Czy każdy epizod omdlenia wymaga poszerzonej diagnostyki?

Omdlenie to przejściowa utrata przytomności spowodowana zmniejszonym przepływem krwi do mózgu. W większości przypadków jest to zjawisko łagodne i samoograniczające się, jednak niektóre sytuacje wymagają pogłębionej diagnostyki. Kluczowe jest określenie przyczyny i ocena ryzyka powikłań.

Kiedy omdlenie nie wymaga rozszerzonej diagnostyki?

Wstępna ocena pacjenta po epizodzie omdlenia obejmuje szczegółowy wywiad, badanie fizykalne oraz EKG. Jeśli wskazują one na omdlenie odruchowe, dalsze badania często nie są konieczne. Typowe cechy sugerujące łagodny charakter omdlenia i możliwość leczenia w warunkach ambulatoryjnych to m.in.:

1. możliwe do zidentyfikowania wyzwalające czynniki, np. długotrwała pozycja stojąca, 
2. obecność objawów prodromalnych, sugerujących omdlenie odruchowe,
3. brak chorób sercowo-naczyniowych w wywiadzie,
4. brak zmian w EKG.

Kiedy konieczna jest dalsza diagnostyka?

Istnieją sytuacje, w których omdlenie może być objawem poważnego schorzenia. Dalsze badania są wskazane, gdy występują m.in.:

1. omdlenia związane z wysiłkiem fizycznym,
2. brak czynników wyzwalających i nagła utrata przytomności,
3. epizody omdleń u pacjentów z chorobami serca,
4. zmiany w EKG.

W takich przypadkach należy rozważyć dodatkowe badania, np. echokardiografię, Holter EKG czy EEG.

Podsumowanie

Nie każde omdlenie wymaga rozszerzonej diagnostyki. U pacjentów z typowym omdleniem odruchowym i brakiem czynników ryzyka wystarczy podstawowa ocena. Natomiast u osób z podejrzeniem przyczyny kardiogennej lub w przypadku omdlenia o niejasnej etiologii konieczne jest pogłębione postępowanie diagnostyczne.

Kody ICD-10

Referencje

1. Szczeklik, A. (2024). Interna Szczeklika 2024.