających w błąd pacjentów, że lekarz posiadający warunkowe prawo wykonywania zawodu lekarza albo lekarza dentysty udziela świadczeń zdrowotnych w takim samym zakresie jak specjalista, stanowią naruszenie obowiązujących zasad wykonywania zawodu lekarza; 
2. udzielanie specjalistycznych świadczeń zdrowotnych przez lekarzy lub lekarzy dentystów, którzy posiadają dyplom potwierdzający uzyskanie tytułu specjalisty wydany poza Unią Europejską, jest dopuszczalne w przypadku uzyskania prawa wykonywania zawodu lekarza/lekarza dentysty na określony zakres czynności zawodowych, czas i miejsce zatrudnienia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, przyznawanego przez okręgową radę lekarską na podstawie art. 7 ust. 2e ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty.

Z trybu uproszczonego dającego możliwość leczenia specjalistycznego (pkt. 2) skorzystało jednak znacznie mniej osób. Do dziś Wielkopolska Izba Lekarska przyznała takie prawo wykonywania zawodu 50 lekarzom i 2 lekarzom dentystom.

Natomiast warunkowym prawem wykonywania zawodu legitymuje się w naszym województwie 177 lekarzy i 34 lekarzy dentystów. W ich przypadku posługiwanie się tytułem lekarza specjalisty, umieszczanie takich informacji na pieczątce, a co gorsza udzielanie specjalistycznych świadczeń zdrowotnych, stanowi naruszenie prawa. Niestety, nie należy to do rzadkości. Okręgowy Rzecznik Odpowiedzialności Zawodowej WIL został powiadomiony już o 9 podobnych sprawach

– informuje WIL. 

Jest wiele nieprawidłowości 

Wielkopolska Izba Lekarska zawiadomiła prokuraturę o możliwości popełnienia przestępstwa. Zawiadomienie dotyczyło m.in. lekarki posiadającej warunkowe prawo wykonywania zawodu, która pracowała w charakterze anestezjologa dziecięcego. W innym przypadku świadczeń zdrowotnych udzielali lekarze, którym izba lekarska odmówiła przyznania uprawnień ze względu na brak znajomości języka polskiego. Osoby te nie odwołały się od tych decyzji i nie mają prawa leczyć pacjentów. Pomimo tego zostały zatrudnione w jednym z wielkopolskich szpitali.

Warunkowe prawo wykonywania zawodu nie uprawnia także do rejestrowania prywatnej praktyki lekarskiej. Zidentyfikowaliśmy już jednak trzy osoby w samej Wielkopolsce, które zarejestrowały działalność gospodarczą o nazwie sugerującej działalność leczniczą

– czytamy w komunikacie WIL.

Według WIL, tego typu działania są „wysoce naganne, a w konsekwencji stanowią zagrożenie dla bezpieczeństwa pacjentów”.

Z informacji, jakie spływają do nas od lekarzy oraz pacjentów, wiemy, że ich skala jest większa niż przytoczone tu liczby, jednak samorząd lekarski nie ma środków i narzędzi do szybkiej weryfikacji każdego sygnału

– podkreśla izba.

Z negatywną decyzją ze strony Wielkopolskiej Izby Lekarskiej spotkały się jak dotąd 73 osoby ubiegające się o prawo wykonywania zawodu w trybie uproszczonym. Powodem najczęściej była niedostateczna znajomość języka polskiego. 

Niedoskonałe rozwiązania z czasu pandemii powinny zostać zniesione

– uważa WIL.