Wyszukaj w szybkich pytaniach
Na czym polega manewr Pringle’a?
Krwawienie z miąższu wątroby pozostaje jednym z najbardziej wymagających wyzwań w chirurgii ostrej. Klasycznym narzędziem kontrolowania jego źródła jest manewr Pringle’a, stosowany zarówno w urazach, jak i w krwawieniach śródoperacyjnych podczas resekcji wątroby. Znajomość tej techniki – choć rzadko wykorzystywana poza salą operacyjną – pomaga zrozumieć zasady kontroli przepływu w obrębie wnęki wątroby oraz interpretację powikłań związanych z niedokrwieniem narządu.
Jakie struktury znajdują się w więzadle wątrobowo-dwunastniczym?
Manewr polega na zacisku więzadła wątrobowo-dwunastniczego, w którym przebiega triada wrotna:
- tętnica wątrobowa właściwa,
- żyła wrotna,
- przewód żółciowy wspólny.
Ucisk (najczęściej przy pomocy tępej pętli, klamry atraumatycznej lub palca) chwilowo blokuje dopływ krwi do wątroby, co pozwala ograniczyć krwawienie z jej powierzchni i z przypęcherzykowych struktur naczyniowych.
Kiedy i dlaczego stosuje się manewr Pringle’a?
- Urazy wątroby – szybka ocena, czy krwawienie pochodzi z układu wrotnego czy systemowego. Jeśli zacisk powoduje spadek krwawienia, przyczyną jest układ wrotny.
- Resekcje wątroby – kontrola uciśniętego loża resekcyjnego, szczególnie przy krwawieniu z powierzchni miąższu.
- Krwawienia wewnątrzwątrobowe o trudnej lokalizacji, kiedy znalezienie pojedynczego naczynia jest niemożliwe.
Jak długo można utrzymywać zacisk triady wrotnej?
W praktyce klinicznej stosuje się:
- zacisk ciągły – zwykle do 15–20 minut,
- zacisk przerywany – cykle 10–15 minut ucisku i 5 minut reperfuzji, co zmniejsza ryzyko uszkodzenia niedokrwiennego.
Wątroba zdrowa toleruje niedokrwienie wyraźnie lepiej niż marska – w tej ostatniej dopuszczalne czasy są znacząco krótsze.
Kluczowe informacje o manewrze Pringle’a
| Aspekt | Opis |
|---|---|
Cel | zatrzymanie krwawienia z układu wrotnego |
Struktury uciskane | tętnica wątrobowa właściwa, żyła wrotna |
Technika | ucisk pętli/palcowy na więzadło wątrobowo-dwunastnicze |
Skuteczność diagnostyczna | ustąpienie krwawienia → źródło w układzie wrotnym; brak efektu → podejrzenie krwawienia z żył wątrobowych/IVC |
Zastosowanie kliniczne | urazy wątroby, resekcje, krwawienia powierzchowne |
Ryzyko | niedokrwienie miąższu, uszkodzenie dróg żółciowych, uszkodzenie poperfuzyjne |
Znaczenie praktyczne dla niezabiegowców
Choć manewr Pringle’a to procedura stricte chirurgiczna, jego zrozumienie pomaga:
- interpretować przebieg krwawień wątrobowych opisywany w dokumentacji operacyjnej,
- ocenić ryzyko powikłań niedokrwiennych (enzymopatie, cholestaza),
- świadomie prowadzić pacjentów po resekcjach wątroby lub ciężkich urazach brzucha.
Kody ICD-10
Choroby układu pokarmowego
Objawy, cechy chorobowe oraz nieprawidłowe wyniki badań klinicznych i laboratoryjnych niesklasyfikowane gdzie indziej
Urazy, zatrucia i inne określone skutki działania czynników zewnętrznych
Referencje
- Hussain, M., Pachter, H.L. (2012). Pringle Maneuver. In: Vincent, JL., Hall, J.B. (eds) Encyclopedia of Intensive Care Medicine. Springer, Berlin, Heidelberg. https://doi.org/10.1007/978-3-642-00418-6_505
